Árbók Landsbókasafns Íslands - Nýr flokkur - 01.01.1990, Page 36

36
NANNA ÓLAFSDÓTTIR
Frá Háagerði var sjórinn stundaður af kappi, fiskveiðar og
hákarlaveiðar, ekki síður en landbúnaðurinn.
Bæ sinn húsaði afinn ágætlega, því að hann var smiður góður.
Hagleikur hans og smekkvísi lýsti sér í öllu utan bæjar og innan.
Ársaltír eða sparlök Guðríðar húsfreyju í Háagerði léku í hval-
beinshringjum, sem eiginmaðurinn hafði smíðað af miklum hag-
leik. Þannig var margt fleira innanstokks. Sagðist Halldóra hefði
viljað eignast eitthvað af þessum smíðisgripum til minningar um
listfengi afa síns.
Börnin í Háagerði urðu alls 13, og um þau segir Halldóra
Bjarnadóttir, að þau hafi öll komist til fullorðinsára. Urðu þau öll
vel að manni, dugandi bændafólk. Pau voru heilsugóð og náðu
liáum aldri. Sjálfstæð urðu þau og vel efnum búin.
Þetta segir mikið um heimilið og stjórn þess.
Lífsskilyrði foreldranna í uppvextinum voru harla ólík að dómi
Halldóru Bjarnadóttur. Annars vegar nýbýli á útkjálka í harðbýlli
sveit, mikil ómegð, barátta upp á líf og dauða, ef maður átti að lifa
sjálfstæðu og mannsæmandi menningarlífi, hins vegar velmegun,
heimilið standandi á gömlum merg, lífið létt, sveitin gjöful.
Þetta hafði líka sín áhrif, þegar unga konan utan af Strönd settist
í sæti húsfreyju í Ási. Halldóra heldur, að stórlæti Vatnsdælinga
hafi frá upphafi „komið óþægilega við skap“ móður sinnar, „sem
var sjálfstæð í hugsun og ágætlega vel viti borin, en dul og
fámálug". Halldóra veitti því eftirtekt, þó að ung væri, að lítt var
tekið tillit til álits móður hennar í umræðum og heldur kuldaleg
svörin. Slíka lítilsvirðingu þoldi hún ekki, og þegar Halldóra var 9
ára, sagði hún skilið við mann og bú (sem nú var Hof í Vatnsdal) og
þær mæðgur héldu suður til Reykjavíkur á vit þeirra góðu hjóna
Jóns Árnasonar og konu hans, Katrínar Þorvaldsdóttur frá
Hrappsey. Þar áttu þær svo heima í nokkur ár. En faðir Halldóru,
Bjarni Jónasson, fór sama ár til Vesturheims, kvæntist þar konu úr
Húnavatnssýslu, Þórunni Magnúsdóttur frá Steiná í Svartárdal.
Halldóra saknaði pabba síns og hlýjunnar frá honum. Þau feðgin-
in skrifuðust á, meðan hann lifði (hann dó 1930), og hann styrkti
hana nokkuð á erfiðum tímum við námið í Noregi. Þau hjón
eignuðust þrjár dætur, sem upp komust og fengu allar góða
menntun og giftust vestra. Tvær þeirra hafa komið til Islands.
Halldóra heimsótti þær allar árið, sem hún var þar í boði Vestur-
íslendinga.