Frjáls verslun - 01.04.1996, Blaðsíða 44

SIÐFERÐI
leiðtogar ýmissa samtaka hafa
geyst fram á ritvöllinn og skrifað
greinar um nauðsyn þess að
menn stundi ásættanlegri við-
skiptahætti. Það er staðreynd að
tíðni gjaldþrota hefur aldrei verið
meiri en undanfarin ár og alltaf
sitja einhverjir uppi með tapið.
Oft er það almenningur en jafn-
framt eru það fyrirtækin sem
hafa verið í viðskiptum við þau
fyrirtæki sem verða gjaldþrota.
Þess vegna kann það að koma á
óvart að stjómendur stærstu
fyrirtækjanna virðast hins vegar
sáttir.
Hversu mikilvægt telur þú það
vera að stjórnandi sé góð fyrir-
mynd í starfi/utan starfs síns í
siðferðislegum efnum?
Allir svarendur spurningarinn-
ar telja það vera mikilvægt eða
mjög mikilvægt að stjómandi sé
góð fyrirmynd, bæði í starfi og
leik. Það, sem er þó athyglisvert
við svörin, er að það verður nán-
ast speglun á súlunum eftir því
hvort svarað er til um starf eða
leik. Stjórnendur virðast ekki
telja það jafn mikilvægt að sýna
gott fordæmi utan starfs eins og í
starfi.
Mikil aukning hefur orðið er-
lendis á innleiðingu siðareglna í
viðskiptum. Fjölmörg fyrirtæki
hafa tekið upp siðareglur sem
gegna því hlutverki að skýra við-
horf fyrirtækjanna til umhverfis
síns, eiga að vera leiðarljós fyrir
starfsmenn og láta sterk sið-
ferðisleg gildi lýsa upp starfsem-
ina. Þegar það tekst að flétta
þessa þætti saman, að gera þá að
hluta af fyrirtækjabragnum og
ákvörðunum og skipulagningu
fyrirtækis, munu starfsmenn
skynja það þannig að tilgangurinn
með rekstrinum sé ekki aðeins
að hámarka hagnað heldur hafi
fyrirtækið háleitt markmið sem
miðar að því að láta gott af sér
leiða á öllum sviðum. Með þetta í
huga var spurt:
Hefur fyrirtæki þitt tekið upp
siðareglur?
Það verður að segjast að það
kemur mjög á óvart hve hátt
hlutfall svarenda segist hafa tek-
Ávinningur af heiöarleika?
Yerður þú var \ ið ávinning af því
að stunda heiðarleg og traust \ ið-
skipti?
Hversu gott siðferði?
43% 43%
Mjög gott Gott Hvorki gott Slæmt Mjög slæmt
síöferði siðferði né slæmt siðferðí siðferði
Hversu gott siðferði telur þú vera
í íslensku viðskiptalífi?
Stjórnandi góð fyrirmynd
Mjög mikilvægt Mikilvægt Miðlungs Lítiö mikilvægt Ekki mikilvægt
Hversu mikilvægt telur þú það
\er;i að stjórnandi sé góð fyrir-
mynd í starfi og utan starfs í sið-
ferðislegum efnum?
ið upp siðareglur vegna þess að
ekki hefur mikið farið fyrir um-
ræðu á íslandi um siðareglur
fyrirtækja. Þær siðareglur, sem
virðast vera til samkvæmt þess-
um niðurstöðum, virðast heldur
ekki hafa legið á lausu. Þær hafa
að minnsta kosti ekki náð athygli
almennings. Hins vegar er skil-
greiningin á siðareglum, sem
notuð var í spumingunni, nokkuð
víð, þannig að svarendur geta
hafa túlkað hugtakið siðareglur á
nokkra vegu. Eftirfarandi skil-
greining var notuð:
Viðskiptasiðareglur lýsa af-
stöðu fyrirtækis til þess hvemig
það vill haga viðskiptum sínum.
Þær eru lýsing á þeim starfs- og
viðskiptaháttum sem fyrirtækið
vill stunda og þær tiltaka þau
grundvallarsjónarmið sem eiga
að móta starfsemi þess.
Þeir stjómendur sem sögðust
hafa innleitt siðareglur voru
spurðir að því hvort tekist hefði
að gera reglumar að hluta af
fyrirtækjabrag fyrirtækisins.
Niðurstöðumar voru hreint
ótrúlegar. Hver einn og einasti
sagði að það hefði tekist. Þetta
kemur mjög á óvart vegna þess
að fjöldinn allur af erlendum
fyrirtækjum hefur innleitt siða-
reglur í einhverri mynd en hefur
jafnframt orðið fyrir sárum von-
brigðum með árangurinn því sið-
areglurnar hafa ekki náð því að
verða hluti af fyrirtækjabragn-
um. Sumar kannanir hafa jafnvel
sýnt að það er ekki nema tíunda
hverju fyrirtæki sem tekst að
gera siðareglur sínar að hluta af
fyrirtækjabragnum. Hér á landi
virðist það hins vegar hafa tekist
í öllum tilvikum og er það gott
mál.
Þegar á heildina er litið eru
niðurstöður könnunarinnar mjög
jákvæðar. Afstaða stjómenda til
siðferðilegrar ábyrgðar er yfir-
leitt mjög jákvæð. Þeir telja
ástand siðferðis í íslensku við-
skiptalífi vera ásættanlegt og að
það borgi sig að stunda heiðarleg
og traust viðskipti. Þeir telja
mjög mikilvægt að þeir komi
fram sem góðar fyrirmyndir í
44