Morgunblaðið - 13.04.2003, Blaðsíða 47

FRÉTTIR
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 13. APRÍL 2003 47
BEIN velta af hvalaskoðunarferðum
var um 800–900 milljónir króna á síð-
asta ári samkvæmt óháðri úttekt
Geirs Oddssonar auðlindafræðings.
Geir kynnti niðurstöður sínar á
stofnfundi Hvalaskoðunarsamtaka
Íslands sem haldinn var nýlega.
Hann sagði aðalmarkmið úttektar-
innar vera að gera þeim aðilum sem
standa að greininni grein fyrir
stærðinni á slíkum rekstri en á síð-
asta ári fóru 62.050 manns í hvala-
skoðunarferðir á Íslandi. Hann telur
að tekjurnar geti hækkað um 50 til
100% næstu fimm ár.
„Þetta er algjör frumvinnsla og
byggist á gefnum forsendum að
mestum hluta,“ sagði Geir. Forsend-
urnar sem hann gaf sér voru þær að
hann skipti öllum þeim sem fóru í
hvalaskoðun í fjóra mismunandi
hópa. Fyrsti hópurinn var saman-
settur af Íslendingum. Annar hópur
var samansettur af útlendingum sem
koma til Íslands sérstaklega til að
fara í hvalaskoðun. Þriðji hópurinn
var útlendingar sem höfðu skipulagt
ferð til Íslands, þar sem hvalaskoðun
var hluti af áætlun og fjórði hópurinn
var samansettur af ferðamönnum
sem fóru í hvalaskoðun án þess að
hafa ákveðið það fyrirfram.
„Með því að skipta þessu og skoða
svo meðaltal kostnaðar á hvern þess-
ara hópa, það er hlut til ferðamála-
iðnaðarins, gistingu. fæði og hvala-
skoðunarferðina sjálfa fáum við
grunnforsendurnar í þessu módeli,“
sagði Geir og bætti því við að varlega
væri farið í áætlanir á tölum. „Þarna
er í fyrsta skiptið verið að skoða
þessar tölur og þá verður maður að
passa sig á því að skjóta ekki yfir
markið heldur halda öllum tölum í
lágmarki. Mikilvægt er að gera það
þar til maður getur staðfest þetta.“
Geir sagði að nemendur í Háskól-
anum á Akureyri hefðu gert rann-
sókn síðastliðið sumar þar sem lagð-
ar voru spurningar fyrir 1.400
hvalaskoðara. Telur Geir að niður-
stöður rannsóknarinnar muni gefa
réttu myndina af hlutfallslegri skipt-
ingu ferðamannanna í hópa.
Segir óbeinar tekjur miklar
Geir telur að auk beinu teknanna
af hvalaskoðunarferðunum sé einnig
um að ræða óbeinar tekjur sem
nema háum fjárhæðum. „Við notuð-
um stuðul sem er í lægri kantinum.
Ég reikna með því að óbeinar tekjur
á síðasta ári hafi verið allt að 1,3–1,5
milljarðar,“ sagði Geir. Hann telur
hvalaskoðunarferðir klárlega mikil-
væga atvinnugrein fyrir efnahagslíf-
ið. „Það er skemmtilegt við þessa at-
vinnugrein að ásamt menningar-
tengdri ferðaþjónustu hefur mesti
vöxturinn verið í hvalaskoðun innan
ferðaþjónustunnar. Þetta hefur auk
þess gerst á mjög stuttum tíma.“
Geir sagði að árið 1994 hefðu
hvalaskoðunarferðir hafist af ein-
hverju viti en þá fóru um 200 manns í
hvalaskoðun. Í fyrra fóru svo rúm 62
þúsund. „Þetta er ótrúleg aukning.
Ég reiknaði svo spálíkan fimm ár
fram í tímann. Annað gerir ráð fyrir
að aukningin haldi áfram eins og hún
hefur gert undanfarin ár og það gef-
ur okkur það að tekjurnar munu í
það minnsta tvöfaldast. Hitt matið er
lágt mat sem gerir ráð fyrir há-
marksfjölda ferðamanna sem næst á
fjórum árum. Þá er aukningin um
það bil 50%. Þannig að það má
reikna með um 50–100% aukningu í
greininni næstu fimm árin,“ sagði
Geir.
Býst við 50–100% meiri tekj-
um vegna hvalaskoðunarferða
Morgunblaðið/Hafþór Hreiðarsson
Formaður nýju samtakanna, Ásbjörn Björgvinsson, flytur erindi.
Á VINNUFUNDI um hvalaskoðun, sem haldinn
var á Húsavík nýlega, voru stofnuð Hvalaskoð-
unarsamtök Íslands. Fulltrúar frá nánast öllum
hvalaskoðunarfyrirtækjum á landinu sóttu fund-
inn, að því er fram kemur í fréttatilkynningu.
Þar var fjallað um hin ýmsu hagsmunamál fyr-
irtækjanna, s.s. rannsóknir á hvölum, lög og regl-
ur fyrir afþreyingarferðamennsku, markaðs- og
kynningarmál, tryggingar, öryggisreglur Sigl-
ingastofnunar, hvalaskoðun við Ísland og annars
staðar í heiminum, efnahagslegt gildi hvalaskoð-
unar fyrir þjóðarbúið o.fl.
Fjölmargir innlendir fyrirlesarar komu á fund-
inn, sem og sérfræðingar frá Bandaríkjunum og
Bretlandi. Það var Hvalamiðstöðin á Húsavík sem
stóð fyrir fundinum í samvinnu við hvalaskoð-
unarfyrirtækin og fleiri aðila. Þetta er þriðji
vinnufundurinn um hvalaskoðun hérlendis, fyrsti
fundurinn var haldinn árið 1995 í Keflavík og síð-
an árið 1999 á Húsavík.
Samstaða ríkti á fundinum og varð niðurstaða
fundarins sú, að stofna hagsmunasamtök þeirra
fyrirtækja sem stunda hvalaskoðunarferðir hér
við land. Félagskapurinn fékk nafnið: Hvalaskoð-
unarsamtök Íslands. Tilgangur samtakanna er að
vera sameiginlegur vettvangur fyrirtækja sem
bjóða upp á hvalaskoðunarferðir og fræðslu um
hvali hér á landi og vinna að framgangi hvala-
skoðunar hér á landi, bæði erlendis og innan-
lands.
Tilgangi sínum ætla samtökin að ná með því að
vera málsvari félagsmanna um hagsmunamál
hvalaskoðunar og auka samvinnu og samstarf
milli fyrirtækjanna í markaðsmálum. Einnig ætla
þau að stuðla að aukinni kynningu og fræðslu á
hvölum og lífríki þeirra ásamt bættri umgengni
við náttúruna og dýrin sem verið er að skoða.
Einnig vinna með Samtökum ferðaþjónustunnar
að því að bæta rekstrarskilyrði hvalaskoð-
unarfyrirtækja og vinna að stefnumörkun í þess-
um geira ferðaþjónustunnar. Að hafa forgöngu
um reglur, öryggiskröfur, rannsóknir og fræðslu.
Stjórn samtakanna skipa: Ásbjörn Björgvins-
son formaður, Guðmundur Gestsson gjaldkeri og
Helga Ingimundardóttir ritari.
Hvalaskoðunarsamtök stofnuð á Húsavík
Fundar um atvinnu- og sam-
göngumál á Ísafirði Iðnaðar-
ráðherra, Valgerður Sverrisdóttir,
og samgönguráðherra, Sturla Böðv-
arsson, halda fund um atvinnu- og
samgöngumál á Hótel Ísafirði, á
morgun, mánudaginn 14. apríl, kl.
10.30–12.30. Fundurinn er haldinn í
samvinnu við Atvinnuþróunarfélag
Vestfjarða. Á fundinum munu ráð-
herrarnir undirrita samkomulag um
fjárstuðning við uppbyggingu og
þróun ferðaþjónustu á landsbyggð-
inni.
Á MORGUN
Páskar undir Jökli Ferðaþjónustu-
fyrirtæki undir Jökli bjóða upp á
ýmsa afþreyingu bæði á Jöklinum og
svæðinu í kringum hann, frá skírdegi
og fram á annan í páskum. Snjófell á
Arnarstapa rekur skíðalyftu í Jökl-
inum sem verður opin alla dagana
frá kl. 11–17. Einnig verður hægt að
fá jöklaferðir, bæði á vélsleðum og
snjótroðurum. Snjófell verður með
ýmsa afslætti í boði um páskana, þar
er hægt að fá gistingu og jafnframt
verður veitingastaðurinn opinn alla
daga. Á Hellnum verður Gistiheim-
ilið Brekkubær með 2ja nátta gisti-
tilboð með hálfu fæði. Páskamatseð-
ill verður í boði. Hægt er að fá lesið í
stjörnumerki, lestur í spáspil og heil-
unartíma á Brekkubæ. Á fimmtu-
deginum og laugardeginum kl. 13.30
verður boðið upp á söguferð um
Hellna. Kaffihús, Fjöruhúsið á
Hellnum, opnar um páskana og
verður með páskatilboð á kaffiveit-
ingum.
Hægt er að skoða www.hellnar.is og
www.snjofell.is til að fá nánari upp-
lýsingar um svæðið, segir í frétta-
tilkynningu.
Keldhverfingar efna til hagyrð-
ingakvölds í Skúlagarði, Keldu-
hverfi, miðvikudaginn 16. apríl kl.
20.30. Þar leiða saman hesta sína al-
þingismennirnir Halldór Blöndal,
Jón Kristjánsson og Steingrímur J.
Sigfússon og Ingibjörg Gísladóttir,
Ósk Þorkelsdóttir og Þorfinnur
Jónsson frá vísnafélagi Þingeyinga,
Kveðanda. Stjórnandi verður Ólafur
G. Einarsson, fyrrv. forseti Alþingis.
Fyrriparti stöku verður dreift og
verðlaun verða veitt fyrir besta botn-
inn. Eftir kveðskapinn verður Sævar
Sigurgeirsson frá Ásbyrgi með uppi-
stand og Strákabandið leikur létta
tónlist til kl. 1. Allur ágóði rennur til
viðhalds félagsheimilisins (menning-
arhúss Keldhverfinga) Skúlagarðs,
segir í fréttatilkynningu.
Á NÆSTUNNI
LANDSKJÖRSTJÓRN hefur tekið
endanlega ákvörðun um kjördæma-
mörk í Reykjavík í samræmi við
ákvæði kosningalaga. Auglýsing um
mörkin hefur verið birt í Stjórn-
artíðindum.
„Mörk Reykjavíkurkjördæma
suður og norður skulu dregin um
miðlínu eftirfarandi gatna frá vestri
til austurs: Eftir Hringbraut (frá
Ánanaustum), Miklubraut, Ártúns-
brekku og Vesturlandsvegi að mót-
um Vesturlandsvegar og Suður-
landsvegar en þaðan eftir
Suðurlandsvegi og að borgarmörk-
um við Geitháls,“ segir í fréttatil-
kynningu frá landskjörstjórn. Vísað
er til meðfylgjandi uppdráttar sem
sýnir mörk milli Reykjavíkurkjör-
dæma með blárri línu.
Þá hefur landskjörstjórn ákveðið
að þeim sem búa erlendis en eiga
rétt á að kjósa skuli skipt milli
Reykjavíkurkjördæma suður og
norður þannig að í Reykjavíkur-
kjördæmi suður komi allir þeir sem
fæddir eru 1.–15. dag mánaðar en í
Reykjavíkurkjördæmi norður komi
þeir sem fæddir eru 16. dag mán-
aðar eða síðar. Sama regla gildir
um þá sem skráðir eru óstaðsettir í
hús í Reykjavík.
Benda má á að Grafarholtshverfi
(póstnúmer 113), austan Vestur-
landsvegar, er innan marka Reykja-
víkurkjördæmis norður, auk þess
sem Kjalarnes (póstnúmer 116) er í
því kjördæmi. Kjósendur sem búa
við sunnanverða Hringbraut eða
Miklubraut verða á kjörskrá í
Reykjavíkurkjördæmi suður en
kjósendur sem búa við þessar götur
að norðanverðu eru á kjörskrá í
Reykjavíkurkjördæmi norður.
Samkvæmt íbúaskrá þjóðskrár
fimm vikum fyrir kjördag eru
85.521 kjósandi alls á kjörskrár-
stofni í Reykjavík. Skipting milli
kjördæma er þannig að í Reykjavík-
urkjördæmi suður eru 42.734 kjós-
endur eða 49,97% af fjölda kjósenda
í Reykjavík en í Reykjavíkurkjör-
dæmi norður eru 42.787 kjósendur
eða 50,03% af fjölda kjósenda í
Reykjavík.
Grafarholtið mun verða
í norðurkjördæminu
MÖGULEIKAR íslenskra fræði-
manna og háskólastofnana til að
tengjast Norrænu Afríkustofnuninni
voru kynntir hjá Þróunarsamvinnu-
stofnun Íslands í gær. Norræna Afr-
íkustofnunin er samnorræn stofnun,
sem staðsett er í Uppsölum í Svíþjóð,
og stundar rannsóknir, útgáfustarf
og margvíslega upplýsingaþjónustu
um málefni Afríku fyrir Norðurlönd-
in. Stofnunin hefur hefur veitt styrki
sem ætlaðir eru námsmönnum í
framhaldsnámi og öðrum sem eru að
vinna að rannsóknum um málefni í
Afríku. Að sögn Lennarts Wohl-
gemut, forstöðumanns stofnunarinn-
ar, hefur áhugi Norðurlandabúa á
málefnum Afríku aukist á undanförn-
um árum og segir hann að Íslend-
ingar séu þar engin undantekning á.
Hann segir að um 10 Íslendingar hafi
gerst styrkþegar stofnunarinnar og
vonist hann til að fleiri eigi eftir að
starfa með stofnuninni á næstum ár-
um. Styrkirnir sem stofnunin veitir
eru annarsvegar til vettvangsferða í
Afríku og hinsvegar til mánaðardval-
ar í Uppsölum við stofnunina. Upp-
lýsingar er hægt að nálgast á vefslóð-
inni www.nai.uu.se.
Morgunblaðið/Jim Smart
Susanne Linderos og Lennart Wohlgemut hjá Norrænu Afríkustofnuninni
kynntu í gær möguleika Íslendinga til að tengjast stofnuninni.
Norræna Afríkustofnunin
kynnir starfsemi sína