Morgunblaðið - 13.09.2003, Blaðsíða 20
HÖFUÐBORGARSVÆÐIÐ
20 LAUGARDAGUR 13. SEPTEMBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
ERLENT
STARFSMÖNNUM kínverska
sendiráðsins við Garðastræti 41 er
heimilt að láta útbúa tennisvöll í bak-
garðinum að uppfylltum skilyrðum
Magnúsar Sædal Svavarssonar,
byggingafulltrúa Reykjavíkur. Hann
segir grenndarkynningu ekki nauð-
synlega enda framkvæmdin í sam-
ræmi við samþykkt deiliskipulag
svæðisins og byggingareglugerðir.
Nágrannar sendiráðsins hafa sent
úrskurðarnefnd skipulags- og bygg-
ingarmála kæru vegna byggingu
tennisvallarins. Segja þeir gerð hans
fara gegn upphaflegri heimild bygg-
ingafulltrúa sem gerði ekki ráð fyrir
mikið breyttri landhæð. Hins vegar
hafi verið keyrt í lóðina mikið af jarð-
vegi og hún hækkuð töluvert. Hætta
og ónæði stafi af tennisiðkun inni í
grónu íbúðarhverfi. Slík notkun
einkalóðar sé í sjálfu sér fráleit.
Umfang verksins var meira
Magnús segist hafa stöðvað fram-
kvæmdirnar í byrjun ágúst þegar í
ljós kom að umfang verksins var
meira en honum var upphaflega
kynnt. „Þá var þetta ekki í samræmi
við fyrri forsendur sem ákvörðun
okkar byggðist á. Þá var þeim gert að
sækja um byggingarleyfi svo við hefð-
um lögformlega umsókn og gætum
fjallað um hana með lögformlegum
hætti.“
Byggingarleyfið var veitt 26. ágúst
sl. „Girðingin sem á að setja í kringum
völlinn uppfyllir skilyrði bygginga-
reglugerðar þar sem hún er það langt
frá lóðarmörkum, að ekki þarf sam-
þykki nágranna fyrir henni. Þess
vegna var þetta mál samþykkt án
grenndarkynningar, því ég taldi þess
ekki þörf,“ segir Magnús. Girðingin
má ekki vera hærri en 180 sentimetr-
ar og jafn langt frá lóðarmörkum.
„Við teljum að ekki sé verið að
ganga á rétt nágrannanna með
þessu,“ segir Magnús og öll hækkun
lóðarinnar sem sé afmörkum með
miklum steyptum veggjum. Því hafi
ekkert breyst gagnvart nágrönnun-
um. Fyrir var gífurlega mikill hæða-
mismunur milli lóðar sendiráðsins og
lóðanna í kring.
Snýst um notkun lóðar
Hann segir málið snúast um notk-
un lóðar sem eru ætlaðar íbúum til
útivistar. Gerð tennisvallar sé í sam-
ræmi við það þótt sumir kjósi að
stunda þar aðra boltaleiki.
„Ég held að Kínverjarnir séu enn
með tennisvöll á Víðimelnum, þar sem
hið eiginlega sendiráð er, það er við-
skiptaskrifstofa sem er við Garða-
strætið, og ég hef ekki fengið neina
einustu kvörtun vegna ónæðis af völd-
um þeirra þar,“ segir Magnús. „Þú
getur þess vegna sett upp fótbolta-
mark á lóðinni þinni og verið þar að
ólmast með boltatuðru alla daga. Ef
til þess kemur að það er eitthvað
ónæði af þessu þá gildir um það lög-
reglusamþykkt Reykjavíkur hvenær
þú mátt vera að og hvenær ekki.“
Úrskurðarnefnd skipulags- og
byggingamála mun taka kæruna fyr-
ir. Þar munu báðir aðilar leggja fram
sín rök í málinu. Að því loknu fæst
niðurstaða hvort gerð tennisvallar í
bakgarði sé heimil eða ekki.
Lóðir íbúa ætlaðar til útivistar
Ekki gengið á rétt
nágranna með gerð
tennisvallar
Vesturbær
STJÓRN Arkitektafélags íslands
telur að hús Austurbæjarbíós við
Snorrabraut í Reykjavík hafi ótví-
rætt menningarsögulegt gildi.
Skylda hvíli á stjórnvöldum að sjá til
þess að byggingunni verði forðað
frá niðurrifi og skorað er á þau að
finna húsinu verðugt hlutverk kom-
andi kynslóðum til ávinnings.
Í ályktun stjórnarinnar segir að
Austurbæjarbíó sé góður fulltrúi
síns tíma og samsvari sér vel. Með
niðurrifi þess sé skarð höggvið í
samstæða þéttbýlismynd. Það skjóti
skökku við að mannvirkjum síðari
tíma sé ekki sýnd tilhlýðileg virðing
og þau metin að verðleikum. Bygg-
ingarlist sé listgrein og beri að virða
sem slíka. Viðfangsefni hennar sé
mótun hins manngerða umhverfis
og sköpun þeirrar umgjarðar sem
hæfi samfélagsgerð hvers tíma.
Morgunblaðið/Jim Smart
Yrði skarð í samstæða
þéttbýlismynd
Miðborg
Niðurrifi Austurbæjarbíós mótmælt
UPPGJÖR bæj-
arsjóðs Mosfells-
bæjar fyrir fyrri
helming þessa árs
bendir til að
tekjur bæjarsjóðs
verði meiri en út-
gjöldin á þessu
ári að sögn Ragn-
heiðar Ríkharðs-
dóttur bæjar-
stjóra. Þetta er
viðsnúningur frá árinu 2002 en þá
var 121 milljónar króna halli á
rekstri bæjarsjóðs. Nú er stefnt að
því að afkoman verði jákvæð um 65
milljónir króna. Ragnheiður þakkar
þennan árangur markvissri sam-
vinnu kjörinna fulltrúa og starfs-
manna bæjarins. Stöðugt hafi verið
unnið að því að halda rekstrinum
innan fjárhagsáætlunar, starfsfólk
hafi hist á vikulegum fundum og far-
ið yfir stöðuna svo ekkert færi úr
böndunum. Gert er ráð fyrir að út-
gjöldin dragist saman um 7% á milli
ára.
Aðspurð segir Ragnheiður að
þjónusta við bæjarbúa hafi ekki ver-
ið dregin saman. Þjónustugjöld hafi
hins vegar verið hækkuð til sam-
ræmis við önnur sveitarfélög. Það og
raunhæfari fjárhagsáætlun sé að
skila þessum árangri nú.
Staða bæjarsjóðs Mosfellsbæjar góð
Tekjur meiri en útgjöld
Ragnheiður
Ríkharðsdóttir
Mosfellsbær
BRESKUR dómari hafnaði í gær
beiðni rússneskra yfirvalda um að
framselja Borís Berezovskí, um-
deildasta auðjöfur Rússlands og einn
af helstu andstæðingum Vladímírs
Pútíns, forseta landsins. Áður höfðu
stjórnvöld í London ákveðið að veita
Berezovskí hæli í Bretlandi og sú
ákvörðun er mikill álitshnekkir fyrir
ráðamenn í Kreml, að sögn rússn-
eskra fjölmiðla og fréttaskýrenda.
Rússnesk yfirvöld höfðu óskað eft-
ir því að Bretar framseldu Berez-
ovskí vegna meintra fjársvika á ár-
unum 1994-95 í tengslum við
samning við bílafyrirtækið Avto-
VAZ.
Breski dómarinn Timothy Work-
man sagði að það þjónaði engum til-
gangi að taka beiðni rússneskra yf-
irvalda fyrir eftir að Berezovskí var
veitt hæli í Bretlandi. Dómarinn
kvað upp úrskurðinn eftir að Rússar
neituðu að draga beiðnina til baka.
Lögmaður Berezovskís, Alun Jon-
es, sagði það „durtslegt“ af rússn-
eskum yfirvöldum að neita að falla
frá beiðninni og sakaði þau um að sóa
tíma dómstólsins. „Rússneska
stjórnin ætti að sætta sig við hið
óumflýjanlega og draga beiðnina til
baka.“
Fréttaskýrendur sögðu líklegt að
þessi niðurstaða ylli spennu í sam-
skiptum rússneskra og breskra
stjórnvalda.
„Pólitískar ofsóknir“
Berezovskí sagði að með þeirri
ákvörðun að veita honum hæli sem
flóttamanni hefði breska stjórnin
viðurkennt að hann væri fórnarlamb
„pólitískra hefnda og ofsókna“. „Mér
tókst að sannfæra bresku stjórnina
um að rannsókn rússneskra yf-
irvalda á máli mínu sé af pólitískum
rótum runnin.“
Áður hafði Berezovskí haldið því
fram að rússneska stjórnin hefði lagt
á ráðin um að myrða hann.
Rússneskir fjölmiðlar og frétta-
skýrendur voru á einu máli um að yf-
irvöld í London hefðu átt einskis
annars úrkosti en að neita að fram-
selja Berezovskí til rússneskra yf-
irvalda sem hefðu valdið sjálfum sér
óbætanlegum álitshnekki með póli-
tískri herferð gegn rússneskum við-
skiptajöfrum.
Rússneskir saksóknarar hafa á
síðustu mánuðum hafið nokkrar
sakamálarannsóknir sem beinast að
auðugasta manni landsins, Míkhaíl
Khodorkovskí, forstjóra Yukos-
olíurisans. Fréttaskýrendur telja að
með þessum rannsóknum séu yf-
irvöldin að vara Khodorkovskí við
því að hafa afskipti af stjórnmálum.
Annar rússneskur kaupsýslumað-
ur og fyrrverandi fjölmiðlajöfur,
Vladímír Gúsinskí, sem var þyrnir í
augum ráðamannanna, hefur einnig
verið sakaður um fjársvik og var
handtekinn á alþjóðaflugvellinum í
Aþeníu í ágúst þegar óskað var eftir
því að hann yrði framseldur til Rúss-
lands.
„Vítavert“ framferði
„Það var ekki Berezovskí sem
fékk Breta til að veita honum hæli,
heldur voru það gerðir rússneskra
yfirvalda,“ sagði einn rússnesku
fréttaskýrendanna, Júrí Korgúnjúk.
„Framferði ríkissaksóknarans er
vítavert, hann leggst til atlögu um
leið og hann fær fyrirmæli í síma.“
„Afstaða stjórnvalda í London til
Berezovskís breyttist eftir Yukos-
hneykslið, eins og afstaða Vest-
urlanda til Rússlands,“ segir í frétta-
skýringu á rússneska fréttavefnum
Gazeta.ru.
Dagblaðið Vedomosti hafði eftir
rússneskum stjórnarerindreka að
breska stjórnin hefði tekið ákvörð-
unina um að veita Berezovskí hæli,
ekki óháður dómstóll. „Þetta er
einkar furðulegt vegna þess að
beiðni hans um hæli sem pólitísks
flóttamanns hafði verið hafnað í
mars,“ sagði stjórnarerindrekinn.
„Þetta er stórfrétt,“ sagði Andrej
Piontkovskí, sérfræðingur í rússn-
eskum stjórnmálum. „Fyrir hálfu ári
var afstaða Breta til Berezovskís allt
önnur. Þetta er mikill álitshnekkir
fyrir Rússland og mjög óþægilegt
fyrir Pútín sjálfan, þar sem Berez-
ovskí er erkióvinur hans og þeir hafa
átt í pólitískum illdeilum.“
Stefnir að framboði
Berezovskí var náinn bandamaður
forvera Pútíns í forsetaembættinu,
Borís Jeltsíns, og auðgaðist mjög í
lagalegu ringulreiðinni eftir hrun
Sovétríkjanna. Hann komst hins
vegar í kast við Pútín og beitti fjöl-
miðlum sínum gegn honum.
Berezovskí sagði í viðtali, sem
rússneskt dagblað birti í gær, að
hann stefndi að framboði fyrir rússn-
eskan smáflokk í þingkosningunum í
desember. Þessi yfirlýsing virtist þó
einkum þjóna þeim tilgangi að vekja
á honum athygli þar sem ólíklegt
þykir að flokkurinn fái tilskilið fylgi,
eða 5%, til að fá þingsæti.
Bretar neita að framselja Berezovskí
og ákveða að veita honum hæli
Mikill álitshnekkir fyrir
stjórnvöld í Rússlandi
Borís Berezovskí
’ Áður hafði Berez-ovskí haldið því fram
að rússneska stjórn-
in hefði lagt á ráðin
um að myrða
hann. ‘
Moskvu. AFP.
UNGBÖRN geta gert greinar-
mun á töluðu máli og öðrum hljóð-
um allt frá fæðingu, sem að sögn
vísindamanna þýðir að þau ann-
aðhvort læri að greina talað mál
strax á meðgöngunni eða þá að
tungumálstjáningarhneigð
mannsins sé meðfædd. Þetta er
meðal niðurstaðna nýrrar fjöl-
þjóðlegrar rannsóknar, sem var
samstarfsverkefni ítalskra, jap-
anskra og franskra vísindamanna.
Hún var gerð á 12 tveggja til fimm
daga gömlum ítölskum börnum,
þar sem notaðar voru upptökur af
röddum tveggja ítalskra kvenna,
sem ekki voru mæður „tilrauna-
barnanna“. Rannsóknarskýrslan
var birt á vefsíðu bandarísku vís-
indaakademíunnar, Proceedings
of the US National Academy of
Sciences.
Við rannsóknina var beitt nýju
tæki frá japanska Hitachi-fyrir-
tækinu, sem gerir mögulegt að
greina smæstu breytingar á blóð-
magni í heila og súrefnismettun
heilavefja. Tækið notar nærri inn-
rauða geisla og sýnir magn blóð-
rauða í heilanum með mismunandi
litum, eftir styrkleika. Þegar ný-
burarnir voru látnir hlusta á
venjulegt talmál sýndu þeir
greinilega aukna virkni í vinstra
heilahveli, eftir því sem vísinda-
mennirnir greina frá. Vitað er að
málstöðvar mannsheilans eru í
vinstra heilahveli.
Vinstra heilahvel stillt inn á
að vinna úr töluðu máli
Aftur á móti greindist enginn
munur á virkni vinstra og hægra
heilahvels er talmálsupptökurnar
voru spilaðar afturábak eða þegar
þögn var í kringum nýburana.
Rannsóknin „sýnir fram á að heili
nýbura bregzt sérstaklega við
eðlilegu talmáli, jafnvel með að-
eins nokkurra klukkustunda
reynslu af hljóðum heimsins utan
móðurkviðar“, segir í niðurstöð-
unum. Rannsóknin gefi skýrar
vísbendingar um að strax við fæð-
ingu sé mannsheilinn stilltur inn á
að vinna úr töluðu máli í vinstra
heilahveli, en ekki úr sömu hljóð-
um/orðum spiluðum afturábak.
Börn greina
talað mál frá
fæðingu
Tókýó. AFP.
REYKINGAR draga tæplega fimm
milljónir manna til dauða á ári
hverju, samkvæmt niðurstöðum
rannsókna við lýðheilsustofnun Har-
vardháskóla í Boston í Bandaríkjun-
um, en frá niðurstöðunum er greint í
nýjasta hefti vísinndaritsins The
Lancet. Rúmlega 75% þeirra sem
deyja eru karlar.
Segja læknarnir að árið 2000 hafi
rétt tæplega fimm milljónir manna
dáið af völdum sjúkdóma sem rekja
megi til reykinga. Nýmæli sé að
álíka margir hafi dáið í þróunarríkj-
um sem hinum vestræna heimi af
osökum sem rekja megi til reykinga.
Vísindamennirnir segja að það sé
einungis ein leið til að koma í veg fyr-
ir að dauðsföllum af völdum reyk-
inga fjölgi en það sé að auka fræðslu
gegn reykingum og forvarnir.
Talið er að í veröldinni allri sé um
1,1 milljarður reykingamanna, þar af
930 milljónir í þróunarríkjum.
Árið 2000 segja vísindamennirnir
við Harvard að 4,83 milljónir manna
hafi dáið um aldur fram vegna reyk-
inga, þar af 2,41 milljón í þróunar-
ríkjum og 2,4 milljónir í iðnvæddum
ríkjum.
Reykingar
drepa
fimm millj-
ónir á ári
Lundúnum. AP.