Morgunblaðið - 13.09.2003, Blaðsíða 41
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 13. SEPTEMBER 2003 41
✝ Gísli Ketilssonfæddist á Stakka-
bergi á Hellissandi
24. desember 1915.
Hann lést á Landspít-
ala – háskólasjúkra-
húsi í Fossvogi 4.
september sl.
Foreldrar Gísla
voru Kristín Þor-
varðardóttir, f. 20.2.
1870, d. 28.10. 1949,
og Ketill Björnsson,
f. 21.7. 1860, d. 14.1.
1931. Faðir Ketils
var Báru-Björn, orð-
lagður sjósóknari.
Systkini Gísla voru Guðbjörn
Kristófer, f. 1890, d. 1901; Jó-
hanna, f. 1893, d. 1979; Þorvarð-
ur, f. 1895, d. 1971; María Krist-
rún, f. 1897, d. 1932; Súsanna, f.
1900, d. 1988; Guðbjörn Kristófer
(yngri), f. 1903, d. 1996; og Böðv-
ar, f. 1907, d. 1992.
Fjölskyldan bjó lengi á Stakka-
bergi og síðar á Þórsbergi, en þar
var byggt nýtt hús
árið 1940. Eftir að
Kristín dó bjuggu
saman þeir bræður
Gísli og Böðvar
ásamt systursyni sín-
um, Begga, sem dó
árið 2003. Stundað-
ur var búskapur á
Stakkabergi en þeir
Beggi og Böðvar
stunduðu lengst af
sjóinn. Gísli var
lengi afgreiðslumað-
ur í Kaupfélagi Hell-
issands og naut sín
þar vel. Eftir að
hann hætti í kaupfélaginu eignað-
ist hann vörubíl og vann við þau
störf þar til hann tók við af-
greiðslu Esso á Hellissandi, sem
hann var með í yfir 20 ár. Vann
hann við afgreiðsluna og keyrði
einnig olíu í hús og báta.
Útför Gísla verður gerð frá
Ingjaldshólskirkju í dag og hefst
athöfnin klukkan 14.
Líf mitt er samtvinnað fjölskyld-
unni á Stakkabergi og Þórsbergi því
að ungur að árum fór ég í sveit til
ömmu, Begga bróður og móður-
bræðra minna, þeirra Gísla og Böðv-
ars. Þaðan á ég margar dýrmætar
minningar sem ég gleymi aldrei. Ég
var í heyskapnum, sótti vatn og var í
mótekju. Gísli var orðlagður fyrir
störf sín enda heiðursmaður sem
ekki mátti vamm sitt vita. Hann var
ljúfur og góður maður og mikill vin-
ur vina sinna, sem voru margir. Eftir
að amma dó höfðu þeir Gísli, Böðvar
og Beggi lengi ráðskonu. Meðal ann-
arra var fósturmóðir mín, Jóhanna
Ketilsdóttir, hjá þeim í mörg ár, en
svo sáu þeir um heimilið sjálfir.
Síðustu tólf ár fengu þeir bræður
hjálp við þrif og þvotta, svo og annað
tilfallandi. Þar komu að Silla og Fjal-
ar í mörg ár, svo og Maja og Kalli á
Sólbakka sem hugsuðu frábærlega
vel um Gísla undanfarin ár og til
þeirra bar Gísli mikið traust. Eiga
þau öll miklar þakkir skildar. Ég vil
einnig þakka Skúla Alexanderssyni
og fjölskyldu hans fyrir einlæga vin-
áttu þeirra við Gísla og bræðurna
alla.
Ég stend í mikilli þakkarskuld við
þetta heimili ömmu minnar, Böðv-
ars, Gísla og Begga bróður. Guð
blessi minningu þeirra allra.
Kristinn Breiðfjörð Eiríksson.
Í moldinni geymast margra alda spor.
Hver minnist þeirra, sem tróðu fjallastíginn?
Ef greina má slóð, er gatan orðin vor
en gömlu mannanna sól til viðar hnigin.
Þegar ég minnist Gísla vinar míns
Ketilssonar koma þessar ljóðlínur úr
kvæði eftir þjóðskáld okkar, Davíð
Stefánsson, mér í hug. Víst er að
Gísli markaði spor í stíg þann sem
þorpið okkar, Hellissandur, byggist
á með heiðarleika sínum, góð-
mennsku og hlýjum hug. Hann var
kannski meiri örlagavaldur í þorpinu
okkar en margir muna eftir.
Ég man eftir Gísla Ketilssyni allt
frá því er ég var lítill drengur að
alast upp á Hellu. Mörg eru minn-
ingarbrotin sem vert væri að koma
inn á í skrifum um Gísla, en þau
verða þó ekki öll rakin hér, enda af
mörgu að taka.
Milli Gísla og föður míns heitins
var mikil og góð vinátta og ég get
varla annað en minnst allra vinanna
sem svo oft sátu við eldhúsborðið á
Hellu, en auk Gísla og föður míns
voru það þeir Sigurður Pétursson
frá Staðarhóli og Jóhannes Jónsson
frá Kjalvegi. Gaman og gagn hafði
ég af að hlusta á þá skeggræða um
hina ýmsu hluti og bar þá oftast hæst
á hvern veg þeir gætu unnið byggð-
arlaginu sínu best.
Ég man fyrst eftir að Gísli starfaði
sem verslunarmaður. Síðan gerðist
hann vörubifreiðarstjóri. Í nokkur ár
ráku þeir saman vörubifreiðir, hann
og faðir minn. Mér er minnisstætt að
ein bifreiðin sem þeir áttu var tíu
hjóla hertrukkur með spili og þá var
einnig hægt að setja gálga á bílinn að
framan. Á sjötta áratug síðustu aldar
var lagt í það þrekvirki að leggja raf-
línu milli Ólafsvíkur og Grundar-
fjarðar, en línuna þurfti á kafla að
leggja yfir innanverðan Búlands-
höfða ef ég man rétt. Gísli var þá
kallaður til á trukknum með spili og
gálga til að koma staurum og öðru
efni á fjallið. Gísli leysti það verk
með sóma eins og öll önnur verk er
hann tók sér fyrir hendur.
Fyrir okkur systkinin á Hellu var
Gísli eins konar frændi þótt skyld-
leiki væri engin. Á hverjum jólum
gaf hann okkur jólagjafir og man ég
eftir að hann heimsótti okkur oft á
aðfangadagskvöld, en á aðfangadag
var Gísli fæddur árið 1915. Ég minn-
ist hans því sem góðs vinar og
frænda. Eftir að Gísli hætti akstri
vörubifreiða tók hann að sér umboð
ESSO á Hellissandi. Fyrst framan af
var aðstaða hans í frekar litlum skúr
við kaupfélagið á staðnum. Þó að
skúrinn væri lítill fann maður ein-
hvern veginn ekki fyrir því: Hvar
sem Gísli var, hvort sem rýmið var
stórt eða lítið, var alltaf pláss. Enda
hann þannig gerður að frá honum
geislaði velvild og góður hugur, rým-
ið sem dvalist var í skipti því ekki
máli. Seinna var byggð ný aðstaða
fyrir umboðið við Útnesveg og starf-
aði Gísli þar meðan heilsa leyfði.
Gísli var bókhneigður mjög og víð-
lesinn. Hann átti heima stærstan
hluta af ævi sinni á Þórsbergi og þar
í stofunni hans var gott safn bóka.
Er ég kom að Þórsbergi áður fyrr
sat Gísli harla oft við lestur. Hann las
mikið meðan hann gat en á seinni ár-
um dapraðist honum sjón vegna
gláku. Hann gat því ekki notið þeirr-
ar ánægju seinni árin, því miður.
Þegar ég heimsótti Gísla hvort
sem var á heimili hans eða á vinnu-
stað fann ég að þar var víðsýnn mað-
ur, fullur fróðleiks.
Þegar fyrsta bókin úr bókaflokki
Steinars J. Lúðvíkssonar, Þrautgóð-
ir á raunastund, kom út fékk ég hana
í jólagjöf frá Gísla. Á næstu tuttugu
árum hélt Gísli áfram að gefa mér
bækur úr þessum flokki. Ég hugsa
að Gísli hafi ekki einungis gefið mér
bækurnar fróðleiksins vegna heldur
einnig vegna titilsins á flokknum.
Gísli var nefnilega þeim fágætu
hæfileikum gæddur að hann gat sagt
margt með fáum orðum. Með gerð-
um sínum hafði hann áhrif til góðs.
Vinum sínum var hann raungóður og
ekki man ég eftir því að hafa farið
bónleiður til búðar ef ég þurfti til
Gísla að leita.
Mér er minnisstætt er ég var beð-
inn um að taka að mér starf sveit-
arstjóra í hreppnum. Áður en ég gaf
svar ræddi ég um það við Gísla.
Hann hvatti mig til að taka starfið að
mér, en sagði: „Gunni minn, vertu
heilsteyptur, heiðarlegur, réttsýnn
og gleymdu ekki þeim sem minna
mega sín, þá mun þér farnast vel.“
Með þessum orðum var hann ekki
aðeins að gefa mér góð ráð: Mér var
fyrir löngu orðið ljóst þegar þetta
átti sér stað að eftir þessari reglu
starfaði Gísli og lifði, sama að hverju
hann gekk.
Haustið 1997, stuttu áður en faðir
minn lést, lágu þeir á sömu stofu á
Vífilsstöðum gömlu vinirnir, faðir
minn og Gísli, og ég heimsótti þá
nokkrum sinnum. Gísla var umhugað
um hvernig ég hefði það og stundum
fannst mér hann hafa meiri áhyggjur
af því, en hvernig honum sjálfum
leið. En þannig var Gísli og á þann
hátt minnist ég þessa góða vinar
míns. Umhyggja fyrir heilsu og hag
vina sinna var honum oftast efst í
huga.
Menn gáfu því engan gaum, hver stíginn tróð.
Og gleymdu þeim, sem rituðu fornar sögur.
En minnstu varðar hver semur sögur og ljóð,
ef sagan er góð og ljóðin hrein og fögur.
(Davíð Stefánsson.)
Með þessum orðum kveð ég vin
minn, Gísla Ketilsson. Ekki er vafi í
huga mínum um að nú, þegar ævi-
kvöldi ykkar vinanna allra sem fyrr
sátuð við eldhúsborðið á Hellu er
lokið, hittist þið aftur.
Megi góður Guð blessa minningu
þína. Ættingjum þínum og vinum
sendi ég hugheilar samúðarkveðjur.
Gunnar Már Kristófersson
frá Hellu, Hellissandi.
Nú er kvörnin nægta tæmd,
nú er vörnin runnin.
Nú er örn af nesi flæmd,
nú er Björninn unninn.
Þessa vísu er sagt að Báru-Björn
hafi kveðið á dauðastundinni. Hann
var frægur formaður úr Rifi og frá
Keflavík undir Jökli. Hann vann m.a.
það afrek að stýra áraskipinu Elliða
með ellefu manna áhöfn, í sunnan af-
tökum og náttmyrkri, yfir þveran
Breiðafjörð, bjargaði með því skips-
höfn og skipi og lenti að Haga á
Barðaströnd.
Í dag verður afabarn hans Báru-
Bjarnar, Gísli Ketilsson frá Stakka-
bergi á Hellissandi, jarðsettur á
Ingjaldshóli. Gísli ásamt skyldfólki
byggði sér síðar íbúðarhús sem þau
nefndu Þórsberg eða Keflavíkurgötu
18. Þar átti Gísli heima svo gott sem
til dauðadags. Nokkuð mörg ár
héldu þeir þar saman heimili, Gísli
og Böðvar bróðir hans og Björgvin
systursonur þeirra. Böðvar er dáinn
fyrir nokkrum árum og Björgvin dó í
ársbyrjun 2000. Eftir það bjó hann
einn, með góðu eftirliti frænda og
vina, en nú síðustu árin með sér-
stakri umhyggju frænku sinnar,
Maríu Vigfúsdóttur. Hann lagði mik-
ið upp úr því að fá að vera sem lengst
ævinnar á heimaslóð. Sú ósk hans
var uppfyllt.
Gísli var sérstakur reglumaður,
áreiðanlegur og traustur í viðskipt-
um. Þeim verkum sem hann tók að
sér skilaði hann jafnan vel unnum.
Kynni mín af Gísla hófust strax og
ég kom hingað til Hellissands.
Björgvin systursonur Gísla og ég
vorum bræðrasynir. Það mátti því
segja að frændsemi tengdi okkur.
Við vorum vinstrisinnar í stjórnmál-
um og á ýmsan annan hátt féllu skoð-
anir okkar saman. Við vorum báðir
hluthafar í Jökli hf. og stóðum að
rekstri þess fyrirtækis í 35 ár.
Gísli unni heimahögunum. Hann
minntist forfeðra sinna og gaf góða
peningagjöf til Sjómannagarðsins á
Hellissandi til minningar um afa
sinn, Báru-Björn. Eignum sínum
hafði hann ráðstafað á líkan hátt.
Við Hrefna og fjölskylda okkar
þökkum Gísla samfylgdina og vott-
um frændum hans og vinum samúð.
Skúli Alexandersson.
Hinn 4. september sl. fékk ég þá
frétt að hann Gísli væri látinn. Hann
var einn af þeim mönnum sem ég
man fyrst eftir þegar ég fluttist
hingað út fyrir Jökulinn. Hann fyllti
bensín á bílinn minn, olíu á olíutan-
kinn fyrir kyndingu heimilisins og
svo afgreiddi hann olíu á bátinn okk-
ar hjónanna þegar á þurfti að halda.
Öll þessi störf vann hann af einstakri
hógværð og þjónustugleði. Hann
fylgdist vel með því hvern einasta
dag hvernig bátarnir fiskuðu og
hvernig fyrirtækjunum vegnaði.
Gísli var fyrst og fremst Sandari,
hann unni heimabyggð sinni mjög og
vildi hag sveitarfélags síns sem
mestan á allan hátt.
Gísli hafði góða frásagnarhæfi-
leika og var mjög skemmtilegt að
hlusta á hann segja frá, þó sérstak-
lega frá gamalli tíð. Gísli var mjög
sparsamur á allt það sem að einkalífi
hans sneri, barst sannarlega ekki á
að neinu leyti.
Ég tel mig hafa verið mjög lán-
sama að hafa kynnst Gísla.
Þegar ég fór að starfa í sóknar-
nefnd kirkjunnar á Ingjaldshóli varð
mér fljótlega ljóst að kirkjan átti
góðan stuðningsmann þar sem Gísli
var. Sumarið 2002 sendi hann sókn-
arnefnd orð, þar sem hann spurði
hvað hann gæti gert fyrir kirkjuna
okkar. Að athuguðu máli fékk hann
þá tillögu að lýsa upp kirkjuna og
umhverfi hennar að utan. Viðbrögð
Gísla voru á þann veg að hann óskaði
eftir því að keyptur yrði ljósabún-
aður. Það skilyrði fylgdi með að sá
búnaður yrði að vera vandaður að
allri gerð. Þegar ljósin voru kveikt á
aðventunni gladdist hann mjög yfir
því að sjá ljósin skína skært, svo sem
raun bar vitni.
Í tilefni af eitt hundrað ára afmæli
kirkjunnar var ákveðið að láta smíða
pípuorgel. Lýsti Gísli strax áhuga á
að styrkja það verkefni, sem hann
hafði fyrir andlát sitt svo sannarlega
gert á mjög rausnarlegan hátt.
Fyrir hönd Ingjaldshólssafnaðar
þakka ég allar hans góðu gjafir, góð-
an hug og hans mikla kærleika.
Megi góður guð varðveita Gísla og
blessa minningu hans. Ég votta að-
standendum hans mína dýpstu sam-
úð.
Þorbjörg Alexandersdóttir,
formaður sóknarnefndar
Ingjaldshólskirkju.
GÍSLI
KETILSSON
Móðurbróðir minn,
GÍSLI KETILSSON,
Hellissandi,
sem andaðist á Landspítalanum í Fossvogi
fimmtudaginn 4. september, verður jarðsung-
inn frá Ingjaldshólskirkju í dag, laugardaginn
13. september kl. 14.00.
Fyrir hönd aðstandenda,
Kristinn Breiðfjörð Eiríksson.
Innilegar þakkir sendum við öllum sem sýndu
okkur samúð og hlýhug í veikindum og við
andlát og útför okkar ástkæru móður, tengda-
móður og ömmu,
JÓHÖNNU KRISTBJARGAR
EINARSDÓTTUR,
Kolbeinsgötu 5,
Vopnafirði.
Aðalgeir Bjarkar Jónsson,
Svanborg Víglundsdóttir, Ellert Árnason,
Svava Víglundsdóttir, Unnsteinn Arason,
Einar Víglundsson, Jóhanna Rögnvaldsdóttir,
Anna Pála Víglundsdóttir, Gunnar Róbertsson
og ömmubörn.
Okkar innilegustu þakkir til allra þeirra sem
sýndu okkur samúð og hlýhug við fráfall og
útför ástkærrar eiginkonu minnar, móður,
tengdamóður, ömmu og langömmu,
FLÓRU BALDVINSDÓTTUR,
Ási í Hveragerði,
áður til heimilis á Siglufirði.
Valtýr Jónasson,
Jónas Valtýsson, Vigdís S. Sverrisdóttir,
Guðrún Valtýsdóttir,
Baldvin Valtýsson, Laufey Ása Njálsdóttir,
barnabörn og barnabarnabarn.
Elskulegur eiginmaður minn, faðir, fósturfaðir,
tengdafaðir, afi og langafi,
BERGSTEINN SIGURÐARSON
frá Hjallanesi,
Dalbraut 23,
Reykjavík,
lést á Landspítalanum við Hringbraut fimmtu-
daginn 11. september.
Útför hans verður gerð frá Grafarvogskirkju
mánudaginn 22. september kl. 13.30.
Unnur Malmquist,
Ingibjörg Kolka Bergsteinsdóttir, Jón Bjarnason,
Sigurður J. Bergsteinsson, Bryndís Kondrup,
Bóas D. Bergsteinsson, Þorbjörg Gísladóttir,
Úlla Knudsen,
Hilmar Knudsen, Ólöf Kjaran,
barnabörn og barnabarnabörn.