Morgunblaðið - 06.12.2003, Blaðsíða 60

MINNINGAR
60 LAUGARDAGUR 6. DESEMBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
Í dag kveð ég með
söknuði elskulegan
frænda minn Tryggva,
sem náði í september
að verða 100 ára áður en hann kvaddi
þennan heim. Mörg voru árin og
margar eru minningarnar. Ég var
svo heppin að fá að alast upp við hlið
Tryggva frænda. Áður en foreldrar
mínir fluttu og tóku við búinu fékk
ég að fara í heimsókn til Tryggva
frænda og hjálpa honum með kind-
urnar. Hann byrjaði daginn ávallt
snemma og var þá búinn að setja
súkkulaðistykki á náttborðið. Ég
hlakkaði alltaf til að vakna. Tryggvi
var alltaf að gera eitthvað svo ekki
leiddist manni. Þegar við svo fluttum
að Fitjum var frændi ekki hættur að
vinna, þótt á áttræðisaldurinn væri
kominn. Á sumrin eyddi hann tím-
anum á túninu og hreinrakaði þau
með hrífu og setti í sæti. Á veturna
hjálpaði hann til í útihúsunum og sá
um að brynna ánum. Þegar inn var
komið kenndi hann okkur systkinun-
um að spila á spil, Svarta Pétur,
Manna og Lönguvitleysu. Margar
voru vísurnar sem hann fór með fyr-
ir okkur. Ég þakka elsku Tryggva
fyrir alla þá hlýju og vináttu sem
hann hefur veitt mér og syni mínum í
gegnum tíðina.
Blessuð sé minning hans.
Sigrún Eva.
Kæri vinur og frændi, okkur lang-
ar að minnast þín með nokkrum ljóð-
línum:
Lokið er kafla í lífsins miklu bók.
Við lútum höfði í bæn á kveðjustund.
TRYGGVI
JÓHANNESSON
✝ Tryggvi Jóhann-esson fæddist á
Fremri-Fitjum í
Vestur-Húnavatns-
sýslu 18. september
1903. Hann lést á
Sjúkrahúsinu á
Hvammstanga 21.
nóvember síðastlið-
inn og var útför hans
gerð frá Melstaðar-
kirkju 5. desember.
Biðjum þann Guð, sem gaf
þitt líf og tók,
græðandi hendi á milda
sorgarstund.
Ó, hve við eigum þér að
þakka margt.
Þegar við reikum liðins
tíma slóð
í samfylgd þinni allt var
blítt og bjart,
blessuð hver minning,
fögur, ljúf og góð.
Okkur í huga er efst á
hverri stund
ást þín til hvers, sem lífsins
anda dró,
hjálpsemi þín og falslaus
fórnarlund.
Friðarins Guð þig sveipi helgri ró.
(Vigdís Runólfsd.)
Við þökkum þér af heilum hug all-
ar góðu samverustundirnar og
kveðjum þig að lokum með nokkrum
versum úr kvæðinu Húnaþingi eftir
Arinbjörn Árnason:
Hér í blárra fjarlægð fjalla fléttast um
strönd og dali
lífs með önn og andardrátt.
Sviptiginn um ævi alla Eiríksjökull fyllir Sali,
öræfanna enni hátt.
Hér ég lék mér ljósa daga, landnám hóf í
dalnum inni
undir fjallsins bröttu brún.
Hér er letruð lífs míns saga, löngun, þrá og
ævikynni
friði skyggð mín föðurtún
Meðan tíminn dregur drögu, dagur hver að
kveldi líður,
þreyttur erjar bóndinn bú,
athvarf mitt og ættarsögu auðnu skýlir
hringur víður,
allan vilja, von og trú.
Heill sé þér um ævi alla, æsku minnar
dvalarstaður.
Nefna vil ég nafnið þitt.
Allt frá strönd og upp til fjalla
auðnu njóti sérhver maður,
Húnaþing, þú hérað mitt.
Kær kveðja.
Jóhannes, Soffía og fjölskyldur.
Elsku afi, er ég lít
yfir farinn veg rifjast
upp allar góðu stund-
irnar sem við áttum
saman. Þær voru ófáar næturnar
sem ég og Íris gistum í afahúsi. Í
hvert skipti sem við gistum hjá þér
settum við skóinn út í glugga og
skipti þá engu máli hvaða árstími
var. Morguninn eftir var alltaf eitt-
hvað komið í skóinn. Það virtist sem
jólasveinninn kæmi aðeins við í þessu
eina húsi.
Þú hafðir alltaf þörf fyrir að hafa
börn í kringum þig og þá helst í tuga-
tali. Ég varð alltaf svolítið afbrýði-
söm þegar aðrir krakkar kölluðu þig
afa Óla því ég vildi hafa þig út af fyrir
mig. Ég skil það núna hvers vegna
krakkarnir hændust svona að þér,
betri afa er efalaust ekki hægt að fá.
Ásamt börnum og fjölskyldu var
sjórinn þitt líf og yndi. Á sumrin
varstu vanur að fara með okkur á
Röstinni út fjörðinn. Þú sýndir okkur
hvernig veiðarfærin virkuðu og aðal-
atriðið í hverri ferð var að fá að stýra
bátnum og skiptumst við krakkarnir
á að stýra. Á vorin gat ég vart beðið
þess að Röstin yrði sett á flot. Á
ÓLAFUR STEINGRÍM-
UR STEFÁNSSON
✝ Ólafur Stein-grímur Stefáns-
son fæddist í Lyng-
holti á Ólafsfirði 16.
apríl 1920. Hann lést
á hjúkrunarheim-
ilinu Hornbrekku á
Ólafsfirði 28. nóvem-
ber síðastliðinn og
var útför hans gerð
frá Ólafsfjarðar-
kirkju 5. desember.
sumrin fengum við
krakkarnir líka að gera
að í sjóhúsinu og var
það hin mesta skemmt-
un. Skyldi nokkurn
tímann hafa komið
blóm úr fiskihjartanu
sem ég gróðursetti fyr-
ir utan sjóhúsið? Þú
hafðir mikinn áhuga á
íþróttum, einna helst
skíðum, enda gamall
stökkvari og göngu-
maður. Þú mættir á
hvert einasta skíðamót
sem við krakkarnir tók-
um þátt í og varst yf-
irleitt á gönguskíðum. Það eru ekki
svo mörg ár síðan þú tókst þátt í
göngumóti. Í fyrra renndirðu þér svo
síðustu salíbununa niður afleggjar-
ann hjá þér, 82 ára gamall.
Það var alltaf gott að koma í afa-
hús. Aldrei sást nokkurn tímann ryk
á gólfi, íbúðin alltaf glerfín og hlýleg.
Ég minnist helst allra leikfanganna í
dúkkuvagninum, dúkkunnar minnar,
og síðast en ekki síst saumavélar-
borðsins og snyrtiborðsins ömmu
Fjólu. Mikið var ég búin að leika mér
að þessum hlutum. Leikföngin eru
enn til staðar, dúkkan og snyrtiborð-
ið og eru þessir hlutir ekkert á leið-
inni á næstunni úr afahúsi.
Eitt af því sem ég mat mest í fari
þínu var að þú talaðir aldrei illa um
nokkra sálu og aldrei heyrði ég þig
blóta. Þetta er eitt af því sem fólk í
dag ætti að huga betur að. Ég minn-
ist þess heldur ekki að þú hafir nokk-
urn tímann hastað á mig né skamm-
að mig. Eflaust hefur þú bara haft
svona góð áhrif á mig að ég lét aldrei
illa í návist þinni. Þú varst gull af
manni.
Elsku afi Óli, nú ertu loksins kom-
inn til ömmu Fjólu, eftir 30 ára að-
skilnað, Þuru litlu og Þorfinnu systur
þinnar. Þær hafa án efa tekið vel á
móti þér og eru ánægðar að þú sért
kominn til að njóta nærveru þeirra.
Að lokum læt ég hér fylgja lítið ljóð
sem Olga Guðrún Árnadóttir orti:
Upp á háan himininn
horfa augu mín.
Langa vegu um ljórann minn
logar stjarnan þín.
Þó að við séum smá
og víðátturnar bláu
villi okkur sýn,
fer ég, vinur minn,
veröldina á enda
vegna þín.
Gyða Þóra Stefánsdóttir.
Hann Óli afi átti hús fullt af
hummi. Í svo mörg ár var þessi ró-
lyndi maður búinn að ganga um það,
hummandi, blístrandi og raulandi, að
jafnvel þegar hann fór út hélt húsið
áfram að humma, eins og honum til
samlætis. Nú þegar afi er ekki leng-
ur hjá okkur þarf ekki annað en að
lygna aftur augunum til að heyra
hann raula. Þegar við systkinin vor-
um yngri og allt þar til fyrir nokkrum
árum var alltaf gist á Brimnesveg-
inum hjá afa þegar við fórum norður
í sumarfríinu – og hjá afa Óla var
gott að vera. Það tilheyrði að læðast
fram á gang á kvöldin til að gægjast
inn í svefnherbergi afa. Það brást
ekki að hann var sofnaður með
kveikt á náttlampanum, bók á bring-
unni og gleraugun á nefinu; sjón sem
okkur þótti alltaf jafnfyndin. Ólafs-
fjörður var sannkallaður ævintýra-
heimur, en allramesta ævintýrið var
þó að fá að fara á sjó með afa. Í okkar
huga var Röstin hans afa fallegasti
bátur í heimi. Hann kunni allt sem
sjómennsku viðvék; handtök hans
voru hröð og örugg. Samt gaf hann
sér tíma til að útskýra og leyfa litlum
manneskjum í pollagöllum að „hjálpa
til“. Fyrir okkur var afi svo mikill
miðpunktur bæjarlífsins á Ólafsfirði
að það var ekki laust við að mann
grunaði að sjálfur bærinn væri
nefndur í höfuðið á honum. Það var
alltaf stutt í grínið hjá afa – oftar en
ekki reyndi hann að ergja mann með
prakkaraskap og setti svo upp há-
heilagan svip og þóttist ekkert skilja
hvað maður væri að skamma hann.
Afi Óli upplifði ýmis áföll á sinni ævi.
Þau amma misstu litla dóttur sína og
síðar dó amma langt fyrir aldur
fram. Það er erfitt að ímynda sér þær
tilfinningar sem afi þurfti að glíma
við, og kannski var rólyndislegt fasið
að einhverju leyti leið hans til að tak-
ast á við erfiðleika. En afi átti góða að
og eftir sig skilur hann stóra fjöl-
skyldu; fjölskyldu sem hann var
réttilega stoltur af. Síðustu árin hef-
ur fjölskyldan á Ólafsfirði verið
óþreytandi við að aðstoða afa og án
þeirra umhyggju hefði hann aldrei
getað búið eins lengi á Brimnesveg-
inum og raun varð. Þar sem við
systkinin erum búsett erlendis leyfa
aðstæður því miður ekki að við kom-
um heim til að kveðja afa. Það er því
gott til þess að vita að hann var um-
kringdur ástvinum allt fram á dán-
arstundina.
í kvöld
vaknar þú við sólsetrið
og lætur öldurnar bera þig
þangað sem roðinn umvefur kyrrðina.
Elsku afi Óli, takk fyrir allt.
Salka og Finnur Guðmundsbörn.
Kvöldið áður en afi Óli dó sögðu
mamma og pabbi mér að hann væri
mikið veikur og ætti stutt eftir.
Morguninn eftir, föstudaginn 28.
nóvember, tilkynnti pabbi mér svo að
afi Óli hefði farið til guðs þessa nótt.
Það kom mér samt ekkert á óvart því
að hann hafði verið svo veikur daginn
áður. Ég grét lengi en hætti svo.
Þessa sömu nótt og afi Óli dó hafði
mig dreymt að við tvö værum úti í
garðinum hans. Það var góður sum-
ardagur og sólin var hátt á lofti.
Hann var að leika við mig og við
skemmtum okkur vel. Afi ýtti mér í
rólunni sem var í garðinum hans og
við veguðum líka á vegasalti. Svo
hjóluðum við niður í bæ, afi og ég, og
stoppuðum svo á sjoppunni
Glaumbæ og þar keypti afi ís í brauð-
formi fyrir mig en afi var mikill „ís-
karl“. Þannig endaði draumurinn.
Ég fór svo í skólann en ég gleymdi
þó ekki að afi væri farinn frá okkur. Í
frímínútum lagðist ég í grasið, horfði
upp í himininn og hugsaði um afa. Þá
fannst mér að afi lægi við hlið mér og
þá leið mér betur.
Afi Óli var frábær maður. Hann
var duglegur og oft orkumikill. Hon-
um þótti gaman af börnum og margir
krakkar heima í Ólafsfirði kölluðu
hann afa Óla þó svo hann væri ekki
afi þeirra. Hann lék oft við mig og
gantaðist í mér.
Hann var duglegur að fara í
göngutúra, sund og á gönguskíði,
enda gamall skíðamaður. Hann borð-
aði oft hjá ömmu og afa og Möggu og
Bubba en oftast eldaði hann þó sjálf-
ur. Hann var góður afi og hann var
eini langafi minn og ég er þakklát
fyrir að hafa kynnst þessari yndis-
legu og frábæru persónu.
Legg ég nú bæði líf og önd,
ljúfi Jesús, í þína hönd,
síðast þegar ég sofna fer
sitji Guðs englar yfir mér.
(Hallgrímur Pétursson.)
Elsku afi sofðu rótt, þín
Hulda Margrét Brynjarsdóttir.
Einn dag segir dauðinn
við lífið;
Ó, ljá mér skel þína,
bróðir.
(Jón úr Vör.)
Dauðinn kom og fékk skelina
hans Baldurs, það var enginn að-
dragandi; sár verkur fyrir brjósti
og hann var allur einum og hálfum
sólarhring síðar.
Baldur veitti mér innnblástur
með sínu daglega lífi. Hann spurði
ævinlega frétta úr bænum þegar
komið var í sveitina, hafði áhuga á
flestu, sem gerðist í samfélaginu,
fram á síðasta dag. Minni Baldurs
var einstakt, hann kunni ógrynni
vísna og gat farið með heilu ljóða-
bálkana utan að.
Veðurminni hans var með ein-
dæmum, þegar við þessir „há-
skólagengnu“ munum varla hvern-
ig veðrið var í gær, gat hann rifjað
upp veður ákveðinn dag fyrir
fimmtíu árum eða sextíu og æv-
inlega stóðst það og oftar en ekki
var flett upp í dagbókum Baldurs
og sannreynt. Hann skrifaði dag-
bækur í áratugi þar sem mikill
fróðleikur er um liðna tíð.
Baldur hafði gaman af að „ýta“
við yngra fólkinu í kringum sig á
góðum stundum með áleitnum
spurningum eins og t.d. þessari:
„Þið háskólagengna fólk, hvað seg-
ið þið um lífið eftir dauðann eða
um lækningu að handan?“ Fátt um
svör og kom þá gjarnan: „Ja, mikl-
ir asnar getið þið verið.“ En allt
var þetta fyrst og fremst vel
meint. Baldur trúði á líf eftir dauð-
BALDUR H.
KRISTJÁNSSON
✝ Baldur HelgiKristjánsson
fæddist á Ytri-Tjörn-
um í Eyjafirði 7. júní
1912. Hann lést á
Fjórðungssjúkrahús-
inu á Akureyri 25.
nóvember síðastlið-
inn og var útför hans
gerð frá Munkaþver-
árkirkju 5. desem-
ber.
ann. Hann trúði því
að líf okkar hér á
jörðinni væri aðdrag-
andi að öðru og betra
lífi og að það skipti
máli hvernig menn
höguðu jarðlífi sínu.
Baldur var góð fyr-
irmynd í öllu sínu lífi.
Hann var sanngjarn
og góður maður. Nú
hefur dauðinn fengið
skelina hans Baldurs
en sálin lifir í dýrleg-
um fagnaði; ég er
sannfærður um það.
Ég þakka uppbyggi-
lega samveru í tæp þrjátíu ár,
kæri vinur.
Í guðs friði.
Björn Rögnvaldsson.
Mig langar til þess að skrifa
nokkur orð til minningar um
elskulegan afa minn og nafna.
Það hefur alltaf verið jafn ynd-
islegt að koma í heimsókn í sveit-
ina til afa og ömmu. Hitta afa fyrir
inni á kontór, spjalla við hann um
lífið og tilveruna og segja honum
frá því sem drifið hefur á daga
manns síðustu misseri. Afi hlustaði
alltaf fullur áhuga og þrátt fyrir að
hafa verið orðinn 91 árs var ein-
stakt hversu vel hann var að sér í
öllum hlutum. Það var sama hvort
rætt var um námið, sumarvinnuna,
íþróttirnar eða þau mál sem voru í
brennidepli í þjóðfélaginu þá
stundina, aldrei var komið að tóm-
um kofunum hjá afa. Þrátt fyrir að
barnabörnin hafi verið orðin 20
fylgdist hann náið með okkur öll-
um og sýndi störfum okkar og
námi mikinn áhuga. Þetta segir
meira en mörg orð.
Að fá að kynnast afa og alast
upp með hann nálægt sér hefur
verið einstakt og nokkuð sem seint
verður þakkað nóg fyrir.
Þegar ég var yngri fengum við
barnabörnin oft að fylgja afa og
taka þátt í þeim störfum sem hann
sinnti enn í sveitinni. Fengum við
þá til dæmis að hjálpa honum að
gefa kálfunum, raka heyinu og
gera við girðingar svo fátt eitt sé
nefnt. Það er þó örugglega hægt
að deila um hversu mikil hjálp var
í okkur, en afi var einstaklega þol-
inmóður og leyfði okkur að fylgja
sér þótt við höfum kannski verið
meira í því að æsa kálfana upp og
leika okkur í heyinu í staðinn fyrir
að raka. Það er mér sérstaklega
minnisstætt þegar við fengum að
fara með afa á Skodanum gamla
og góða í girðingarvinnuna. Fylgj-
ast með sterkum höndum hans
berja niður girðingarstaurana með
stórri sleggju eins og ekkert væri,
þá farinn að nálgast áttrætt. Við
sem fengum að hjálpa til töldum
okkur vera góða ef við svo mikið
sem náðum að lofta sleggjunni
miklu. En í þessum ferðum með
afa lærði ég líka nokkuð ómet-
anlegt. Hann kenndi manni hvern-
ig ætti að vinna og mikilvægi þess
að vera duglegur, enda var afi
annálaður dugðnaðarforkur og
vinnuhestur, eins og fallega sveitin
hans ber vel merki. Að hafa fengið
að fylgjast með afa við störf sín er
nokkuð sem ég á eftir að búa að
alla ævi.
Afi var alltaf í góðu skapi, já-
kvæður og hress og sá spaugilegu
hliðarnar á öllum málum. Þær
verða ógleymanlegar minningarn-
ar um afa bjóðandi þulunum í sjón-
varpinu góða kvöldið, um afa
syngjandi með útvarpinu, eða um
afa að fara með einhverja góða
vísu sem hæfði tilefninu í það og
það skiptið. Léttlyndari maður
verður seint fundinn og manni leið
alltaf svo einstaklega vel í návist
hans. Hann hafði gaman af lífinu
og gerði lífið skemmtilegra fyrir
aðra. Hann var sá maður sem allir
vilja verða. Afi var og mun alltaf
verða fyrirmynd mín í lífinu. Mig
langar til þess að ljúka þessu með
vísu sem hann afi kenndi mér fyrir
nokkrum árum og mér finnst lýsa
lífsspeki og hugsunarhætti hans
svo vel:
Leggðu upp í leiðina,
lífsglaður og þorinn.
Hikaðu ei við heiðina,
heldur hvettu sporin.
Takk fyrir allt, elsku afi.
Baldur Helgi Ingvarsson.