Morgunblaðið - 23.12.2004, Síða 19

MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 23. DESEMBER 2004 19
ERLENT
Afgreiðslutími
Sparisjóðsins
yfir hátíðarnar
Heimabanki Sparisjó›sins er alltaf opinn
24. desember, aðfangadagur / lokað
31. desember, gamlársdagur / opið 9.15-12.00
3. janúar 2005 / lokað
4. janúar 2005 / hefðbundinn afgreiðslutími
www.spar.isfijónustusími 515 4444
BANDARÍKJAHER hefur fyrirskipað útgöngubann í
borginni Mosul í Norður-Írak eftir árás á bandaríska
herstöð þar á þriðjudag sem kostaði tuttugu og tvo
menn lífið, fjórtán bandaríska hermenn og fjóra banda-
ríska verktaka, auk fjögurra Íraka. Bandaríkin hafa
ekki misst svo marga menn í tilræði í Írak eftir að inn-
rásin var gerð í mars 2003 og hefur þessi atburður af
þeim sökum vakið sterk viðbrögð vestra.
Meiri svartsýni ríkir nú í Bandaríkjunum varðandi
horfurnar í Írak en áður og fáir eru tilbúnir að spá svo
fyrir um að kosningarnar í Írak í næsta mánuði muni
breyta miklu hvað varðar öryggisástand í landinu. Bent
er á það í leiðara The New York Times að menn hafi á
sínum tíma sagt að ástandið myndi breytast til hins
betra eftir að búið var að handsama Saddam Hussein,
næst var það svo valdaframsalið í hendur íraskri bráða-
birgðastjórn um mitt þetta ár, þjálfun íraskra hersveita
og hernaðaraðgerðirnar í Fallujah í síðasta mánuði.
Ekkert af þessu hafi hins vegar gengið eftir, nema síð-
ur sé.
Vakin er athygli á því í The Washington Post að
áætlanir varnarmálaráðuneytisins í mars 2003 gerðu
ráð fyrir því að formlegri hersetu Bandaríkjamanna í
Írak yrði lokið í desember 2004; reyndin er hins vegar
allt önnur, meira en sextíu sjítar voru drepnir í árásum
í borgunum Najaf og Karbala á sunnudag og á mánu-
dag viðurkenndi George W. Bush Bandaríkjaforseti í
fyrsta sinn að Írakarnir 100.000, sem nú er verið að
þjálfa til að taka við hlutverki bandarískra hermanna í
landinu, yrðu ekki í stakk búnir til að sinna verkefninu
nándar nærri strax.
Engar líkur virðast á að Bandaríkjamenn geti farið
að fækka í herliði sínu í Írak svo nokkru nemi á árinu
2005 og er raunar vikið að því í leiðara New York Tim-
es að eina svarið virðist vera fjölgun hermanna í Írak,
aðrar þjóðir séu ekki tilleiðanlegar til að rétta hjálp-
arhönd.
Ítrekað kvartað yfir aðstæðum
ABC-sjónvarpsfréttastöðin bandaríska hafði eftir
heimildarmönnum í gær að um sjálfsmorðsárás hefði
verið að ræða í herbúðum Bandaríkjahers í Mosul á
þriðjudag en áður hafði verið talið að um eldflaugaárás
hefði verið að ræða. Árásin þykir til marks um að upp-
reisnarmenn séu sífellt að verða færari um að koma
höggi á hersveitir Bandaríkjamanna, með hverjum
mánuðinum sem líður verða þeir erfiðari andstæðingur
en áður. Sjálfsmorðssprengjumenn hafa átt auðvelt
með að aka bílum sínum að inngangi tiltekinna bygg-
inga, þar sem þeir hafa svo sprungið með tilheyrandi
blóðbaði, og einnig hafa uppreisnarmenn átt auðvelt
með að varpa sprengjum að skotmörkum á hreyfingu,
s.s. herbílum og brynvögnum. Þessi árás á sér hins
vegar í herstöð Bandaríkjamanna sem skýrir áhyggjur
manna vestra.
Virðist margt benda til að í þessu tilfelli hafi viðkom-
andi vitað nákvæmlega hvar, hvenær og hvernig væri
best að gera árás á stöðina. Þykir það benda til að
árásarmenn kunni að hafa haft aðstoð innan frá.
Sagt var frá því í The Baltimore Sun í gær að her-
menn í Mosul hefðu raunar ítrekað kvartað yfir því í
bréfum til ástvina í Bandaríkjunum að þeir teldu
áhættu fylgja því að borða í veitingatjaldinu. Ástæðan
var m.a. sú að uppreisnarmönnum hefur ítrekað tekist
að skjóta úr sprengjuvörpum á tjaldið, þó aldrei með
jafnáhrifaríkum hætti og á þriðjudag.
Bush Bandaríkjaforseti lét í það skína að árásin í
Mosul yrði ekki til að Bandaríkjamenn hvikuðu frá því
markmiði sínu að koma á lýðræði í Írak. Ljóst þykir þó
að atburðir þessarar viku hafa verið mönnum áfall og
er árásin raunar rædd í þeim tóni í leiðurum helstu
dagblaða í Bandaríkjunum í gær.
Skoðanakönnun sem birt var í fyrradag sýndi að
meirihluti Bandaríkjamanna telur ekki lengur að það sé
þess virði fyrir Bandaríkin að heyja stríð í Írak. Lík-
lega mun Donald Rumsfeld varnarmálaráðherra því
sæta sívaxandi gagnrýni vegna stríðsrekstursins og
mögulegt er jafnframt að Íraksmálin verði Bush for-
seta æ erfiðari viðfangs, jafnvel að þau muni varpa
stórum skugga á seinna kjörtímabil hans í embætti.
Aukin svartsýni
á horfur í Írak
Fréttaskýring | Árásin á her-
stöð Bandaríkjamanna í Mosul
hristir upp í umræðum vestra
um stríðsreksturinn í Írak.
AP
Bandarískir hermenn hjálpa einum þeirra, sem særð-
ust í árásinni, en hún varð alls 22 mönnum að bana.
KOFI Annan, framkvæmdastjóri
Sameinuðu þjóðanna, viðurkenndi
í fyrradag að ásakanirnar um
spillingu innan samtakanna hefðu
„varpað skugga yfir“ starfsemi
þeirra.
Í opinskáustu ummælum sínum
til þessa um málið kvaðst Annan
einsetja sér að komast til botns í
ásökunum um svik og spillingu í
tengslum við svokallaða „áætlun
um olíu fyrir mat“ á árunum 1996-
2003, en með henni reyndi örygg-
isráð Sameinuðu þjóðanna að lina
þjáningar almennings í Írak
vegna refsiaðgerða sem beindust
að stjórn Saddams Husseins.
„Alþjóðlegum verkefnum okkar
hefur miðað vel áfram á mörgum
sviðum en ásakanirnar í tengslum
við áætlunina um olíu fyrir mat
hafa varpað skugga yfir starfsemi
sem linaði þjáningar milljóna
Íraka,“ sagði Annan á blaða-
mannafundi. „Það leikur ekki
nokkur vafi á því að þetta hefur
að nokkru leyti verið erfitt ár og
ég er feginn að þessu „annus
horribilis“ er að ljúka,“ sagði
hann og notaði latnesku orðin yfir
„skelfilegt ár“ eins og Elísabet
Bretadrottning eftir hneykslis-
málin í fjölskyldu hennar árið
1992.
Annan vildi ekki svara því hvort
hann hygðist segja af sér eins og
nokkrir stjórnmálamenn og fjöl-
miðlar í Bandaríkjunum hafa
krafist.
„Skelfilegt ár“ fyrir SÞ
Sameinuðu þjóðunum. AFP.