Morgunblaðið - 23.12.2004, Síða 35
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 23. DESEMBER 2004 35
UMRÆÐAN
VÖNDUÐ ÍSLENSK TÓNLIST
Ættjarðarlögin í óvæntu ljósi! Skálmandi jólatónlist!
www.dimma.is
sjónvörp
tölvur
þynnir
rafhlöður
málning
húsgagnabón
M
IX
A
•
fít
•
0
4
0
6
4
Þakka þér fyrir að skila spilliefnum á réttan stað
Mörg þeirra spilliefna sem finnast á heimilum okkar geta valdið
varanlegum skaða komist þau í snertingu við náttúruna.
Spilliefnum á að skila til viðurkenndra móttökustöðva (Sorpu á höfuð-
borgarsvæðinu) svo þeim sé fargað á öruggan og umhverfisvænan hátt.
Nánari upplýsingar í síma 520 2220 eða á www.efnamottakan.is
Dæmi um spilliefni sem finnast á heimilum okkar
BRÁÐUM koma jólin og ekki eru
allir jafnlánsamir á þessum tíma sem
á að einkennast af náungakærleik.
Sumum finnst þeir vera aleinir allt
árið um kring og
þessi árstími ger-
ir stundum lítið
annað fyrir þá en
að magna upp til-
finninguna um
vonleysið og ein-
manaleikann. Sér
í lagi fyrir þau
okkar sem ekki
trúa á æðri mátt,
hvað sem það nú
er. En ef trúin
gagnast ykkur ekki getur skammta-
fræði það kannski, því á vissan hátt
erum við aldrei ein, heldur erum við
alltaf tengd hvert öðru.
Í skammtafræði (skammtafræði
er öflugasta vísindakenning sög-
unnar) flokkast eindir (rafeindir, rót-
eindir, ljóseindir o.s.frv.) í tvo flokka,
bóseindir og fermíeindir. Fermíeind-
ir eru allar þær eindir sem hafa svo-
kallaðan hálftölu-spuna eða marg-
feldi af oddatölu sinnum 1/2 spuna
((2n + 1)1/2 , þar sem n er nátt-
úruleg tala). Í skammtafræði er
jafna Schrödingers allt í öllu. Við
leysum þessa jöfnu til að fá bylgju-
fall eindarinnar sem segir okkur síð-
an allt sem við viljum vita um eind-
ina. Jafna Schrödingers lítur svona
út:
Eins og kínverska, ekki satt? Við
erum gerð úr atómum sem sam-
anstanda m.a. af róteindum og raf-
eindum. Það furðulega við þessar
eindir er að það er ómögulegt að
þekkja þær í sundur, þær eru ná-
kvæmlega eins, á hátt sem engir
tveir klassískir eðlisfræðihlutir geta
orðið. Það er engin vísindaleg tak-
mörkun á þekkingu okkar sem veld-
ur því að við þekkjum þá ekki í sund-
ur; Guð sjálfur veit ekki hvor eind er
hvað! Við getum fundið lausnir á
jöfnu Schrödingers sem eru „sam-
hverf“(eigingildi +1) eða „ósam-
hverf“(eigingildi –1) undir „skipt-
ingu“; ø(r1, r2) = ±ø(r2, r1). Köllum
þetta samhverfisskilyrðið.
Fyrir eins eindir þarf bylgjufallið
(sem er lausn á jöfnu Sch.) að upp-
fylla þetta samhverfisskilyrði.
Fræðilega séð eru allar rafeindir
tengdar öllum öðrum rafeindum í al-
heiminum í gegnum ósamhverfingu
bylgjufalla hverra rafeinda!! Við er-
um því öll tengd.
Ég vona að einhverjum hlýni um
hjartarætur við tilhugsunina um að
vera ekki jafn-aleinn í þessum
skemmtilega skrýtna alheimi. Til-
valið er að enda þetta á orðum hins
merka eðlisfræðings og spekúlants
Richard Feynmann: „Vitið þið af
hverju allar rafeindir eru eins? Því
þetta er ein og sama rafeindin!“
Gleðileg jól.
VICTOR BLÆR BIRGISSON,
Eggertsgötu 30, 101 Reykjavík.
Skammtafræðileg jól
Frá Victori Blæ Birgissyni
eðlisfræðinema í HÍ:
Victor Blær
Birgisson
BRÉF TIL BLAÐSINS
Morgunblaðið Kringlunni 1 103 Reykjavík Bréf til blaðsins | mbl.is
FYRIR ekki mörgum árum var
stofnaður félagsskapur í Reykjavík
sem kallar sig „Samtök um betri
byggð“. Auðvitað er ekkert nema
gott um það að segja að fólk vilji
fegra og bæta sitt umhverfi. En þess
verður þó að gæta að það valdi ekki
öðrum landsmönnum óbætanlegum
skaða. Megintilgangur þessara sam-
taka er að leggja Reykjavík-
urflugvöll niður. En málið er það að
það skiptir ekki aðeins Reykvíkinga
miklu máli, heldur alla aðra lands-
menn miklu meira máli. Innanlands-
flugið er svo snar þáttur í lífi allra
landsmanna að það er eins og færa
alla þá 40 til 50 ár aftur samgöngu-
lega séð, og einkum þá sem búa
lengst frá Reykjavík. Nú stefnir allt í
það að flugfarþegar á milli Reykja-
víkur og Egilsstaða verði nálægt 110
þúsundum á þessu ári samkvæmt
nýjustu fréttum og hefur þeim fjölg-
að hratt síðustu árin og spáð er að
þeir geti orðið 130 til 140 þúsund á
næsta ári ef erlendum ferðamönnum
heldur áfram að fjölga miðað við síð-
ustu ár. Sagt var í áðurnefndri frétt
að farþegar milli Reykjavíkur og Ak-
ureyrar mundu líklega verða um 140
þúsund á þessu ári. Um aðra staði
veit ég ekki en þykir líklegt að far-
þegar til annarra flughafna gætu
orðið a.m.k. um eða fleiri en 100 þús-
und. Á þessu sést hvað þetta er þýð-
ingarmikil starfsgrein fyrir alla
landsmenn. Hvað starfa margir
menn og konur við Reykjavík-
urflugvöll og á flugvélunum og í
þjónustu við þær? Þó að þessar hug-
myndir láti vel í eyrum í Reykjavík
þá finnst mér rökin á móti langtum
sterkari. Hafa höfundar þessara
samtaka gert sér grein fyrir hvað
mörg störf tapast við að leggja flug-
völlinn niður og þar með allt innan-
landsflugið? Halda þessir menn
virkilega að fólk utan af landi færi
fyrst að fljúga til Keflavíkur og keyra
þaðan til Reykjavíkur og svo til
Keflavíkur kannski sama kvöldið eða
morguninn eftir? Það hefur færst
mjög í vöxt að fólk hér af Austurlandi
fer með morgunflugvélinni suður og
kemur svo um kvöldið austur með
kvöldflugvélinni. Það yrði mun dýr-
ara að fljúga til Keflavíkur og veru-
legur bílkostnaður í viðbót. Nei, nið-
urstaðan yrði sú að fólk utan af landi
ferðaðist annað hvort með rútubílum
eða kæmi suður á eigin bíl. Það er
nóg álag á vegakerfinu þó að slíkt
bættist ekki við. Mér finnst nóg at-
vinnuleysi í landinu þó að ekki bætt-
ust nokkur þúsund við. Haldið þið
ágætu menn og konur að fólkið sem
hefur unnið við flugvöllinn og aðra
starfsemi kringum flugið yrði ánægt
með að skipta um störf þó önnur at-
vinna væri í boði, sem er alveg óvíst?
Hvernig stendur á því að þétt-
býliskjarnarnir í nágrenni við höf-
uðborgina og höfuðborgin geta ekki
haft samráð um að kanna hver þörfin
er til dæmis á næstu 5 árum fyrir
nýtt íbúðarhúsnæði á svæðinu og
samið um hversu margar íbúðir
hvert þeirra mætti byggja á næstu 5
árum, en keppa ekki hvert við annað
að byggja sem allra flestar íbúðir.
Tökum til dæmis Garðabæ, Kópavog
og Reykjavík og jafnvel Hafnarfjörð.
Mér er sagt af kunnugum mönnum
að allir þéttbýliskjarnar utan
Reykjavíkur hafi nóg land sem sé
hentugt til byggingar íbúðar-
húsnæðis, og Reykjavík líka. Er
þetta þá hrepparígur? Ég hélt að
hrepparígur þekktist ekki milli svona
stórra byggðarlaga. Ég vona svo að
þetta ágæta fólk hugsi málið betur.
SIGURÐUR LÁRUSSON
frá Gilsá.
Reykjavík og landsbyggðin
Frá Sigurði Lárussyni:
SAMNINGUR sjómanna verður
ekki aftur tekinn ef hann verður
samþykktur. Þessi setning er loka-
orð Brynjars Eyland stýrimanns í
grein sem birtist eftir hann í Morg-
unblaðinu á dögunum
og eru það eina sem
að mínu mati er rétt
og skynsamlegt í
þeirri ótrúlegu yf-
irferð. Túlkun Brynj-
ars s.s. á ákvæðum
gerðardóms og
reyndar hvar sem
gripið er niður í út-
listun hans á samn-
ingunum er með slík-
um ólíkindum að það
hálfa væri nóg. Sem
dæmi fullyrðir hann
að ákvæði gerð-
ardómsins sem sjó-
menn hafa unnið eftir
síðustu árin feli í sér
rétta mönnun flotans.
Það virðist ekkert
þvælast fyrir honum
þótt í ýmsum veiði-
greinum sé skiptapró-
sentan óbreytt hvort
sem mennirnir um borð eru 7 eða
12, svo tekið sé grófasta dæmið.
Hann virðist m.ö.o. telja að kerfi
sem hefur það innbyggt í sér að
launakostnaður útgerðarinnar
lækki við að hrúga köllum um borð
í flotann sé það sem byggja skuli á
til framtíðar. Jafnframt fullyrðir
hann að ef fækkað sé í áhöfn þá
hirði útgerðin allt. Staðreyndin er
sú að áhöfn fær almennt yfir 50 %
og allt upp í 70 % af því sem spar-
ast við fækkun. Öll hans umfjöllun
frá A til Ö er í slíku skötulíki að
engu tali tekur. Í þeim samningi
sem sjómenn greiða atkvæði um
þessa dagana eru ýmis ákvæði sem
ekki hafa náðst með þremur verk-
föllum, lagasetningum
og gerðardómum.
Þar vil ég nefna rétt
til mótframlags út-
gerðar varðandi sér-
eignasparnað, 2% við-
bót í samtryggingar-
sjóðinn, fimmföldun á
inngreiðslum í sjúkra-
sjóð, verulega leng-
ingu á uppsagnarfresti
sem ég hef nú þegar
séð hvað þýtt getur
fyrir menn sem sagt er
upp störfum. Þessi
ákvæði ásamt ýmsum
öðrum sem verið hafa
forgangskröfur sjó-
manna lengur en elstu
menn muna gera það
að verkum að hægt
verður að einbeita sér
að öðrum þáttum í
framtíðinni. Ég vil
gera orð Brynjars,
sem persónulega hefur tilkynnt
mér að ég sitji á svikastóli og sé
hinn versti maður, að mínum og
endurtaka lokaorðin hans. Þau
réttindamál sem tókst að ná inn í
þennan samning verða ekki af sjó-
mönnum tekin ef hann verður sam-
þykktur.
Samningur
sjómanna verður
ekki aftur tekinn
Árni Bjarnason svarar
Brynjari Eyland Sæmundssyni
Árni Bjarnason
’Öll hans um-fjöllun frá A til Ö
er í slíku skötu-
líki að engu tali
tekur. ‘
Höfundur er forseti FFSÍ.
FULLYRÐINGAR Einars
Odds Kristjánssonar í Morgun-
blaðinu 20. des. sl. um þróun bóta
almannatrygginga og lámarks-
launa sæma ekki varaformanni
fjárlaganefndar alþingis. Ellilíf-
eyrisþegar eru illa tryggðir gegn
kjaraskerðingum. Gliðnun milli
almannatrygginga (ellilauna), lág-
markslauna og almennrar
launaþróunar hófst fyrir alvöru er
viðmiðunarreglum var breytt
1995. Áður fylgdu ellilaun lág-
markslaunum en eftir samþykkt
ríkisvaldsins var ákveðið að elli-
laun skyldu taka mið af þróun
launa sem vitaskuld er túlkunar-
atriði og leyfa meiri frávik. Í ljós
hefur síðan komið að hvort heldur
miðað er við lágmarkslaun eða
launavísitölu hefur mikil gliðnun
orðið þar á milli (skýrslur eldri
borgara og Tryggingastofnunar
ríkisins). Fjármálaráðuneytið hef-
ur viðurkennt þessa gliðnun á
fundum með FEB. Svo langt er
gengið að kaupmáttur ráðstöfun-
artekna 30% ellilífeyrisþega hefur
minnkað frá 1988 um 3,4%. Þess
ber einnig að geta að fólk á vinnu-
markaði getur skapað sér launa-
skrið en ellilífeyrisþegum er það
ekki mögulegt.
Ólafur Ólafsson
Einari Oddi
Kristjánssyni svarað
Höfundur er formaður Félags
eldri borgara í Reykjavík.