Morgunblaðið - 09.01.2005, Qupperneq 2

2 SUNNUDAGUR 9. JANÚAR 2005 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
14 stöðvar
KOSIÐ Í PALESTÍNU
Palestínumenn ganga að kjör-
borðinu í dag og kjósa sér nýjan for-
seta í stað Yassers Arafats, leiðtoga
þeirra til margra ára, en Arafat lést
nýverið. Fastlega er reiknað með því
að Mahmoud Abbas vinni öruggan
sigur í kosningunum en sennilegt
þykir að læknirinn og mannréttinda-
frömuðurinn Mustafa Barghouti fái
næstmest fylgi.
Sjúkrahús fyrir Símann
Davíð Oddsson utanríkisráðherra
varpaði fram þeirri hugmynd í gær
að fjármagn sem ríkið fengi við sölu
á Símanum yrði notað til eins stórs
verkefnis, svo sem til þess að reisa
nýtt og stórt sjúkrahús.
Gengið dregur úr tekjum
Tekjur fyrir loðnuafurðir verða að
óbreyttu 10% minni en í fyrra vegna
styrkingar krónunnar gagnvart
Bandaríkjadal. Loðnan er nú á hrað-
ferð austur með landinu og sú sem
veiðst hefur er stór og falleg.
Íraksmál valda áhyggjum
Donald Rumsfeld, varn-
armálaráðherra Bandaríkjanna, hef-
ur ákveðið að senda uppgjafahers-
höfðingjann Gary E. Luck til að
endurmeta stöðu og stefnu banda-
ríska hersins í Írak, þar á meðal
fjölda bandarískra hermanna og að-
ferðir við þjálfun íraska hersins. Er
þessi ákvörðun talin til marks um
vaxandi áhyggjur af ástandinu í
Írak.
Veiðibann fækkar útköllum
Eftir að bannað var að veiða rjúp-
ur varð mun minni erill hjá björg-
unarsveitum á haustin en dæmi eru
um að sveitirnar hafi verið kallaðar
út 16 sinnum á einum degi vegna
týndra rjúpnaskyttna. Aukin ferða-
mennska allt árið um kring hefur á
hinn bóginn valdið því að heildar-
útköllum hefur fjölgað.
Y f i r l i t
Í dag
Sigmund 8 Minningar 39/45
Fréttaskýring 8 Auðlesið efni 46
Hugsað upphátt 19 Myndasögur 50
Menning 30/31, 54/61 Dagbók 50/53
Af listum 30/31 Víkverji 50
Forystugrein 32 Leikhús 54
Reykjavíkurbréf 32 Bíó 59/61
Umræðan 34/38 Sjónvarp 62/63
Bréf 36 Staksteinar 63
Hugvekja 38 Veður 63
* * *
Kynningar – Morgunblaðinu fylgir
auglýsingablaðið Costa del Sol frá
Heimsferðum.
Morgunblaðið Kringlunni 1, 103 Reykjavík. Sími 5691100 Innlendar fréttir frett@mbl.is Ágúst Ingi Jónsson, aðstoðarfréttaritstjóri, aij@mbl.is Sigtryggur Sigtryggsson, aðstoðarfréttaritstjóri, sisi@mbl.is Erlendar fréttir Ásgeir Sverrisson, fréttastjóri, asv@mbl.is
Viðskipti vidsk@mbl.is Agnes Bragadóttir, fréttastjóri, agnes@mbl.is Úr verinu Hjörtur Gíslason, fréttastjóri, hjgi@mbl.is Daglegt líf Guðbjörg Guðmundsdóttir, gudbjorg@mbl.is Menning menning@mbl.is Orri Páll Ormarsson, ritstjórnarfulltrúi, orri@mbl.is Skarp-
héðinn Guðmundsson, skarpi@mbl.is Umræðan|Bréf til blaðsins Magnús Finnsson, fulltrúi ritstjóra, magnus@mbl.is Guðlaug Sigurðardóttir, gudlaug@mbl.is Hallur Þorsteinsson, hallur@mbl.is Minningar minning@mbl.is Hilmar P. Þormóðsson, Stefán Ólafsson
Dagbók|Kirkjustarf Ellý H. Gunnarsdóttir, elly@mbl.is Íþróttir sport@mbl.is Sigmundur Ó. Steinarsson, fréttastjóri, sos@mbl.is Útvarp|Sjónvarp Auður Jónsdóttir, dagskra@mbl.is mbl.is netfrett@mbl.is Guðmundur Sv. Hermannsson fréttastjóri gummi@mbl.is
DAVÍÐ Oddsson, formaður Sjálf-
stæðisflokksins og utanríkisráð-
herra, sagði á opnum fundi í Valhöll,
húsakynnum Sjálfstæðisflokksins,
fyrir hádegi á laugardag, að það
væri sjálfsagt, við endurskoðun
stjórnarskrárinnar, að finna flöt til
þess að koma mikilvægum málum í
þjóðaratkvæði. Sagði hann að sú að-
ferð sem gefin væri í skyn með 26.
grein stjórnarskrárinnar – og at-
burðir síðasta árs – sýndi að hún
gengi ekki upp. Sú aðferð væri til
þess fallin að skapa stórkostlegan
óróleika, hatur og stórkostlega gjá
milli manna í þjóðfélaginu.
Sagði hann að 26. greinin hefði
aldrei verið hugsuð til þess „að for-
seti Íslands færi að taka afstöðu
með stjórnarandstöðu gegn ríkis-
stjórn“, sagði hann, „eða afstöðu
með tilteknum aðilum sem hafa ver-
ið framarlega í því að styrkja kosn-
ingabaráttu viðkomandi forseta“.
Kvaðst hann vonast til þess að
menn bæru gæfu til þess, í þeirri
vinnu sem nú væri hafin við endur-
skoðun stjórnarskrárinnar, að finna
flöt á þeirri óreiðu, eins og hann orð-
aði það. „Við vonumst til þess núna
að það skapist grundvöllur til þess –
þó að framgangur stjórnarandstöð-
unnar sé ekki beysinn í bili – að
finna lausn sem allir geta unað við,
því ef það er svo að menn vilja eiga
einhverja leið til þess, að mál megi
ganga til þjóðarinnar, sem þingið er
með til meðferðar, þá er sjálfsagt að
finna þær leiðir; heilbrigðar, eðlileg-
ar og lýðræðislegar leiðir.“
Davíð sagði að því færi fjarri að
flokkurinn harmaði framgöngu sína
í fjölmiðlafrumvarpsmálinu. „Öll at-
vik sem síðar hafa orðið undirstrika
að það sem meirihluti þingsins var
að reyna að gera þá var þarft, svo
ekki sé nú meira sagt. En atvikin
sem þá urðu, þegar ráðist var úr
óvæntri átt gegn ríkisstjórninni og
þingræðinu, eru þess eðlis að menn
vilja helst sem minnst um það ræða
og minnst um það fjalla. Einnig
vegna þess að það var gert af full-
komlega annarlegum ástæðum. Það
var verið að draga taum tiltekins að-
ila í landinu, sem átti mikilla hags-
muna að gæta.“
Davíð kom víða við í ræðu sinni.
Hann fjallaði m.a. um stjórnarsam-
starf Sjálfstæðisflokksins og Fram-
sóknarflokksins og fullyrti að það
hefði aldrei, eins og stjórnarand-
stæðingar hefðu gælt við, verið ná-
lægt því að springa. „Stjórnarand-
stæðingarnir ættu, þegar þeir leita
svara við því, hvers vegna það hefur
ekki gerst, að horfa í eigin barm.
Eins og staðan er núna hefur hvor-
ugur flokkurinn sem er í stjórn
neinn [valkost]. Það er enginn kost-
ur að vinna með í augnablikinu; upp-
lausnin er slík á bæjunum hinum
megin dalsins – ef svo má segja – að
það fer enginn yfir þá á til að eiga
um þessar mundir samskipti við það
fólk, þótt ágætt sé inn á milli.“
Mikilvægum málum megi
koma í þjóðaratkvæði
Morgunblaðið/Þorkell
Davíð Oddsson, formaður Sjálfstæðisflokksins og utanríkisráðherra, talaði á opnum fundi í Valhöll í gær. Er það
fyrsti fundur af 45 sem þingmenn og ráðherrar flokksins hyggjast halda næstu vikurnar.
Davíð Oddsson, formaður Sjálfstæðisflokksins
ÖGMUNDUR Jónasson, alþingis-
maður og formaður BSRB, segir að
spenna vegna forsetakosninganna í
Palestínu fari vaxandi og Mustafa
Barghouti hafi mjög sótt í sig veðrið
á síðustu dögum þótt talið sé öruggt
að Mahmoud Abbas beri sigur úr
býtum. Mikill áhugi sé fyrir kosning-
unum og kunnugir telji að kjörsókn
verði 80–90%.
Ögmundur er á ferð um Palestínu
ásamt Eiríki Jónssyni, formanni
Kennarasambands Íslands, og Borg-
þóri Kjærnested í boði palestínsku
verkalýðshreyfingarinnar fyrir
milligöngu félagsins Íslands-
Palestínu.
Ögmundur segir að mikill fjöldi
eftirlitsmanna sé nú staddur í Pal-
estínu vegna kosninganna og það
hafi m.a. haft þau áhrif að Ísraels-
menn hafi heldur dregið úr öryggis-
eftirliti allra síðustu daga en búist sé
við að það aukist á nýjan leik eftir
kosningarnar. Eftirlitið sé samt sem
áður gríðarlegt
og hamli mjög
ferðum manna
milli staða.
Ögmundur
segir að þó að yf-
irleitt stefni í að
kjörsókn verði
mjög mikil eigi
það ekki við um
Jerúsalem. Þar
hafi aðeins um
6.000 af 120.000 kosningabærum
Palestínumönnum skráð sig á kjör-
skrá. Ástæðan fyrir þessu sé sú að
Palestínumennirnir óttist að missa
rétt sinn til að búa í Jerúsalem ef
þeir staðfesta palestínskt ríkisfang
sitt með þessum hætti. „Þetta er
táknrænt fyrir þann ótta sem fólk
býr við,“ segir Ögmundur.
Ögmundur verður væntanlega í
Jerúsalem og Ramallah í dag og
hyggst fylgjast vel með kosning-
unum og úrslitum þeirra.
Ögmundur Jónasson alþingismaður
er á ferð um Palestínu
Vaxandi spenna vegna
forsetakosninga
Ögmundur
Jónasson
SAMTÖK atvinnulífsins (SA) eru
ekki sátt við gagnrýni Bandalags há-
skólamanna (BHM) á forsendur fyr-
ir samanburði SA á lífeyrisréttind-
um opinberra starfsmanna og
starfsmanna á almennum markaði,
og segja að bera verði saman epli og
epli til að komast að réttri niður-
stöðu.
Gústaf Adolf Skúlason, forstöðu-
maður stefnumótunar- og sam-
skiptasviðs SA, segir að í saman-
burði samtakanna hafi forsendurnar
verið jafnhá laun, hvort sem starfað
sé hjá ríki eða einkaaðilum, ekki hafi
verið meiningin að bera saman heild-
arkjör heldur lífeyrisréttindi. Gagn-
rýni BHM á forsendur samanburð-
arins eigi því ekki við rök að styðjast.
„Við spyrjum bara: hvaða forsend-
ur eru það sem standast ekki að
þeirra mati? Og hvernig á að bera
saman lífeyrisréttindi ef ekki út frá
sömu launum og jafnlöngum starfs-
tíma?“ segir Gústaf. „Við vorum ekki
að fjalla um heildarkjörin heldur
bara að bera saman lífeyrisréttindi á
almennum markaði og hjá opinber-
um starfsmönnum.“
SA um gagnrýni BHM á
forsendur samanburðar
Verður að
bera saman
epli og epli
UM 50 smáskjálftar urðu úti
fyrir Grímsey á föstudag, þar af
sá stærsti upp á þrjú stig á
Richter klukkan sjö um morg-
uninn. Skjálftavirkni hélt áfram
fram eftir nóttu aðfaranótt laug-
ardags og urðu tólf smáskjálftar
fram að hádegi í gær.
Þá urðu tólf smáskjálftar um
fjóra km suðsuðaustur af
Hveragerði á föstudag, þar af
stærsti skjálftinn, og sá fyrsti,
upp á 2,6 stig á Richter klukkan
18:27. Skjálftahrinan stóð fram
til klukkan 21:30 og mældist
enginn skjálfti aðfaranótt laug-
ardags.
Enn
skjálftar við
Grímsey
HAGNAÐUR Orkuveitu Reykjavík-
ur af reglulegri starfsemi, þ.e. áður
en tekið er tillit til skatta, gengis-
hagnaðar og annarra fjármagnsliða,
og eftir afskriftir, er áætlaður tæp-
lega 1,4 milljarðar á árinu 2004, að
sögn Guðmundar Þóroddssonar, for-
stjóra OR. Fyrir afskriftir og fjár-
magnsliði (EBIDTA) er áætlaður
hagnaður OR rúmlega 4,7 milljarð-
ar.
Gengishagnaður er áætlaður 2,5
milljarðar en hann er til kominn
vegna hækkunar á gengi krónunnar
á árinu 2004 vegna lána OR í erlendri
mynt.
Guðmundur segir að miðað við
þessar tölur hafi hagnaður af reglu-
legri starfsemi OR verið heldur
meiri á árinu 2004 en á síðustu árum.
Að hans sögn er reiknað með að
greiða 1,4 milljarða í arð til eigenda.
Reykjavíkurborg á um 95% hlut í
OR.
Rekstur OR eftir fjármagnsliði og skatta
Hagnaður 1,4 milljarðar