Morgunblaðið - 09.01.2005, Page 29

MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 9. JANÚAR 2005 29
ævintýraheimur
Verð 262.000 kr. á mann í tvíbýli...allt innifalið!
Nánari upplýsingar í síma 570 2790 eða á www.baendaferdir.is
K Y N N T U Þ É R S É R F E R Ð I R F E R Ð A Þ J Ó N U S T U B Æ N D A
24. mars - 7. apríl ‘05
5. - 19. maí ‘05
9. - 23. september ‘05
K
Ö
-H
Ö
N
N
U
N
/P
M
C
s: 570 2790www.baendaferdir.is
Fasteignamat ríkisins sendir um flessar mundir tilkynningu um n‡tt fasteignamat og brunabótamat sem gildir frá og me› 31.
desember 2004.
FASTEIGNAMAT skal endurspegla sta›grei›sluver› fasteignar mi›a› vi› ver›lag fasteigna í nóvembermánu›i 2004.
Fasteignamat skiptist í húsmat og ló›armat. Uppl‡singar um söluver› fasteigna má finna á vef Fasteignamats ríkisins
www.fmr.is/ver›sjá fasteigna.
Samkvæmt lögum um skráningu og mat fasteigna nr. 6/2001 ákve›ur yfirfasteignamatsnefnd í nóvembermánu›i ár hvert
framreikningsstu›la fyrir skrá› matsver› fasteigna me› hli›sjón af breytingu ver›lags fasteigna vi› kaup og sölu frá
nóvembermánu›i fyrra árs. Skrá›u matsver›i fasteigna er sí›an breytt í fasteignaskrá í samræmi vi› flá stu›la, sem og
breytingu á byggingarkostna›i og afskriftir, sbr. regluger› nr. 406/1978, og fla› ver› tali› fasteignamatsver› frá og me›
31. desember til jafnlengdar næsta árs nema sérstakt endurmat komi til.
A›ili, sem hefur verulega hagsmuni af matsver›i eignar og sættir sig ekki vi› skrá› mat, getur krafist úrskur›ar Fasteignamats
ríkisins um mati›. Frestur er til 1. apríl 2005 til a› óska breytinga á fasteignamati frá 31. desember 2004. Krafa um endurmat
skal vera skrifleg og studd rökum og nau›synlegum gögnum. Kæra má úrskur› Fasteignamats ríkisins til yfirfasteignamatsnefndar.
BRUNABÓTAMAT er vátryggingarfjárhæ› brunatryggingar og skal fla› taka til fleirra efnislegu ver›mæta húseignar sem
ey›ilagst geta af eldi og mi›ast vi› byggingarkostna› a› teknu tilliti til aldurs, slits, vi›halds og ástands eignar a› ö›ru leyti.
Brunabótamati skal breytt árlega skv. fleim breytingum sem or›i› hafa á byggingarkostna›i hinna ‡msu tegunda húseigna
næstli›i› ár a› teknu tilliti til útreikna›ra e›a áætla›ra afskrifta vegna sama tímabils. Brunabótamat breytist jafnframt
mána›arlega í samræmi vi› breytingu á byggingarvísitölu. Húseiganda er skylt a› óska n‡s brunabótamats á húseign ef ætla
má a› ver›mæti eignarinnar hafi aukist vegna endurbyggingar e›a endurbóta.
Á heimasí›u Fasteignamats ríkisins www.fmr.is má fletta eftir heimilisfangi, fastanúmeri e›a landnúmeri upp á fasteignamati og
brunabótamati fasteigna.
TIL FASTEIGNAEIGENDA
húðsjúkdómadeild Ríkisspítalans í
Kaupmannahöfn. Taldi hann húð-
kvilla minn, psoriases, á það háu
stigi að ég yrði að leggjast inn á
spítalann sem allra fyrst. Áður lét
ég innrita mig í sjúkrasamlag stúd-
enta að góðra manna ráðum og var
síðan kallaður inn á spítalann þann
25. apríl. Fljótlega hófst meðferðin,
en hún var fólgin í því að bera tjöru
á líkamann fyrir hádegi, en reyna að
ná henni af síðari hluta dags. Gekk
þetta svona í 25 daga, að ég var loks
útskrifaður 20. maí. Það er mikil
lífsreynsla fyrir 19 ára mann að
liggja á spítala í útlöndum, en ég
hafði aldrei legið á spítala hér heima
á Fróni. Þótt margt væri frumstætt
svo stuttu eftir heimsstyrjöldina síð-
ari og Danir langt frá því búnir að
jafna sig eftir þann mikla hildarleik,
þá varð þetta lífsreynsla, sem ég
hefði ekki viljað missa af. Maturinn
var að vísu lélegur, einu sinni ætur
matur og það á St. Bededag, sem er
einn af fáum hátíðisdögum, sem við
höfum ekki apað eftir Dönum. Þá
var flæskesteg, vel útilátin. Hár-
skeri spítalans bauð upp á rakstur
fyrir 15 aura og þá ég það boð
nokkrum sinnum. Guðmundur Guð-
mundsson, læknir, (1898–1968) var
þarna á spítalanum í eins konar
framhaldsnámi og varð oft eftir hjá
mér, þegar stofugangur var langt
kominn hjá Haxthausen. Varð okkur
vel til vina og varð ég heimilisvinur
hjá þeim hjónum, en kona hans hét
Jóhanna M. Guðjónsdóttir (1900–
1982) og bjuggu þau á Amakri í
Dronningsgade nr. 2. Nú er það
einn morgun að verið er að tjöru-
bera okkur tvo sjúklinga niður í
kjallara, þar sem böðin voru. Sá ég,
að þar var Jóti einn, sem nýlega
hafði útskrifast af spítalanum, en
strax sótti í sama horf, þannig að nú
var hann kominn aftur á spítalann
og hálfu verri en fyrr, húðin ein
samfelld hella, víða sprungin og vall
blóð úr sprungunum. Höfðu allir
mikla samúð með manni þessum,
jafnt við sjúklingarnir sem starfs-
fólkið. Síðar um daginn hitti ég Guð-
mund lækni og spyr hann, hver hafi
verið þriðji maðurinn í tjöruböð-
unum í morgun. „Þið voruð bara
tveir, Jótinn og þú“. „Það getur ekki
verið,“ segi ég. „Það var einhver
brandarakarl sem reif af sér brand-
ara svo linnulítið, að hjúkrunarkon-
urnar veltust um af hlátri.“ „Það var
nú einmitt Jótinn,“ svaraði Guð-
mundur.
Fyrir þessum manni hefi ég borið
meiri virðingu en nokkrum öðrum á
ævinni, hann bjó mig út með það
veganesti á einni morgunstund, sem
hefur dugað mér í lífinu síðan. Þrátt
fyrir allt, þá var það hann sem hafði
sigrað.
VI.
Eigi fékk ég að leggjast inn á
spítalann án tryggingar, þrátt fyrir
sjúkrasamlagsskírteinið góða. Varð
við innlögn að reiða fram Dkr. 150
sem depositum. Nú rennur upp sá
langþráði dagur, að ég skyldi út-
skrifast. „Nei, borga fyrst“, til-
kynnti yfirhjúkkan. Daggjald var 4
krónur, svo 25 daga dvöl kostaði 100
krónur. Fékk ég því 50 krónur til
baka, en sætti mig ekki við það og
sagðist ætla að fá hundraðkallinn
líka. Ég rétti þeim sjúkrasamlags-
skírteinið góða, þeir litu á það, en
sögðu að ég hefði ekki verið nógu
lengi í samlaginu, 6 mánuðir væru
venjulegur biðtími, en ég slyppi með
3 mánuði, sem auðvitað reyndi ekki
á. Ekki sætti ég mig við þetta, benti
á samkomulag milli Dana og Íslend-
inga, þar sem Íslendingar hefðu
jafnan rétt í Danmörku og Danir og
Danir jafnan rétt á Íslandi og Ís-
lendingar. Var mér nú vísað upp á 2.
hæð til skrifstofustjóra Ríkisspít-
alanna og hringdi hann þegar í
Sjúkrasamlag Stúdenta og spurði,
hvort þeir vildu borga fyrir þennan
stud. jur. Sveinsson, sem væri með
erfiðustu sjúklingum, sem lengi
hefðu komið á spítalann. Játtu þeir
því, en ég varð að fara alla leið niður
í miðbæ (Studiestræde) til þess að
fá kaution (ábyrgð) og það gerði ég,
án þess að vita, hvað orðið kaution
þýddi. Svo til baka til spítalans,
reiddi fram ábyrgðina, fékk hundr-
aðkallinn og svo beint í Nyhavn 20
til Júllu frænku, þar sem þau Sveinn
bróðir og hún sátu að snæðingi. Ég
var heldur rogginn og veifaði seðl-
unum framan í þau og sagði þeim
allt af létta af viðskiptum mínum við
spítalann: „Eigi vissum við að þú
kynnir dönsku, Leifur,“ svöruðu þau
einum rómi, en ég mælti: „Þegar
peningar eru annars vegar, þá tala
ég öll mál.“ Að lokum má geta þess,
að þar sem sjúkrasamlagsgjöld voru
mun hærri á Íslandi en í Danmörku,
þá gekk ég út með 18 króna hagnað
eftir 25 daga spítalaveru. Þá sagði
fólk við mig: „Leifur, þú átt örugg-
lega heima í lögfræðideildinni.“
VII.
Eftirmáli
Danmerkurdvölin lengdist af
ýmsum ástæðum, Haxthausen
heimtaði sólböð sem ég stundaði í
Horneby á Sjálandi í sumarhúsi
Júllu frænku. Lenti í næstheitasta
sumri í sögu veðurathugana í Dan-
mörku, aðeins 1911 var heitara.
Varð kolbrúnn og bakaði mig á
strönd Eyrarsunds með lagaskrudd-
urnar með mér. Heim flaug ég loks
með Heklu flugvél Loftleiða þann
28. janúar 1948, með viðkomu í Glas-
gow (Renfrew-flugvelli). Það var
stjörnubjört nótt er við flugum yfir
suðurströnd Íslands, en hvað var
þetta, 17 rauð ljós og fossandi fljót
niður hlíðar Heklu. Sautján eldgígar
blöstu við úr eldfjallinu, það var
stórkostlegri sjón, en ég get með
orðum lýst. Slíka sjón mun ég aldrei
líta framar á ævinni.
Heimildir
1. Guðmundur Einarsson frá Miðdal: Heklu-
gos 1947–1948, Guðjón Ó. 1948.
2. Eldur er í norðri, Afmælisrit helgað Sig-
urði Þórarinssyni, sjötugum. Sögufélag,
Reykjavík, 1982.
3. Íslenska alfræðiorðabókin H–O, bls. 274.
4. Öldin okkar 1931–1950, bls. 256. Forlagið
Iðunn, Reykjavík 1951.
5. The Eruption of Hekla, Reykjavík
MCMLXXVI, H.F. Leiftur.
Höfundur er lögfræðingur í Reykjavík.
Pappi, sem kveikt var í í Heklueldum
5. apríl 1947, við Næfurholt.
Íslenska alfræðiorðabókin H—O — Örn og Örlygur
1990
Kirkjubær í Færeyjum, gamli bærinn og rústir ófullgerðrar dómkirkju frá 14. öld.
AUGLÝSINGADEILD
netfang: augl@mbl.is eða sími 569 1111