Morgunblaðið - 09.01.2005, Blaðsíða 45
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 9. JANÚAR 2005 45
MINNINGAR
Látinn er kær vinur og
nágranni til margra ára.
Jón B. Ólafsson var
fæddur og uppalinn á
Hlaðhamri í Hrútafirði en flutti í
Borgarnes ásamt eiginkonu sinni Sól-
veigu Sæmundsdóttur og tveimur
börnum um miðjan sjöunda áratuginn
þegar hann réð sig til starfa hjá Vega-
gerðinni sem vegaverkstjóri. Er
óhætt að fullyrða að Jón hafi ætíð
sýnt mikla trúmennsku í starfi þar
sem hans aðalverksvið var umsjón
með vetrarsamgöngum á Holtavörðu-
heiði.
Báðir vorum við frumbýlingar á
Kveldúlfsgötunni og kynni okkar hóf-
ust er við reistum okkur hús við lok
sjöunda áratugarins. Allt frá fyrstu
tíð var sérstaklega gott að eiga Jón
JÓN BJARNI
ÓLAFSSON
✝ Jón Bjarni Ólafs-son fæddist á
Hlaðhamri í Bæjar-
hreppi í Standasýslu
29. nóvember 1930.
Hann lést á Sjúkra-
húsinu á Akranesi 27.
desember síðastliðinn
og var jarðsunginn
frá Borgarneskirkju
5. janúar.
sem nágranna. Hann
lagði til rafmagn þegar
unnið var í húsbygging-
unni á númer níu og
jafnframt góð ráð þar
sem hann hafði lokið
húsbyggingu á númer
ellefu nokkrum misser-
um fyrr. Ekki er laust
við að Jón hafi sýnt unga
manninum föðurlega
umhyggju þá og alla tíð
síðan.
Samgangur milli fjöl-
skyldnanna var alla tíð
mikill. Þægilegt að
skreppa á milli húsa í kaffisopa og fá
hitt og þetta lánað ásamt því að sláttu-
vélar og önnur tæki gengu á milli
heimilanna í götunni.
Sú merkilega tilviljun kom snemma
í ljós að á heimilunum tveimur áttum
við þrjú sama afmælisdag, undirrit-
aður ásamt Kristínu konu sinni og
Veigu konu Jóns. Er 6. maí 1983 eft-
irminnilegur dagur en þá héldum við
nágrannarnir á Kveldúlfsgötunni
saman upp á margfalt afmæli með
leikhúsferð til Reykjavíkur og áttum
ógleymanlegan dag.
Jón seldi húsið sitt nokkrum árum
eftir að Veiga lést en var samt áfram í
götunni og alltaf jafngott að eiga hann
að. Hann var hlýr og félagslyndur
maður og hans gæfa var að eignast
lífsförunauta tvisvar eftir fráfall
Veigu. Fyrst kynntist Jón Margréti
Helgadóttur og átti með henni góð ár
allt þar til Margrét lést. Þegar svo
Jón kynntist Önnu Kristjánsdóttur og
gekk með henni í hjónaband var ekki
hægt annað en samgleðjast Jóni að
hafa fundið hamingjuna enn á ný eftir
fyrri áföll. En annað var skrifað í lífs-
bókina stóru og varð það hlutskipti
Jóns að kveðja lífsförunaut í þriðja
sinn. Við þessi tímamót flutti Jón í
íbúð eldri borgara og var enn þá innan
seilingar frá Kveldúlfsgötunni. Leið
Jóni afar vel í íbúðinni sinni og átti þar
góðan tíma þótt alltof stuttur væri.
Það var okkur fjölskyldunni mikil
gæfa að eiga nágrenni við Jón og hans
fjölskyldu alla tíð. Traustari vinur er
vandfundinn á lífsleiðinni og áttum við
gömlu nágrannarnir margar ómetan-
legar stundir síðustu árin og alltaf var
Jón jafntrúr og tryggur mér og mín-
um börnum.
Nú að leiðarlokum er margt að
þakka og margs að minnast. Við lút-
um höfði og kveðjum kæran og trygg-
an vin í trausti þess að hann hvíli nú í
náðarfaðmi Guðs.
Kæru Rúna Jóna, Sæmi og fjöl-
skyldur. Við biðjum ykkur Guðs
blessunar. Megi minningin um mæt-
an mann lýsa ykkur leiðina áfram.
Guðmundur Egilsson
og fjölskylda.
Elsku amma mín.
Núna er þessu ferða-
lagi þínu í gegnum lífið
lokið, og þú hefur feng-
ið hvíld. En þótt þú sért
farin þá muntu alltaf eiga þinn stað í
hjarta mínu sem og svo margra ann-
arra. Afkomendahópur ykkar afa er
stór og ekki leyndi sér hvað þú varst
ákaflega stolt af að eiga okkur öll.
Það geislaði alltaf af þér svo mikil
gleði og ósjaldan heyrðist í þér þessi
yndislegi hlátur sem var svo smit-
andi. Þú elskaðir fjölskyldu þína og
alla afkomendur. Amma mín, þér
verður ekki fulllýst hér í einhverri
minningargrein enda svo stórmerki-
leg kona sem hér var á ferð. Ef ég
ætti að segja frá öllum mínum minn-
ingum tengdum þér þá þyrfti að
skrifa heila bók. En það sem að ein-
kenndi þig svo var ást, kærleikur,
góður húmor, dugnaður og dálítill
skammtur af ákveðni. Ekkert okkar
kemst með tærnar þar sem þú hafðir
hælana. Með þessum fáu orðum mín-
um langar mig að kveðja þig í hinsta
sinn og langar að þakka þér fyrir allt
það sem þú gafst mér á þessari sam-
leið okkar. Litla dóttir mín og langa-
langömmubarninu þínu henni Ár-
nýju Stefaníu verða sko sagðar sögur
af þér í framtíðinni, enda varst þú svo
ánægð með litlu langalangömmu-
prinsessuna þína.
Að lokum langar mig að biðja góð-
an guð að styrkja hann elsku afa, en
hann hefur misst mikið og ég veit að
þegar hans tími til að kveðja kemur
þá muntu taka á móti honum opnum
örmum.
Elsku amma, við munum aldrei
gleyma þér. Blessuð sé minning þín.
Sigurbjörg Ottesen.
Löngum vinnudegi er lokið. Hún
Ólína frá Skipanesi er dáin.
Þessi andlátsfregn kom mér ein-
kennilega á óvart, þó hún væri tæp-
lega 95 ára fannst mér að kveðju-
stund væri ekki alveg á næstunni.
Ég kom til hennar tveimur dögum
áður en hún lést og þá var hún jafn-
ÓLÍNA INGVELDUR
JÓNSDÓTTIR
✝ Ólína IngveldurJónsdóttir fædd-
ist á Kaðalstöðum í
Stafholtstungum 27.
mars 1910. Hún lést
á dvalarheimilinu
Höfða 16. desember
síðastliðinn og var
jarðsungin frá Akra-
neskirkju 28. desem-
ber.
skýr í kollinum og
vanalega, að vísu sagð-
ist hún vera svo mátt-
laus. Hún var nýkomin
inn á Höfða, dvalar-
heimili aldraðra á
Akranesi, en þar var
Stefán eiginmaður
hennar búinn að vera í
nokkur ár.
Ég kynntist Ólínu
fyrst þegar fjölskylda
mín fluttist í Mela-
sveitina fyrir rúmum 40
árum. Ólína var þá for-
maður í Kvenfélaginu
Grein, og stuttu eftir að
við vorum sest að kom boð til mín frá
kvenfélaginu um þátttöku í ferðalagi.
Ég var undrandi en ákvað að taka
þátt og eftir það varð ég félagi í kven-
félaginu, sem Ólína stjórnaði af sín-
um einstæða dugnaði, en á þessum
tíma var verið að byggja félagsheim-
ili í sveitinni og það var allt gert til að
afla fjár fyrir hlut kvenfélagsins, sér-
staklega er mér minnisstætt hver
ósköp konurnar unnu fyrir basarana,
og þar var Ólína aðal driffjöðrin.
Þegar stjórn Sambands borg-
firskra kvenna stóð fyrir því að koma
á laggirnar heimilishjálp í sveitum
Borgarfjarðar var Ólína ráðin í það
starf, og samkvæmt ráðningarsamn-
ingi átti hún að vinna mest átta tíma
á dag, en Ólína þekkti sveitastörfin af
eigin raun og vissi að klukkan réð
ekki lengd vinnudags, og það kom
ósjaldan fyrir að hún færi í erfið úti-
störf líka. Þannig var Ólína, dugn-
aður og ósérhlífni og óbilandi kjark-
ur voru hennar aðalsmerki.
Ólína hafði afar gaman af ferðalög-
um og í mörg ár tók hún þátt í ferð-
um Áfanga, ferðahóps sem starfað
hefir á Akranesi í tugi ára. Og hún
mundi og þekkti staðina mörgum ár-
um seinna ef minnst var á þessar
ferðir. Síðasta ferð hennar með
Áföngum var vikuferð um austurhá-
lendið sumarið 2003, og hún hafði
fullan hug á að fara í vikuferð sl.
sumar, en þá var líkamlega þrekið
ekki nóg þó hugurinn og kjarkurinn
væri óbilaður, svo hún komst ekki
með. Ekki má gleyma að geta ferðar
er hún fór alein til Kanada að heim-
sækja ættfólk sitt þar, hún var þá
harðfullorðin og kunni ekki stakt orð
í ensku og hafði aldrei farið til út-
landa áður, en henni tókst þetta
áfallalaust og þessi ferð var henni
mjög minnisstæð. Eftir að þau hjón
byggðu sér hús á Höfðagrundinni
lagði Ólína mikinn metnað í að rækta
og skreyta garð í kringum húsið,
enda fékk hún viðurkenningu frá
bænum fyrir garðinn, og alveg fram
á sl. haust fór hún út ef veðrið var
sæmilegt til að laga eitthvað í garð-
inum. Ég undraðist oft hve mikið hún
lagði á sig til að halda öllu í góðu
horfi, þó hún ætti auðsjáanlega ekki
gott með það, en hún sagði að þetta
héldi sér við.
Ólína var mikil spilakona og hafði
mjög gaman af að gripa í spil og oft
vorum við samferða á spilasamkom-
ur í sal FEBAN. Einnig bauð hún oft
kunningjum heim til að spila og veitti
þá rausnarlega. Eitt er það sem er
minnisstætt kannski öðru fremur, en
það var safnið hennar, hún safnaði í
mörg ár undirskálum og átti mörg
hundruð ef ekki þúsund af þeim. All-
ar voru þær merktar og skráðar í
bækur, frá hverjum og af hvaða til-
efni, og flokkaðar eftir mynstrum. Á
síðasta ári voru til sýnis margar af
þessum skálum í Bókasafnshúsinu á
Akranesi, en mest var gaman að sjá
þegar Ólína breiddi úr skálunum á
stéttina við húsið sitt.
Ólína var skarpgreind og vel rit-
fær. Ég fékk stundum að lesa það
sem hún hafði skrifað, og síðast það
sem hún hafði fest á blað um æsku
sína og uppvöxt.
Guðsblessun fylgi minningu henn-
ar. Ég kveð Ólínu með virðingu og
þökk fyrir allar samverustundir okk-
ar, og votta Stefáni og fjölskyldunni
allri innilega samúð.
Auður Sæmundsdóttir.
Nú er hún Ólína mín farin, minn
elsti og besti vinur, minn leiðbein-
andi og sáluhjálpari. Ég er ekki að
reyna að skrifa gáfumannlega, held-
ur með hjartanu um minningar og
árin okkar Ólínu í lífinu.
Ólínu og hennar fólki kynnist ég
barnungur að aldri, en það var mitt
gæfuspor í lífinu að vera tekinn í
sveit að Skipanesi þegar allir aðrir
voru búnir að gefast upp á mér. Það
var nýr heimur fyrir mig að vera
treyst og trúað, bæði í orði og verki
undir aga Ólínu.
Ólína, Stefán og börn þeirra tóku
mér strax sem einum af þeim, og hef
ég síðan litið á Skipanesfjölskylduna
sem part af minni fjölskyldu, akkerið
í lífi mínu.
Ólína var ætíð foringinn, stjórn-
söm og greind á öllum sviðum, sterk-
asti karakter sem ég hef kynnst,
bæði í blíðu og stríðu. Hún var stans-
laust að búa mig undir lífið og stráði
fræjum sem hafa nýst mér vel í lífinu.
Það hefur ekki verið fyrir hend-
ingu að ég var leiddur í Skipanes
undir handleiðslu Ólínu og Stefáns,
líf mitt væri ekki það sama og í dag ef
ég hefði ekki nýtt mér þau fræ sem
hjónin sáðu í vitund mína sem ungs
drengs.
Ólína átti það til að taka hressilega
á mér og tala á háu tónunum mjög
ákveðin þegar ég stóð mig ekki sem
skyldi, eða að gera líf mitt of flókið og
erfitt, en þetta gerði hún af einstæðri
umhyggju og hélt því áfram lengi vel
þó að ég ætti að teljast orðinn full-
orðinn maður. Hún vissi um alla
mína kosti og galla.
Við Ólína lögðum eitt sinn veg í
landi Skipaness, sem segja má að sé
táknrænn fyrir okkar sameiginlegu
vegagerð, bæði andlega og verald-
lega.
Að öllum öðrum ólöstuðum hefur
enginn gefið mér eins mikið af góðu
veganesti, kærleik og vinskap og
hjónin Ólína og Stefán.
Ég kveð þig, Ólína mín, með sökn-
uði og þakklæti í hjarta.
Bjarni Geir Alfreðsson.
Á bak við skýin, í einhverri átt
er engill að búta tímann í smátt,
(angi með afarstór skæri)
eins og dagblað væri.
Hann klippir látlaust og keppist við,
hann klippir langs og þvers og á snið,
allt eftir geðþótta einum,
en ekki eftir reglum neinum. –
Hvað geymist mér og hvað geymist þér?
Hvað geymist fyrir oss alla?
Í körfuna Hans, sem æðstur er,
án afláts sneplarnir falla...
(Þýð. Magnús Ásgeirsson.)
Ég kynntist Ólínu fyrst fyrir tæp-
um þremur áratugum. Ég var þá að
kenna á Akranesi og þau hjón, Stef-
án og hún, nýflutt á Skagann. Við
vorum nágrannar á Vesturgötunni.
Með okkur tókst strax góð vinátta en
anginn með stóru skærin átti þó eftir
að klippa sneplana okkur mun þéttar
saman. Ég keypti íbúð í Reykjavík
og fannst of mikið að vera jafnframt
með heila íbúð á leigu á Akranesi þá
fimm daga vikunnar sem ég kenndi
þar.
Ólína bauð mér gistingu í stofu
þeirra hjóna, svona að minnsta kosti
til að byrja með. Þetta til að byrja
með urðu tveir vetur. Fljótlega kom í
ljós að það var ekki bara gistiaðstað-
an sem ég var treg til að yfirgefa,
heldur sá góði félagsskapur sem mér
bauðst hjá þeim hjónum. Þegar ég
sýndi lit á að finna mér annað hús-
næði, hrædd um að það væri harla
mikill átroðningur fyrir þau að hafa
mig í stofunni, brást Ólína undrandi
við og taldi í alla staði hentugra fyrir
mig að halda sambúðinni bara áfram.
„Þú þarft ekki að óttast að við Stefán
verðum dýrseldari á sófann en við
höfum verið,“ sagði hún og fékk svo
þetta skemmtilega blik í augun sem
var ævinlega undanfari ákafra sam-
ræðna um kvenréttindi. Ólína hafði
mjög ákveðnar skoðanir á þeim. Ég
held að þar hafi hún aðallega haft í
huga það sem í dag kallast ofurkona.
Að hennar dómi var brýnt fyrir kon-
ur að skapa sér fjárhagslegt sjálf-
stæði. Hins vegar var hún ekki tilbú-
inn til að samþykkja að slegið yrði af
gömlu, góðu fjölskyldugildunum. Í
hennar augum var heldur ekki svo
erfitt að sameina hvort tveggja, væri
maður bara tilbúinn til að láta það af
mörkum sem slíkt kostaði. Þá tvo
vetur sem ég átti lögheimili á sóf-
anum í stofunni þeirra Stebba fékk
ég að reyna að þar bjó meira að baki
en kenningin ein. Fyrir utan dagleg
störf hjá Akraprjóni virtist Ólína
hafa ótakmarkað þrek til að liðsinna
fólki sem veikindi eða aðrir erfiðleik-
ar herjuðu á. Eiginlega þoldi Ólína
mér allt nema það sem hún kallaði
síngirnisvæl, þótt ég reyndi að flokka
það undir tilveruspeki. Hún hélt því
fram að væri yfirleitt um einhverja
speki að ræða í tilverunni væri hún
sú að vera svo lánsamur að fá lifað
öðrum til nokkurs yndis og þar með
sjálfum sér.
Ólína var róttæk bindindis- og
stúkukona og það var því svona með
hálfum huga að við Stebbi ákváðum
að fá okkur pínulítið neðan í því þeg-
ar fór að halla að því að ég færi í bæ-
inn í jólafrí. Það kostaði vandlegan
undirbúning. Sukkið varð nefnilega
að fara fram á vikulegu spilakvöldi
Ólínu, en það bar ekki alltaf upp á
sama vikudag. Þótt allt væri þetta
mjög í hófi, leyndi lyktin sér þó ekki
þegar Ólína kom heim. Hún tók
þessu af mestu stillingu, ympraði
einungis á því að það væri komin ein-
hver ný lykt í húsið og líklega væri
það nýárslykt. Svo var ekki minnst
meira á það, þótt við Stebbi héldum
þessum árlega sið með nýárslyktina
allt þar til ég flutti alfarin í bæinn. Og
áttum saman yfir henni góðar stund-
ir sem ég minnist enn með söknuði.
Það kom mér því ekki lítið á óvart
þegar Ólína óskaði sér sérríflösku í
afmælisgjöf þegar hún varð nítíu og
fjögurra ára. Við fengum okkur
sérrístaup ásamt tveimur af spila-
stelpunum hennar, sem voru komnar
til að fagna með henni. Sennilega
hefur Ólína talið sig skulda mér ein-
hverja skýringu á þessum óvænta
viðburði. Hún brosti skelmislega og
hvíslaði því að mér að það væri bara
ekki hægt að lifa svona lengi án þess
að reyna eitthvað nýtt. Þetta var mér
líka ógleymanleg stund. Og fleiri
verða afmælisdagarnir hennar því
miður ekki.
Ég vil þakka Ólínu fyrir þann bút
af tímanum sem ég fékk að eyða með
henni. Hann mun vissulega geymast
mér svo lengi sem ég lifi. Stefáni,
börnum þeirra og öðrum ástvinum
sendi ég mínar innilegustu samúðar-
kveðjur.
Jóhanna Þráinsdóttir.
Hjartans þakkir færum við öllum þeim, sem
sýndu okkur samúð og hlýhug við andlát og
útför elskulegrar systur okkar, mágkonu og
frænku,
MARGRÉTAR PETRÍNU HALLSDÓTTUR
handmenntakennara
frá Siglufirði.
Magðalena Sigríður Hallsdóttir,
Helgi Hallsson,
Jón Hallsson,
Guðjón Hallur Hallsson,
og fjölskyldur.
Ástkær faðir minn og afi okkar,
HREINN BENEDIKTSSON,
prófessor,
andaðist að hjúkrunarheimilinu Skógarbæ
aðfaranótt föstudagsins 7. janúar.
Jarðarförin verður auglýst síðar.
Egill Benedikt Hreinsson,
Arndís Hrönn Egilsdóttir, Hrafnkell Orri Egilsson,
Andri Egilsson, Högn Egilsson.