Réttur - 01.08.1931, Blaðsíða 17

Rjetturj FRAMSÓKN OG FÁTÆKIR BÆNDUR 129
i
Orsökin til þessa vanda, sem bændastéttin og land-
búnaðurinn eru stödd í, eru aðallega úrelt tæki og um
leið úreltar aðferðir við framleiðsluna, samfara eign-
arrjettarskipulaginu á jörðinni, sem knýr hverja kyn-
slóðina á fætur annari til þess sífelt að vera að borga
sömu jörðina, þegar um sjálfseignarjarðir er að gera,
en veitir hmsvegar aðalhluta afrakstursins burt frá
vinnendum jarðarinnar til eigendanna eða lánardrotn-
anna, þegar um leigujarðir eða þrælveðsettar jarðir er
að ræða.
Til þess að koma landbúnaðinum á fullkomið menn-
ingarstig, svo hann geti veitt þeim, sem við hann
vinna, sæmileg lífskjör og hóflegan vinnutíma í stað
þeirrar fátæktar og vinnuþrælkunar, sem fátækir
bændur og leiguliðar nú eiga við að búa, þarf að setja
nýtískuvjelar í landbúnaðinn og reka hann í stórum
stíl. En nú sem stendur vantar vjelarnar, vantar fjeð
til að kaupa þær fyrir, og afleiðingin er minkandi
möguleikar fyrir landbúnaðinn á íslandi og sífeldur
fólksstraumur til kaupstaðanna burt frá þrælkun og
menningarlegri einangrun sveitalífsins.
Framsóknarflokkurinn hefur í orði kveðnu sjerstak-
lega sett sjer það mark að bæta kjör bænda, rjetta við
landbúnaðinn og gera sveitirnar byggilegri. Aðferðirn-
ar, sem flokkurinn hefur beitt til þess eru þær, að
veita meiru lánsfje til sveitanna, veita bændum all-
mikla styrki til jarðabóta, bygginga og annara aðgerða
og sameina þá í kaupfjelög. Hefur flokkurinn nú reynt
aðferðir þessar m. a. um 4 ára valdatímabil, svo nokk-
ur reynsla hefur fengist fyrir, hvernig þær gefast og
skal það nú athugað nánar.
Lánsfjeð til bænda hefur fyrst og fremst lent til
efnaðri bændanna, er tryggingu gátu sett, en síst til
hinna fátækustu, er frekast þurftu þess með. En það
hefur samt orðið nóg til þess, að flestallar jarðir eru
orðnar veðsettar bönkunum eða öðrum lánardrotnum.
9