Réttur - 01.08.1931, Blaðsíða 20
132 FRAMSÓKN OG FÁTÆKIR BÆNDUR [Rjettui-
hæsta greiða því tollana, — og mest verið gefið til rík-
ustu bændanna, sem mesta fengu styrkina og bestu
lánin.
Um orsök mishepnunarinnar með samvinnuhreyfing-
una er áður rætt.
Sem heildardóm á tilraunum Framsóknar og mis-
hepni þeirra má segja:
Framsókn reynir að gera bændur sjálfstæða smá-
atvinnurekendur á kostnað allrar alþýðu, svo þeir geti
orðið örugt varalið borgarastjettar bæjanna og vernd-
arar auðvaldsskipulagsins. Þetta hefði verið hugsan-
legur möguleiki á þeim tímum, sem borgarastjettin var
byltingarsinnuð stjett á uppgangsskeiði, sem þurfti að
fá bændur í lið með sjer gegn aðals- og einveldisskipu-
lagi, eins og á tímum frönsku byltingarinnar 1789, —
og hefði þá verið framkvæmt á kostnað aðalsins. En
nú, — þegar stóriðjan og bankaauðvaldið mola allar
millistjettir í iðnaðarsamkeppninni og gera þær ýmist
að öreigalýð, er selur vinnu sína, eða hálfánauðugunj
skuldunautum sínum, sem þræla fyrir ímynduðu sjálf-
stæði, — eru slíkar tilraunir óhjákvæmilega dæmdar
til að mishepnast og verða að hrundum loftköstulum
eða hjákátlegu bisi við að snúa þróuninni við, frá stór-
rekstri til smáreksturs. I rauninni eru þessar tilraun-
ir síðustu umbrot millistjettar, sem er að molast af
auðvaldsþróuninni, til að forða sjer frá því að sökkva
niður í verkalýðinn, gerast öreigar á mölinni.
Þessar tilraunir til að fá fátæka bændur til að una
við auðvaldsskipulagið, bera því að lokum alveg þver-
öfugan árangur við það, sem til var ætlast. Þær sýna
að þeir hagsmunir fátækra bænda, sem knýja þá til
baráttu gegn auðvaldinu, verða honum yfirsterkari, er
halda þeim við auðvaldsskipulagið. Byltingaröflin í
fátæku bændastéttinni bera kyrstöðuöflin ofurliði.
Fyrst og fremst sjer hver fátækur bóndi sífelt bet-
ur að bankaauðvaldið, sem hirðir vextina og afborg*