Morgunblaðið - 07.05.2006, Blaðsíða 24

24 SUNNUDAGUR 7. MAÍ 2006 MORGUNBLAÐIÐ
Fjölskyldumál og skólamál eru mik-ilvæg málefni sem snerta marga.Hér er Íslandi eru starfandi lands-samtök foreldra sem sinna for-eldrastarfi sem snýr að leik-,
grunn- og framhaldsskólum. Þau nefnast
Heimili og skóli – landssamtök foreldra.
Elín Thorarensen er framkvæmdastjóri
landssamtakanna.
„Þýðingarmikið er að foreldrar geri sér
grein fyrir mikilvægi foreldrasamstarfs og
ávinningi þess, sem felst m.a. í betri líðan
nemenda, auknum námsárangri og jákvæð-
ari viðhorfum foreldra og nemenda til skól-
ans.“ segir Elín.
En eru foreldrar duglegir að koma að
starfi landssamtakanna almennt?
„Foreldrar starfa innan hvers skóla en við
styðjum við starfsemi foreldrafélaga og for-
eldraráða skólanna með fræðslu og ráðgjöf.
Auk þess höfum við tengingu við foreldra í
gegnum fulltrúaráð okkar.“
Hvað geta foreldrar gert til þess að auka
samstarf heimila og skóla?
„Með því að taka þátt í starfi skólanna og
hafa gott samband við kennara barns síns.
Þeir geta einnig tekið þátt í samstarfi innan
bekkjarins, það hefur sýnt sig að starfið sem
unnið er þar skiptir gríðarlega miklu máli.
Rannsóknir hafa sýnt fram á að ef að fólk
talar saman og ákveður í sameiningu reglur
sem gilda fyrir alla nemendur í bekknum,
t.d. varðandi útivist, hvenær á að slökkva á
tölvum og sjónvarpi á kvöldin og það að
börnin viti að fylgst sé með þeim, er mikil
forvörn gegn vímuefnum og því að börnin
leiðist út í einhverja óæskilega hegðun.“
Er þetta starf nægilega öflugt eins og er?
„Á mörgum stöðum er það öflugt, t.d. í
mörgum skólum á höfuðborgarsvæðinu, en
víða má gera betur. Það er nauðsynlegt fyrir
alla skóla að staldra reglulega við og skoða
hvernig samstarfið gengur og hvað má betur
fara.“
Aðkoma foreldra hér minni að
skólastarfi en í nágrannalöndum
Eiga foreldrafélög að hafa meira vægi en
þau hafa í dag í skólastarfinu?
„Já, að mínu mati og þá sérstaklega for-
eldraráðin. Aðkoma foreldra hér er miklu
minni í skólastarfi en í nágrannalöndunum.
Með aukinni áherslu á einstaklingsmiðað
nám er mikil umræða um það að til þess að
það gangi vel upp þurfi samstarfið við for-
eldra að vera mun markvissara en það hefur
verið fram að þessu.“
Hvað sjáið þið fyrir ykkur sem gott sam-
starf?
„Gott samstarf byggist á virðingu og
trausti milli skólans og foreldranna, þeir síð-
arnefndu skynja að hlustað er á þá og til-
lögur þeirra og skólinn leggur sig fram um
að afla upplýsinga hjá foreldrunum um
stöðu nemandans. Skólar og foreldrar þurfa
að hafa sameiginlega sýn og stefnu hvað
varðar skólastarfið. Þetta er lykillinn að far-
sælu og árangursríku skólastarfi.
Mikilvægt er fyrir foreldra að átta sig á
að það að taka virkan þátt í skólastarfi
barna sinna eykur möguleika þeirra á að
hafa áhrif í samfélaginu. Þetta er mjög góð
leið fyrir nýlega aðflutta að kynnast öðrum
og innviðum þess samfélags sem það býr í.
Þetta er líka besta leiðin til að kynnast
starfi skólans og námi barnsins og hvað það
er að gera allan þann tíma sem það er í skól-
anum.“
Er erfiðleikum bundið að fá foreldra til
svona samstarfs?
„Það er misjafnt, fólk er önnum kafið og
þarf þá að gefa sér tíma til að sinna þessu.
Það sem gerir samstarf milli skóla og for-
eldra oft á tíðum erfitt er tímaskortur
beggja aðila en tölvuvæðingin hefur þó bætt
þar talsvert úr, hægt er að koma miklum
upplýsingum á milli fyrir tilverknað tölvu-
póstsins. En á hinn bóginn ber þess að gæta
að ekki eru allir foreldrar og skólar eins vel
tölvuvæddir.“
Er aðstöðumunur hjá skólum eftir lands-
hlutum?
„Við hjá Heimili og skóla höfum und-
anfarið horft mjög markvisst til þess að efla
foreldrastarfið á landsbyggðinni, m.a. með
því að byggja upp svæðissamtök foreldra. Á
nokkrum stöðum á landinu hafa skólar verið
sameinaðir og þá þarf að skoða hvernig má
laga foreldrastarfið að breyttum aðstæðum.“
Samvinna er lykill
að farsælu skólastarfi
Morgunblaðið/Sverrir
F.v. María Kristín Gylfadóttir og Elín Thorarensen.
Fjölskyldu- og skólamál eru mikil-
væg málefni sem marga snerta.
Guðrún Guðlaugsdóttir ræddi við
Elínu Thorarensen, framkvæmda-
stjóra Heimilis og skóla – landssam-
taka foreldra, sem vinna að vaxandi
samstarfi milli foreldra og skóla.
gudrung@mbl.is
HEIMILI og skóli – landssamtök for-
eldra hefur undirritað samning við
bakhjarla að starfsemi sinni.
„Þessi stuðningur gerir okkur kleift
að sinna betur hlutverki okkar, að
miðla upplýsingum um gildi foreldra-
samstarfs og stuðla að uppbyggingu
þess á landsvísu,“ segir María Kristín
Gylfadóttir, formaður Heimilis og
skóla.
„Þessi stuðningur fyrirtækjanna
gefur einnig skýr skilaboð út í sam-
félagið, að þau láti sig varða hags-
muni barna og foreldra í landinu. Ég
tel að fjölskyldan sé afskipt stærð í
samfélaginu. Á flestum heimilum
vinna báðir foreldrar úti og vinnuvik-
an er löng, það skiptir því máli fyrir
foreldra að gera verið öryggir um
börn sín meðan þeir eru að störfum.
Stuðningur fyrirtækjanna stuðlar að
þessu. Það er raunverulegur ávinn-
ingur að foreldrasamstarfi og við
vonum að þetta hjálpi til að auka
skilning á eðli og markmiði foreldra-
samstarfs.
Þess ber og að geta að hluti af
starfsemi Heimilis og skóla er að
koma sjónarmiðum foreldra á fram-
færi við yfirvöld. Nú nýlega skipaði
menntamálaráðherra nefnd um heild-
arendurskoðun á grunnskólalögunum.
Í þeirri nefnd á ég sæti fyrir hönd
Heimilis og skóla – landssamtaka for-
eldra. Það er einhugur í nefndinni um
að laga vankanta sem eru á grunn-
skólalögunum og breyta ákvæðum í
ljósi reynslu. Það sem foreldrar vilja
fyrst og fremst tryggja við endur-
skoðun grunnskólalaga er að hags-
munir barna séu hafðir að leiðarljósi,
velferð þeirra og umhverfi. Við viljum
einfaldari rammalöggjöf og minni
miðstýringu, jafnræði allra barna til
náms eftir getu og aukna þátttöku
foreldra í stjórnun skóla sem er að
okkar mati eðlilegt framhald af
auknu sjálfræði skóla.“
Einfaldari löggjöf og
minni miðstýringu
Morgunblaðið/Eggert
Frá undirskrift bakhjarlasamninga. F.v. Gísli Jafetsson og Finnur Sveinbjörnsson frá Sparisjóðunum á Íslandi, Sara
Magnúsdóttir frá Eymundsson, María Kristín Gylfadóttir frá Heimili og skóla, Finnur Ingólfsson og Ásgeir Baldurs frá VÍS
og Elín Thorarensen frá Heimili og skóla.
DEILDARBIKARINN
BESTU
LI‹IN BERJAST TIL
ÚRSLITA
MÆTUM OG HVETJUM STRÁKANA TIL DÁ‹A!