Morgunblaðið - 10.06.2007, Blaðsíða 75
UNDIR lok fyrstu umferðar
áskorendakeppninnar sem nú
stendur yfir í Elista kviknaði á týru
vonar hjá skákdrottningunni Judit
Polgar. Hún náði að vinna fimmtu
skákina gegn Evgení Bareev og
minnka muninn í einn vinning en
þrátt fyrir hetjulega tilraun tókst
henni ekki að knésetja hinn trausta
andstæðing sinn í lokaskákinni.
Hún verður því ekki með í Mexíkó í
haust.
Að sama skapi barðist Magnús
Carlsen hetjulega gegn stigahæsta
keppandanum, Lev Aronjan. Magn-
ús jafnaði metin í fimmtu skák og
eftir jafntefli í þeirri sjöttu var
gripið til aukakeppni með at-skáka-
fyrirkomulagi, 25. 5. Aronjan komst
yfir með sigri í fyrstu skák en
Magnús jafnaði metin í þeirri
fjórðu. Þá voru tefldar tvær hrað-
skákir og vann Aronjan þær báðar.
Aronjan er sleipur í hraðskákinni
það hefur alltaf legið fyrir; á „tíma-
tökumóti Reykjavík rapid 2004“
varð hann efstur með 13 vinninga
af 15, vinningi á undan Kasparov.
Alexei Shirov tókst hinsvegar að
snúa taflinu við í einvíginu við
Michael Adams. Hann jafnaði metin
í sjöttu skákinni og í aukakeppninni
vann hann auðveldlega, 2½:½.
Eftir þessa orrahríð var gert
nokkurra daga hlé á keppninni en
miðvikudaginn 6. júní hófst keppnin
aftur. Eftir tvær skákir af sex er
staðan í einvígjunum þessi:
Aronjan – Shirov 1½:½
Leko – Bareev 1½:½
Kamsky – Gelfand 1:1
Grischuk – Rublevskí 1½:½
Líkurnar eru vitanlega á þann
veg að þeir sem eru yfir bætast í
hóp Anand, Kramnik, Svidler og
Morozevich og tefla á heimsmeist-
aramótinu í Mexíkó í haust. Það
mót verður í reynd fyrsta heims-
meistaramótið í skák síðan 1948. Þá
varð Mikhail Botvinnik fyrsti sov-
éski heimsmeistarinn í keppni við
Smyslov, Keres, Reshevsky og
Euwe. Hálfgert miðaldamyrkur
grúfir yfir minningunni um þetta
mótshald því færðar hafa verið
sönnur fyrir því að Paul Keres hafi
verið neyddur til að tapa fjórum
fyrstu skákum sínum fyrir Botv-
innik. Hann hafði teflt á nokkrum
mótum á herteknum yfirráðasvæð-
um Þjóðverja í seinni heimsstyrj-
öldinni. Þess má geta að haustið
2005 sat Friðrik Ólafsson ráðstefnu
í Tallinn um arfleifð Keresar en þar
voru lögð fram ýmis gögn um mál-
ið. Þegar Topalov vann heimsmeist-
aramótið í San Louis 2005 varð
hann þó ekki óumdeildur heims-
meistari, því að Kramnik sat hjá.
Eins og áður hefur komið fram
eru reglur FIDE um heimsmeist-
arakeppnina afar tilviljanakenndar.
Á sjöunda áratug aldarinnar tak-
markaði FIDE fjölda keppenda frá
sama landi jafnvel þó áskorenda-
keppnin væri með einvígis fyrir-
komulagi en nú stefnir í einhvers-
konar útgáfu af rússneska
meistaramótinu með Anand og
Leko innan borðs.
Aftur að áskorendaeinvígjunum:
viðureign Magnúsar Carlsen og
Lev Aronjan er langskemmtileg-
asta einvígið í Elista hingað til og
sýnir hversu skeinuhættur Norð-
maðurinn er. Minna hefur hinsveg-
ar borið á Alexander Grischuk.
Hann vann Malakhov, 3½:1½ og er
á sömu braut gegn mun hættulegri
andstæðingi.
Fyrsta einvígisskák hans við Ru-
blevskí fer hér á eftir. Það er hæg-
ara sagt en gert að fá betra tafl
gegn þeim ágæta manni en Grisc-
huk fer ótroðnar slóðir og leggur af
stað með peðasókn á drottningar-
væng. Þegar hann hefur skipað liði
sínu fram fellur fyrsta sprengjan,
18. Rxd5! Vandinn er sá að leiki
svartur 21. … fxe6 kemur 22. Hxe6
Kf7 23. Hf6 mát!
22. Bb3 er bráðsnjall leikur; síðar
verst hvítur gagnsókninni að g2-
peðinu með því að sleppa því að
verja það! Lokafléttan, 32. Hxc6 og
33. Hxf7 er sérlega snotur.
Elista, 1. einvígisskák:
Alexander Grischuk – Sergei
Rublevskí
Sikileyjarvörn
1. e4 c5 2. Rf3 e6 3. d4 cxd4 4.
Rxd4 Rc6 5. Rc3 a6 6. Be2 d6 7.
0-0 Rf6 8.
Be3 Bd7 9. a4 Be7 10. f4 Rxd4
11. Dxd4 Bc6 12. b4 0-0 13. b5 Be8
14. e5 Dc7 15. b6 Dc6 16. Bf3 d5
17. Hae1 Rd7
Sjá stöðumynd 1
18. Rxd5 exd5 19. Bxd5 Dc5 20.
e6 Dxd4 21. Bxd4 Rf6 22. Bb3 Hd8
23. Bxf6 Bc5+ 24. Kh1 gxf6 25. e7
Bxe7 26. Hxe7 Bc6 27. Hc7 Hd2
28. He1 Hf2 29. h3 Hxf4 30. Hee7
Hf1+ 31. Kh2 Hf2
Sjá stöðumynd 2
32. Hxc6 bxc6 33. Hxf7 Hf4 34.
c3 He4 35. He7+
– og svartur gafst upp.
Hjörvar Steinn og Ingvar tefla
á First Saturday
Hjörvar Steinn Grétarsson og
Ingvar Jóhannesson tefla þessa
dagana í flokki alþjóðlegra meistara
á First Saturday-mótinu í Búdapest
í Ungverjalandi. Eins og nafnið
bendir til hefjast þessi mót fyrsta
laugardag hvers mánaðar. Undan-
farin ár hafa þeir gert góða hluti
Dagur Arngrímsson, Guðmundur
Kjartansson og Stefán Kristjáns-
son.
Hjörvar Steinn og Ingvar tefla
sitt í hvorum flokknum. Eftir fimm
umferðir er Hjörvar Steinn með 2½
vinning af fimm mögulegum í sínum
flokki. Þar eru keppendur ellefu og
er Hjörvar með stigalægri kepp-
endum mótsins. Ingvar er einnig
með 50% vinningshlutfall, 3 vinn-
inga af sex mögulegum.
Hjörvar hefur teflt af krafti á
mótinu og verið nálægt því að vinna
flestar skákir sínar. Ingvar hefur
einnig teflt vel en hann hefur náð
góðum árangri við skákborðið að
undanförnu. Hann heldur út ágætri
bloggsíðu, x-bitinn.blogg.is þar sem
áhugamenn geta fylgst náið með
mótinu.
Aronjan, Leko og Grischuk á sigurbraut
Skák
Áskorendakeppnin í Elista
26. maí–14. júní
Efnilegur Hjörvar Steinn Grétarsson hefur teflt af miklum krafti á First
Saturday mótinu í Budapest,
Stöðumynd 2.
helol@simnet.is
Helgi Ólafsson.
Stöðumynd 1.
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 10. JÚNÍ 2007 75
SKÁK
SEX leiðandi mannréttindasamtök,
þar á meðal Amnesty International
og Human Rights Watch, gáfu ný-
verið út nöfn og upplýsingar um 39
manns sem talið er að séu í leyni-
legu varðhaldi bandarískra stjórn-
valda en ekki er vitað hvar eru nið-
ur komnir. Í tilkynningu frá
Amnesty á Íslandi segir að í
skýrslu samtakanna, sem nefnist
„Off the record,“ sé reynt að varpa
ljósi á varðhaldsnet bandarísku
leyniþjónustunnar, CIA, til dæmis
varðhaldsstaði, illa meðferð sem
fangar gætu hafa sætt og þau lönd
sem þeir hafa verið fluttir til. Meðal
annars koma þar fram nöfn ein-
staklinga frá Egyptalandi, Kenýu,
Líbýu, Pakistan og Spáni sem
handteknir hafa verið og fluttir í
leynileg fangelsi Bandaríkjamanna.
Þá segir í skýrslunni að ættingjar
fanganna hafi einnig sætt leynilegu
varðhaldi. Þar er átt við eiginkonur
og börn hinna grunuðu, allt niður í
7 ára gömul. Synir Khalid Sheikh
Mohammed, sem talinn er hafa
staðið að hryðjuverkunum 11. sept-
ember 2001, voru samkvæmt
skýrslunni handteknir í september
2002, þá 7 og 9 ára gamlir, þeim
haldið í fangelsi ásamt fullorðnum
einstaklingum í fjóra mánuði og
þeir yfirheyrðir af bandarískum
leyniþjónustumönnum um dvalar-
stað föður þeirra.
Þrenn samtök hafa höfðað mál
fyrir alríkisdómstóli í Bandaríkjun-
um á grundvelli laga um upplýs-
ingafrelsi. Þau krefjast þess að
upplýsingar um horfna og óskráða
fanga verði opinberaðar, en hingað
til hafa opinberar stofnanir á borð
við dóms- og varnarmálaráðuneyti
og CIA ekki viljað veita þær upp-
lýsingar.
Íslandsdeild Amnesty hefur sent
sendiráði Bandaríkjanna á Íslandi
afrit af skýrslunni ásamt bréfi þar
sem samtökin krefjast þess að allir
fangar sem nafngreindir eru í
skýrslunni verði fluttir í viður-
kennda varðhaldsstofnun, njóti lög-
fræði- og heilbrigðisþjónustu og
verði ákærðir eða þeim sleppt.
Mannréttindasamtök birta nöfn horfinna fanga
FRÉTTIR