Morgunblaðið - 10.06.2007, Blaðsíða 35

MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 10. JÚNÍ 2007 35
Sumaropnun: Opið virka daga frá kl. 10-18, laugardaga frá kl. 11-15.
Síðumúla 3, sími 553 7355
D+ sundföt
Glæsilegur sundfatnaður
Bikinísett - Tankinísett • Verð frá 8.500-11.000
Skálastærðir 32-38 D-F • Buxur - boxer st. 36-44
Aaltos sjálfs, húsgögnin þar með tal-
in. Þetta er því lítil perla. Eftir fáein
ár mun hver einasti ferðamaður sem
kemur til Reykjavíkur vilja láta taka
mynd af sér fyrir utan Norræna hús-
ið, rétt eins og ferðamenn til Parísar
fá mynd af sér við Eiffelturninn. Ég
sagði við starfsfólkið mitt: eftir eitt ár
verðum við á forsíðu tímaritsins
Wallpaper (sem er þekkt tímarit um
hönnun og lífsstíl).“
– Og hvernig bregst starfsfólkið við
slíkum yfirlýsingum?
„Starfsfólkið heldur reyndar að ég
sé léttruglaður! Það þarf líka að
leggja meira á sig nú en áður. Öll
borð eru hlaðin gögnum vegna hátíð-
ar sem verður hér í haust en þá munu
120 manneskjur vinna við húsið.“
Dager getur þó ekki orða bundist
um það að sér sýnist að í náinni fram-
tíð muni þrengja meira að Norræna
húsinu en æskilegt væri.
„Hér ofan í húsinu að sunnanverðu
er að fara að rísa risastór bygging á
vegum Háskóla Íslands, 13 hæða há.
Ég er ekki viss um að fólk geri sér
grein fyrir þessu, ég hef a.m.k. ekkert
séð um það í blöðunum. Ég vil fyrir
alla muni eiga gott samstarf við Há-
skóla Íslands en við hliðina á þessu
húsi mun Norræna húsið nánast
verða eins og bílskúr. Alvar Aalto
hafði metnaðarfullar hugmyndir um
gervallt svæðið í kringum Norræna
húsið sem mér sýnist hér vera þrengt
að, jafnvel möguleikum kastað á glæ.
Eina huggunin er þá sú að Tjörnin
skuli vera hér norðan við húsið; það
verður að minnsta kosti ekki reist há
bygging ofan í henni. Eða það vona
ég ekki.“
Hinn norræni valkostur
– En hvernig nýtist og birtist
reynslan af því að reka Cirkus Cirkör
við rekstur Norræna hússins?
„Við hófum Cirkus Cirkör í litlu
kjallararými á borðtennisborði. Fyrst
var þetta 7-8 manna hópur en nú tel-
ur hann yfir 500 manns. Við rekum
skóla á háskólastigi. Að smátíma liðn-
um settumst við niður og spurðum:
„Að hverju stefnum við, hvert er tak-
markið?“ Og svarið við því var: „Við
viljum vera stærst í heiminum á
þessu sviði.“ Og við sögðum ekki
bara: „Við getum það ekki, við erum
of lítil.“ Í stað þess að vera lítil og eiga
stóra drauma þá kýldum við bara á
hlutina! Og þetta er kannski eitthvað
sem ég flyt með mér hingað. Auðvitað
er þetta áhætta en ég held að það
versta sem gæti gerst væri að ég yrði
að hætta í starfinu fyrr en ég ætla.
Við ráðumst í allar breytingar á hús-
inu af nærfærni og það verður hér
áfram svo ég ætti ekki að vera að fara
að valda svo miklum skaða …“
Það fer naumast hjá því að við slík-
ar bollaleggingar um hlutverk Nor-
ræna hússins vakni hugsunin um það
sem mótvægi við alræmda „amerík-
aníseringu“ í Reykjavík. Er það eitt-
hvað sem Dager hefur á bak við eyrað
í sinni vinnu?
„Auðvitað býr einhver slík hugsun
að baki þessu öllu og ég verð bara
stoltur ef okkur tekst að leggja fram
sterkan valkost við þá tilhneigingu.
Hins vegar verður fólk að velja sjálft,
ég vil ekki fella dóma og segja að eitt
sé rétt og annað rangt. Ef fólk kýs
heldur bandarískar kvikmyndir, píts-
ur og kók þá er það þess mál en ég vil
að það líti að minnsta kosti hér inn og
sjái hinn kostinn sem í boði er. Ég tel
hann kannski betri en hinn en það má
deila um. Það sem mestu skiptir er að
ég vil að þetta hús, hönnunin, mat-
argerðin og starfsemin hér geti verið
framvörður þess sem nefna mætti
sjálfbæra framtíð.
Við viljum setja fram góðar hug-
myndir, góðan málstað sem sprottinn
er úr sínu náttúrlega umhverfi. En
við segjum ekki „þið verðið að gera
svona en ekki hinsegin“. En húsið
sjálft stendur fyrir ákveðin gæði. Og í
þeirri hröðu framþróun sem orðið
hefur á Íslandi þá er ég ekki viss um
að fólk gefi sér alltaf tíma til að
staldra við og huga að gæðum hlut-
anna. Það á að geta gengið að þeim
vísum í þessu húsi.“
mýrinni
Í HNOTSKURN
»Norræna húsið hóf starfsemi árið 1968 og verður því fjörutíu áraá næsta ári. Það er hannað af hinum heimsþekkta finnska arkitekt
Alvar Aalto og friðað að stórum hluta.
»Nú stendur hins vegar yfir hönnunarvinna í samvinnu við AlvarAalto-akademíuna í Finnlandi og húsafriðunarnefnd sem miðar að
því að nýta húsið betur í takt við breytta tíma.
»Max Dager er sænskur og kvæntur íslenskri konu, Guðrúnu Garð-arsdóttur, skrifstofustjóra í Þjóðmenningarhúsinu. Hann var einn
af upphafsmönnum fjöllistaleikhússins Cirkus Cirkör í Stokkhólmi
sem er löngu orðið að fjölmennu alþjóðlegu fyrirtæki með starfsemi í
mörgum löndum. Hann hefur veitt forstöðu menningarverkefninu
Gardarsholm á Húsavík.
» Ég held að sýn mín á menningarstarf-
semi sé svolítið önnur en forvera minna.