Skinfaxi - 01.11.1938, Blaðsíða 38

118
SKINFAXI
Hitt er þó miklu meira, að Jón fór yfir allt hand-
rit orðal)ókarinnar frá upphafi til enda og lag-
færði það um leið og hann bjó það til prentunar.
Auk þess las hann a. m. k. eina próförk af öllu
verkinu, oft fleiri. Meðan ekki var fullprentað jók
hann ritið að orðum bæði frá sjálfum sér og öðrum.
Það var og samkvæmt tillögu Jóns, að efni hinna meiri
sagna var raðað i starfrófsröð, en ekki eftir efni, til
mikils hægðarauka fyrir notendur.
Loks fullkonmaði hann hljóðtáknun þá, er notuð var
i orðabókinni og skrifaði ritgerðina um hina islenzku
hljóðfræði.
Þetta var mjög merkilegt verk. Blöndal hafði að vísu
áður ákveðið, að liljóðrita orðin, og hafði sjálfur gert
tilraun til þess, mest með hliðsjón af hljóðtáknum hins
enska liljóðfræðings H. Sweet’s. En brátt kom í ljós, að
þessi hljóðtáknun var ónóg. Tókst Jón þá á hendur að
semja nýtt kerfi og fór Blöndal með það til Hafnar sum-
arið 1918 til að hera það undir þekktahljóðfræðingaeins
og M. Hægstad og Otto Jespersen. Síðar var kerfinu
nokkuð breytt (1919—20) áður en það var notað í orða-
bókinni og fékk sína endanlegu gerð í greininni Træk
af moderne Islandsk Lydlære (Orðabók, bls. XIV—
XVII).
Segja má að hér liafi íslenzk hljóðfræði i fyrsta sinn
verið tekin til meðferðar á breiðum grundvelli og með
traustri nákvæmni, það sem hún nær. Það er að vísu
satt að kaflinn um hljóðfræði í Islandsk Grammatik
(Kliavn 1922) eftir Valtý Guðmundsson slagar hátt
upp i þessa ritgerð á sumum sviðum a. m. k. En þess
ber að gæta, að Valtýr hefir sýnilega fylgt framburðar-
táknunum orðabókarinnar1), svo verk lians getur tæp-
asl talizt frumlegt. Aftur á móti er hljóðfræði Kemp
Malones (The Phonology of Modern Icelandic, Menaslia
1) Hún fór að koma út 1920.