Skinfaxi - 01.04.1940, Síða 39

SKINFAXI
39
þýðingu það getur liaí't fyrií ungan mann að honum sé
beint að góðum bókum. 1 hverslconar fögrum frásögn-
um má finna fyrirmyndir, sem hrífa hug lesandans og
laða til eftirbreytni. Unglingur með eðlilegum mann-
dómi og lífsþrótli hrífst ekki af dæmi annarra manna,
án þess að langa til að verða líkur þeim, óska þess og
ætla það. Þannig hefir þjóð okkar tifað á hókum sin-
um, þegar aðrar bjargir voru bannaðar. Þegar harðast
svarf að, voru það bóklegar minningar um forna hreysti-
menn, sem brugðu sér hvorki við sár né bana, sem
héldu lifsvonunum í fólkinu. Og þjóðin lifði á lífsvon-
unum, á hókum sínum, á lireysti og harðfengi löngu lið-
inna kynslóða, — hreysti, sem var bæði sönn og login.
Svona hafa bókmenntirnar skilyrði til uppeldisáhrifa.
Eg gat þess í byrjun, að bölsýnisrit væru einhæfur
og ónógur lestur. Það er ekki hollt að lirærast eingöngu
í þeirri trú, að hfið sé snautt að sönnum verðmætum,
ómerkilegt og þýðingarlaust. Við þurfum líka lífstrú
og hjartsýni. Eg veit að það er víða ástæða til að tala
um „hinn leiða hversdagsleika“, en það er heldur ekki
ástæðulaust að tala um dásemdir og yndisleika hins
hversdagslega. Og víst eru það þeir rithöfundar, sem
kennan okkur að trúa á táp okkar og f jör og trúa á sigur
hins góða, sem kveða i heljarnauðum heilaga glóð í
freðnar þjóðir. Slíkum eigum við mest að þakka.
Niðurrifsmenn eru nauðsynlegir fyrir þróun Jjjóðlífs-
ins. Það verður að rífa niður musteri falsguðanna. Það,
sem hætt er að fullnægja vaxtarþrá og vexti lifsins, verð-
ur að hverfa. Slik er framþróun lífsins, að:
sífellt lýðsins linna
lifsliöft ill og þrautir grynna
þeir, sem voga röskt að reisa
rönd við guðum feðra sinna
-eins og Slephan G. segir i kvæðinu um Gríni frá Hráfn-
istu. Eg finn líka réttmæti þess, sem Matthías kvað: