Skinfaxi - 01.11.1948, Blaðsíða 92
156
SKINFAXI
þvi ekki neitað, að höfundi er allmikiS niðn fyrir, og mörg
lýsingin af píslargöngu hinnar myrkvuðu sálar er áreiðanlega
af góðum og gildum toga spunnin.
Bókin er 240 bls., þéttprentaðar. Útgefandi er Helgafell.
Annars hefur það hvað eftir annað hvarflað að mér undir
lestri sumra íslenzkra skáldsagna, sem nýlega eru út komnar,
hvort útgefendur hafi ekki einhverjar skyldur við lesendur,
unga rithöfunda og íslenzkt málfar. Það er í sjálfu sér gott
og blessað, að ungir íslenzkir höfundar njóti þeirra lilunn-
inda fram yfir stéttarbræður þeirra í öðrum löndum að fá
liandrit sín fljótt útgefin og þurfi ekki langar stundir að
ganga bónleiðir til búðar útgefenda. En er það ekki nauð-
synlegt samt sem áður, að útgefendur hafi einhvers konar
mat á handritum, málsmeðferð, efnisskipun og túllcun? Mér
hefur oft komið þetta í hug við lestur tveggja þeirra sagna, sem
ég hef gert að umtalsefni hér að framan. Og sama máli gegnir
um bók, sem ég fletti nýlega, en get ómögulega fengið mig
til að ræða frekar. Hún heitir Á sjúkrahúsinu, og höf. kallar
sig Freygerði á Felli. Sú bók hefði verið vel geymd i kistu-
handraðanum sem sönnunargagn höfundinum um það, að liann
gæti ef til vill skrifað skáldsögu síðar meir, ef honum yxi
fiskur um lirygg i meðferð máls, framsetning efnis og skýrri
hugsun.
Nú sé það fjarri mér að amast við því, að ungir höfundar
fái að láta Ijós sitt skína. Slíkt cr ekki nema sjólfsagt. Spurn-
ingin, sem fyrir mér vakir, er aðeins sú, hvort litgefendum
Ijeri ekki að aga ungu höfundana ofurlítið, ])ví að guð agar
nú einu sinni þá, sem hann elskar. Listamaður vcrður eng-
inn nema fyrir vinnu og sjálfsaga. En ef allir menn með rit-
þrá geta kastað líttunnum handritum í fálmandi litgefendur,
eru litlar likur til þess, að ungir menn tem.ii sér virðingu fyr-
ir máli, stil, framsetningu og efnistúlkun. Allir verða að
nálgast efni sitt með nokkurri lotningu til þess að skapa góða
hók, hvað þá listaverk. En ef útgefendur leggja það i vana
sinn að moka öllu út i lesendur, þótt hálfunnið sé, verður
óvandaður eftirleikurinn. Og sjálfir liinir ungu menn, sem
á þennan hátt komast á prent, eru litlu bættari. Hroðvirknin
verður aðeins til þess, að verr er farið en lieima setið.
S. J.
FÉLAGSPRENTSMIÐJAN H.F.