Sjómannablaðið Víkingur - 01.02.1972, Blaðsíða 21

minnkandi, henti Holmes enn
einum fyrir borð, Hug’h Keegar,
ásamt tveim öðrum,semhöfðufal-
ið sig, og lágu hálfdauðir af vos-
búð og kulda undir þóftu og
veittu enga mótspyrnu.
öðru hvoru lentu þeir í rekís,
en bátinn rak fyrir vindi. Bát-
verjar jusu máttvana, úrvinda af
þreytu og örvæntingarfullir eftir
hiná hræðilegu nótt. Rhodes
stýrimaður sat hreyfingarlaus í
skutnum með höfuðið falið í
höndum sér. Holmes útbýtti
blautum kexhelmingum og sopa
af vatni af litlum birgðum. Síðan
tók hann til að fást við neyðar-
seglið að nýju. Það gekk illa að
festa árina, sem átti að vera
mastur, og teppin sem nota skyldi
sem segl, rennblaut og þung.
„Skip! Guð minn góður, það
er skip!“ Hás rödd Holmes berg-
málaði átakanlega yfir glitrandi
sjónum. Hann stóð eins og negld-
ur við mastrið, og teygði sig upp
til að festa teppið efst á árina.
Hann þreif sjal af öxlum eins
kvenfarþegans og veifaði því eins
og óður maður yfir höfði sér,
jafnframt því sem hann urraði
að furðu slegnum hásetunum að
snúa bátnum.
Hinir úttauguðu menn lögðust
á árarnar af öllum krafti, en
um stund bar ísjaka milli þeirra
og skipsins. Frásémumdir af
fögnuði höfðu farþegarnir risið
upp meðan jakann bar fyrir.
„I guðsbænum, leggist strax
niður“ hrópaði Holmes, “ef þeir
sjá hvað við erum mörg, geta
þeir átt til að sigla í burtu og
láta eins og þeir hafi ekki séð
okkur.“ Kvenfólkið lagðist endi-
langt niður undir kjöl á bátnum,
skjálfandi af kulda og geðshrær-
ingu, en hásetarnir réru eftir
mætti í áttina að skipinu, sem
reyndist vera seglskipið „Cre-
cent“ á leið til Le Harve. Skip-
verjar höfðu komið auga á bát-
inn og breytt stefnu til að bjarga
þeim.
Þegar til Le Havre kom, fréttu
skipbrotsmenn að Harris skip-
stjóra og mönnum hans hefði
verið bjargað eftir að hafa verið
VIKINGUR
sex daga í bátnum, þá orðnir
matarlausir, hrjáðir og vonlaus-
ir um björgun. Einn hásetanna
var svo aðframkominn af vos-
búð og kulda, að hann lézt eftir
að þeir komu í land.
Að nokkrum mánuðum liðnum
komust skipbrotsmennirnir loks-
ins til Philadelphia, þar sem
Holmes háseti var ákærður fyrir
manndráp, einkanlega á Francis
Askin. Engir aðrir voru ákærðir.
Réttarhöldin, sem hófust réttu
ári eftir að „William Brown“
fórst, vöktu mikla athygli. Sækj-
andi málsins var George M.
Dallas, sem seinna var kjörinn
varaforseti Bandaríkjanna, og
borgin Dallas er skírð eftir.
David Poul Brown læknanemi,
snéri sér síðar að leikritun og
lögfræði, var skipaður verjandi í
málinu.
Vegna eðli málsins, geðshrær-
inga fólks, og hversu viðkvæmt
mál var hér á ferðinni, bannaði
dómarinn að láta nokkuð uppi
í sambandi við það, fyrr en vitna-
leiðslum og rannsókn væri lokið.
Vitni sem ásökuðu Holmes,
vegna dauða Askins réðu miklu
um úrslitin. En eins og Brown
margbenti á, þá var það Holmes
sem bjargaði þeim sem af kom-
ust, með öllum þeim ráðum, sem
til voru til björgunar; Þetta!
þrumaði Brown, sannar, að ásetn-
ingur hans var alltaf sá, að
bjarga því sem bjargað varð.
Þrátt fyrir glæsilega vöm
Browns, var Holmes dæmdur
sekur. En málsvörn Browns varð
þó ekki tilgangslaus, og til marks
um það var Holmes aðeins dæmd-
ur í sex mánaða fangelsi, og 20
dala sekt.
Eftir að hann losnaði úr fang-
elsi, fór hann til sjós aftur og
hefur aldrei spurzt til hans síðar.
Leikritaskáld hafa margoft
glímt við að draga upp mynd af
því, sem gerðist í bátnum. Því
að þrátt fyrir að rétturinn teldi
Holmes lagalegan ábyrgan að
dauða 17 manna, þá cr hinni sið-
ferðilegu ábyrgð ekki auðsvarað.
Átti Holmes að óhlýðnast öll-
um fyrirskipunum Rhoders stýri-
manns, og treysta á að allt bless-
aðist?
Átti hann jafnhliða að henda
nokkrum hásetum útbyrðis, og
taka þar með áhættuna á því, að
reynsla þeirra og kunnátta væri
einkis virði, þegar svona stóð á?
Átti hann að eyða tíma í að varpa
hlutkesti, og þar með að eiga
á hættu, að uppreisn brytist út
í bátnum? Það hefði getað or-
sakað að bátnum hvolfdi.
En látum okkur stilla spurn-
ingunni upp á einfaldastan
mannlegan máta.
Hvað hefðir þú gert?
Þýtt úr Compas.
Halldór Jónsson.
21