Sjómannablaðið Víkingur - 01.02.1972, Blaðsíða 25

seldur eingöngu eftir tegundum
heldur líka eftir stærð. Til dæmis
er ýsan seld í tveim stærðar-
flokkum. Ýsa sem er 2,5 pund
eða meira er stórýsa, en smáýsa
er öll ýsa sem er undir 2,5 pund,
og er alltaf talsvert lægra verð
fyrir smáýsu. Eins er með þorsk,
nema hann er seldur í þrem
stærðarflokkum. 25 punda fiskur
og þar yfir er stórþorskur, og
fæst minnst fyrir hann, næst er
10—25 punda þorskur, og svo
undir 10 pundum, sem venjulega
er í hæsta verði. Eins er flat-
fiskur seldur eftir stærð. Klukk-
an 08.00, hefst svo uppboðið og
er því lokið á 20 mínútum. Meðan
á uppboðinu stendur, eru þessir
3 menn frá stjórn sjómannafé-
lagsins viðstaddir og skrifa þeir
með krít aftan við hverja fisk-
tegund það verð sem boðið er
hverju sinni. Ef eftirspum er
mikil eru þeir stöðugt að þurrka
út síðasta boð og skrifa niður
nýja verðið, eftir 20 mínútur
hringir bjalla og er þá uppboð-
inu lokið. Eru þá bátarnir færðir,
hver að því fiskhúsi sem keypti
aflann, og er landað beint inn í
fiskhúsið, og þar er fiskurinn
vigtaður og ísaður í 125 punda
kassa. Þegar löndun er lokið, fer
skipstjórinn inn á skrifstofu þess
er keypti fiskinn, fær ávísun
fyrir sölu aflans og síðan er
báturinn færður aftur að þeirri
bryggju, sem hann var við um
morguninn, því þar fer engin lönd-
V1KIN G U R
un fram. Eftir klukkutíma eða
svo, er búið að gera upp túrinn, og
þá fær hver sitt kaup að frá-
dregnum sköttum, fæði og öðr-
um kostnaði. Ekki þurfa menn
að landa frekar en þeir vilja, en
ef þeir ekki eru við löndun,
verður sá að borga fyrir þann
verkamann, sem landar í hans
stað.
Kjörin eru í stórum dráttum
þannig, að olía og ís er borgað
af óskiptu, síðan fær skipshöfnin
60% en báturinn 40%. Skips-
höfnin borgar fæði, báturinn
borgar aukahluti, sem er þannig
að skipstjóri fær 10% af báts-
hlutnum, stýrimaður, vélstjóri og
kokkur fá 25 dollara auka, fyrir
túrinn. Hér er enginn kauptrygg-
ing eða fast kaup. Vaktaskipti
eru á bátunum, 8 tímar á dekki
og 4 tímar í koju. Sjósókn getur
oft verið erfið hér ekki síður en
heima, sérstaklega á veturna,
því langt er að sækja, kannski
200 mílur eða meir út í haf, og
ef brælir er útilokað að komast
í landvar þegar svo langt er sótt,
því það gefur auga leið, að ef
alltaf væri reynt að komast upp
undir land þegar brælir, væri
maður á stöðugu stími inn og út,
svo það er ekki um annað að
gera en halda sjó. En á sumrin
er oft svarta þoka svo dögum
skiptir, og er það hálf þreytandi
til lengdar. Til dæmis keyrði
pólskur togari niður bát héðan í
sumar, en tókst að bjarga mönn-
um. Og í annað skipti lenti rúss-
neskum og pólskum togara sam-
an, en ekki veit ég hvernig þeim
reiddi af.
Læt ég þetta nægja í bili um
fskveiðar í New Bedford.
Ég læt hér fylgja tvær úr-
klippur úr blaði af nýjum skut-
togara sem ég var að taka við,
hann verður gerður út frá Bost-
on, er 120 feta langur með 1200
hestafla Catterpillar vél, og gekk
hann tæpar 14 sjómílur í reynslu-
ferð. Þessi skuttogari er þannig
útbúinn, að í staðinn fyrir að
draga netið inn um rennuna og
inn eftir miðdekkinu eins og
gerist á flestum skuttogurum, þá
er þessi útbúinn með tveim neta-
trommum, og er eitt troll á
hvorri tommu. Og þegar híft er
vindur tromman trollið upp, þar
til pokinn kemur það hátt í renn-
una að hægt er að húkka í gjörð-
ina með talíunni eða setja áslátt-
arstroffu á belginn eftir því sem
verkast vill. Og ef rifnar, er
kastað strax af trommunni, sem
ekki var í notkun síðast, og tap-
ast því enginn tími við yfirskipt-
ingar. Þessar trommur eru
þannig staðsettar, að önnur er
aftantil á miðdekkinu beint inn
af skutrennunni, en hin er aftan
við brúna á bakborða, og er hægt
að hífa inn og kasta af hvorri
trommunni eftir vild.
Trollspilið sjálft eru tvær
sjálfstæðar trommur og er hvor
um sig staðsett fremst á dekkinu
sitt við hvora lunningu, og tekur
hvor tromma um 800 faðma af
trollvír. Efst í skutrennunni er
hlið sem opnast og lokast með
vökvalyftu, og er það venjulega
haft lokað þegar togað er, en
aðeins opnað þegar trollið er
tekið inn.
Við erum þegar búnir að fara
einn túr á þessu skipi, og reynd-
ist það eins og bezt verður
kosið.
Og nota ég nú tækifærið til
að skila kveðju til allra kunn-
ingjanna heima, sérstaklega
skólafélaganna úr Stýrimanna-
skólanum frá 1950.
Gunnar Guðmundsson, skipstjóri, kastar mæðinni meðan menn hans undirbúa
skipið undir jómfrúferðina á nýja skuttogaranum J. Bradley O’HARA.
25