Náttúrufræðingurinn

Ukioqatigiit

Náttúrufræðingurinn - 1995, Qupperneq 38

Náttúrufræðingurinn - 1995, Qupperneq 38
3,5 S 3,0 o 2,5 S> 2,0 E 1,5 0,5 1980 1982 1984 1986 1988 1990 1992 1994 7. mynd. Stofnvísitölur fyrir rjúpu á Norðausturlandi byggðar á heildartölu karra á talningasvœðum og niðurstöðum talninga, vegnar með tilliti til þéttleika (karrar/km2) þannig að svœði með mestan þéttleika gilda mest, og vegnar með tilliti til fjölda þann- ig að svceðin verða öll jafngild. Til að gera línurnar sambœrileg- ar er talanfyrir 1981 sett sem 1. - Population indexes for Rock Ptarmigan in NE-Iceland based on unweighted sums, weighted with respect to density (males/km2) and weighted with respect to numbers (all plots equal). 1981 is placed at 1 for all indexes. IIJ egg (Arnþór bæði hlaupið og flogið rétt áður en hann náði hcnni. Einnig hef ég munnlegar heimildir sjónarvotta að rjúpnadrápi hrafna (Theodór Gunnlaugsson, Héðinn Olafsson). Reyndar fara nær allar rjúpur sama veg, hvort sem þær eru drepnar af rándýrum eða láta iífið á annan hátt, því rándýrin, hrafn, fálki og tófa, hirða og éta allt sjálfdautt. Af 367 vanhöldum á taln- ingasvæðum voru aðeins tveir fuglar ekki vargétnir, báðir nýdauðir eftir að hafa flogið á. Afföll RJÚPNA Hægt er að nota tölur um samanlagðan fjölda fugla á athuganasvæðum vor hvert (4. mynd), aldurshlutföll að vori (5. tafla) og meðalstærð ungahópa (4. taila) til að gera sér hugmyndir um heildarafföll rjúpna, fugla á fyrsta ári og eldri, yfir árið. Miðað er við að kynjahlutföll séu jöfn að vori (Arnþór Garðarsson 1988) og að af- föll á kvenfuglum yfir sumarið frá komu- degi fram í byrjun ágúst séu 15% (5. mynd og áætiun) og að 7% af kvenfuglum á lífi í byrjun ágúst séu ungalaus (samanber bis. 145). Afföll unga reiknast frá 1. ágúst fram á vor og á fullorðna fugla frá komu í varplöndin að vori til sama dags að ári. Meðalstærð urptar (orpin egg) er tekin sem 11 egg í hreiðri. Rannsóknir í Hrísey sýndu að urptin breyt- ist lítið milli ára og var að meðaltali 10,4 til hreiðri Garðarsson 1988). Miðað við II egg á kvenfugl og þekkta fjölskyldustærð í byrjun ágúst (4. tafla) er ljóst að afföll eru tiltölulega lítil á eggj- um í hreiðri og á litlum ungum. Undan- tekning frá þessu er þegar sumarhret drepa litla unga í stórum stíl líkt og gerðist 1966 (Arnþór Garðars- son 1988). Ég skoðaði einnig með þessum gögnum frá Norðausturlandi 1981 til 1994 hliðstæðar tölur frá Hrísey 1963 til 1969 (Arnþór Garðarsson 1971, 1988). Breytingar á þéttleika milli ára réðust bæði af dánartölu fugla á fyrsta ári og full- orðinna. Afl'öll á fuglum á fyrsta ári voru alltaf mikil, í fækkunarárum voru þau að meðaltali 87% (staðalfrávik 4,13, spönn 79-93%) en 73% í fjölgunarárum (staðal- frávik 4,58, spönn 65-79%). Afföll á eldri fuglum voru minni og breytilegri, í fækk- unarárum voru þau að meðaltali 62% (staðalfrávik 7,87, spönn 47-78%) en 54% í fjölgunarárum (staðalfrávik 12,58, spönn 33-71%). Samkvæmt þessum gögnum verða mestöll afföllin yfir veturinn, þ.e. eftir að fuglarnir hafa yfirgefið varplönd- in. Við vitum ekki hvað veldur auknum afföllum fugla á fyrsta ári í fækkunarárum né heldur hvenær vetrar þau verða. Arnþór Garðarsson (1988) hefur reynt að nálgast þetta með því að nota aldurshlutföll úr veiðinni og að gefa sér fyrirfram hve stór 148
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118

x

Náttúrufræðingurinn

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.