Náttúrufræðingurinn

Årgang

Náttúrufræðingurinn - 1995, Side 88

Náttúrufræðingurinn - 1995, Side 88
Askhirsla (aldin). Inni í henni myndast askarnir. 2. mynd. Askhirslumar í loðvíðilaufinu (skýringarmynd). Askhirslurnar liggja á hliðinni í laufinu og boginn stúturinn hefur stungist gegnum yfirborðið og stendur upp úr laufinu. ■ ÚTLIT SVEPPSINS í LAUFINU Pleuroceras insulare er asksveppur er myndar aldin sín í veturgömlu laufi víðis, aðallega loðvíðis og grávíðis. Aldinið er svart hylki með löngum hálsi og Iiggur hnöttóttur belgurinn á hliðinni inni í blaðholdi hýsilsins en langur, sívalur, svartur hálsinn stingst út úr laufblaðinu, annaðhvort upp úr eða niður úr laufinu, við hlið bungu sem belgurinn gerir á yfir- borð þess (2. mynd). Ilöng askgróin koma síðan út um op fremst á hálsinum, en askarnir sem mynda þau (3. mynd) eru inni í belgnum og miða allir framendanum í áttina að hálsinum. ■ tegundin finnst og HENNI LÝST SEM NÝRFU í júní sumarið 1883, eða fyrir rúmlega 110 árum, var loðvíðilaufum með sveppnum safnað á Eskifirði. Sá sem það gerði var grasafræðingur og læknir að nafni A. Ber- lin, sem kom við á Islandi á leiðinni til Grænlands í leiðangri Nordenskjölds árið 1883. Plöntur þær sem A. Berlin safnaði fékk Carl Johan Johanson, sænskur sveppafræðingur í Uppsölum, í hendur í því skyni að kanna þá smásveppi sem á þeim yxu. Ein þeirra nýju tegunda sem hann fann á íslenskum plöntum var Lino- spora insularis Johanson á dauðu loðvíði- laufi frá Eskifirði. Henni lýsti hann í grein um sveppi frá Islandi (Johanson 1884) en greinina byggði hann að mestu á smá- sveppum af plöntum sem H. Strömfelt safnaði á ferð sinni um ísland sumarið 1883. En til viðbótar voru síðan sveppirnir á plöntunum sem A. Berlin safnaði. Johanson (1884) lýsti tegundinni og með lýsingunni er teikning af aski með ask- gróum og einu lausu grói. Gróin voru með einum þvervegg sem skipti gróinu í tvær mislangar frumur og var sú fremri heldur styttri og eilítið digurri en sú neðri. Hann tók reyndar fram að ekki væri víst að askgróin í sýninu hans væru fullþroska þar sem honum þótti kornótt innihald þeirra benda til þess að nokkuð vantaði á þroska þeirra og að mögulega ættu tleiri þver- veggir eftir að koma í ljós, þótt ekki hefði hann fundið nema einn þvervegg í hverju þeirra gróa sem hann skoðaði. ■ættin endurskoðuð Þegar ættin sem tegundin tilheyrir var rannsökuð (Monod 1983) kom í ljós að tegundin hafði upphaflega lent í rangri ættkvísl (Linospora). Hún var því flutt yfir 196
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118

x

Náttúrufræðingurinn

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.