Náttúrufræðingurinn

Árgangur

Náttúrufræðingurinn - 1995, Síða 88

Náttúrufræðingurinn - 1995, Síða 88
Askhirsla (aldin). Inni í henni myndast askarnir. 2. mynd. Askhirslumar í loðvíðilaufinu (skýringarmynd). Askhirslurnar liggja á hliðinni í laufinu og boginn stúturinn hefur stungist gegnum yfirborðið og stendur upp úr laufinu. ■ ÚTLIT SVEPPSINS í LAUFINU Pleuroceras insulare er asksveppur er myndar aldin sín í veturgömlu laufi víðis, aðallega loðvíðis og grávíðis. Aldinið er svart hylki með löngum hálsi og Iiggur hnöttóttur belgurinn á hliðinni inni í blaðholdi hýsilsins en langur, sívalur, svartur hálsinn stingst út úr laufblaðinu, annaðhvort upp úr eða niður úr laufinu, við hlið bungu sem belgurinn gerir á yfir- borð þess (2. mynd). Ilöng askgróin koma síðan út um op fremst á hálsinum, en askarnir sem mynda þau (3. mynd) eru inni í belgnum og miða allir framendanum í áttina að hálsinum. ■ tegundin finnst og HENNI LÝST SEM NÝRFU í júní sumarið 1883, eða fyrir rúmlega 110 árum, var loðvíðilaufum með sveppnum safnað á Eskifirði. Sá sem það gerði var grasafræðingur og læknir að nafni A. Ber- lin, sem kom við á Islandi á leiðinni til Grænlands í leiðangri Nordenskjölds árið 1883. Plöntur þær sem A. Berlin safnaði fékk Carl Johan Johanson, sænskur sveppafræðingur í Uppsölum, í hendur í því skyni að kanna þá smásveppi sem á þeim yxu. Ein þeirra nýju tegunda sem hann fann á íslenskum plöntum var Lino- spora insularis Johanson á dauðu loðvíði- laufi frá Eskifirði. Henni lýsti hann í grein um sveppi frá Islandi (Johanson 1884) en greinina byggði hann að mestu á smá- sveppum af plöntum sem H. Strömfelt safnaði á ferð sinni um ísland sumarið 1883. En til viðbótar voru síðan sveppirnir á plöntunum sem A. Berlin safnaði. Johanson (1884) lýsti tegundinni og með lýsingunni er teikning af aski með ask- gróum og einu lausu grói. Gróin voru með einum þvervegg sem skipti gróinu í tvær mislangar frumur og var sú fremri heldur styttri og eilítið digurri en sú neðri. Hann tók reyndar fram að ekki væri víst að askgróin í sýninu hans væru fullþroska þar sem honum þótti kornótt innihald þeirra benda til þess að nokkuð vantaði á þroska þeirra og að mögulega ættu tleiri þver- veggir eftir að koma í ljós, þótt ekki hefði hann fundið nema einn þvervegg í hverju þeirra gróa sem hann skoðaði. ■ættin endurskoðuð Þegar ættin sem tegundin tilheyrir var rannsökuð (Monod 1983) kom í ljós að tegundin hafði upphaflega lent í rangri ættkvísl (Linospora). Hún var því flutt yfir 196
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118

x

Náttúrufræðingurinn

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.