Náttúrufræðingurinn - 1969, Blaðsíða 3

Ndttúrufr. - 39. drgangur - 2. hefti - 49.-128. síða - Reykfavik, september 1969
Bergpór Jóhannsson:
Athuganir á íslenzku mosaflórunni
Helztu þœttir úr sögu rannsókna á islenzku mosaflórunni
Telja má, að rannsóknir á íslenzku mosaflórunni hafi um þessar
mundir staðið yfir í tvær aldir. Saga þessara rannsókna er þó stutt,
því mjög er hún sundurslitin og oft er þar langt á milli atburða.
Verður nú minnzt lauslega á merkustu atburði þessarar sögu.
Fyrsta tilraun til að semja lista yfir allar þekktar íslenzkar mosa-
tegundir er gerð eftir að danski grasafræðingurinn Johan Gerhard
König er sendur hingað 1764—1765 þeirra erinda að safna plöntum
fyrir Flora Danica. Listann samdi Otto Frederik Miiller eftir safni
Königs og birtist hann árið 1770. Á þessum lista eru 72 tegundir.
Listar, sem kenndir eru við Johan Zoega (1772) og Nikolai Mohr
(1786), eru nánast endurprentanir á lista Miillers.
Hinn frægi grasafræðingur William Jackson Hooker samdi lista
yfir íslenzka mosa eltir ferð sína hingað og birtist sá listi í ferða-
bók lians árið 1813. Á þeinr lista eru 114 tegundir.
Isaac Caroll birti 1867 lista yfir mosa, sem hann fann á íslandi
í ferð sinni 1861. Á þeim lista eru 40 tegundir, og er hann ekki í
neinum tengslum við eldri lista.
Axel Miirch ferðaðist hér um og safnaði mosum árið 1820. Hann
skrifaði þó aldrei neitt um þá mosa sjálfur, en ílestir listar næstu
fjóra áratugi eru að miklu leyti byggðir á safni lians, svo sem listar
eftir Gliemann (1824), Vahl (1840) og Lindsay (1861). Árið 1868
hefst hið mikla framlag Chr. Grönlunds til þessara rannsókna með
komu hans hingað. Aftur kom hann hingað árið 1876. Grönlund
stóð lyrir endurgreiningu á safni Mörchs og safnaði miklu af mos-
um hér sjálfur. Árið 1873 birti Grönlund grein sína: Revideret
liste over islandske Hepaticœ og Musci. Tegundir á þeim lista eru