Náttúrufræðingurinn - 1969, Side 52

94
NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN
9. mynd. Md-So Iínurit af niðurstöðum kornastærðarmælinganna á áfokssýn-
unum (sbr. texta). Punktarnir tákna áfokssýni neðan við öskulagið Hjtoo.
krossarnir tákna áfokssýnin ofan við H1700, hringarnir tákna S-sýnin, þríhyrn-
ingarnir eru sýni úr foksandi og rétthyrningurinn er sýni úr jökulruðningi.
— Md-So diagram of Ihe grain size analyses. • Iqessial soil samples beloxv the
teþhralayer H1700, X soil samples above H1700, Ö S-samples, A aeolian sand
samples and □ ground moraine.
Á 9. mynd eru allar niðurstöður mælinganna settar upp í svo-
nefnt Md-So línurit samkvæmt starfsaðferðum Selmar-Olsens (1954).
Er það gert á þann hátt, að meðalkornastærðin (MdQ50) er sett
upp á móti flokkuninni (log Q75/Q26). Gefur þessi uppsetning það
oft vel til kynna, um hvers konar set er að ræða, og hvort um ein-
hverja ákveðna tilhneigingu er að ræða í setlagamynduninni
(Selmer-Olsen 1954). Flokkunin á sýnunum er í sumum tilfellum
lakari en það, sem Selmer-Olsen telur vindset (aeolitiskt sediment),
en það mun koma til af því, að grófu vikurkornin hafa minni eðlis-
þyngd en kvartssandur, sem hann notaði sem mælikvarða. Visst
samband kemur fram á milli meðalstærðar og flokkunar á sýnun-
um úr S-holunum, og svipað samband kemur í ljós í sýnunum úr
áfoksjarðveginum yfir öskulaginu H1700, nema hvað flokkunin þar