Samvinnan - 01.03.1926, Side 26

20
SAMVINNAN
er reynt að mæta sanngjörnum kröfum óborinna kyn-
slóða.
5. Að byggingin sé í smekklegum stíl, þannig, að
þroskuðum mönnum sé ánægja að horfa á hana, eins og
fallega sveit, eða hugðnæmt listaverk.
6. Að byggingin færi vel í umhverfinu, hæfi náttúru
og veðurfari þess lands, þar sem hún er reist.
þessi boðorð eru ekki nema sex, en þau eru engu að
síður töluvert vandasöm og mörgum hættir til að brjóta
sum þeirra, þegar bygt er. Einstöku sinnum eru þau, því
miður, öll brotin, þó aðeins eitt hús sé bygt.
Nú er það tilgangur þessa tímarits að fá sem allra-
flesta íslendinga til að hugsa um byggingarmálið, helst
um allar hliðar þess. Kaflinn í Samvinnunni um bygg-
ingar, á að vera einskonar ræðustóll þar sem þeir geta
allir komið og fengið að tala, svo að heyrist um alt land,
sem eitthvað nýtilegt hafa til brunns að bera um bygg-
ingarmál þessa lands, og vilja láta til sín heyra. þess er
vænst að eftir því sem árin líða, muni þessi kafli í Sam-
vinnunni geta haft nokkur áhrif til gagns á byggingar-
mál hér á landi.
Smekkgóðum mönnum, innlendum og útlendum,
kemur saman um að gömlu torfbæirnir hafi haft mörg
góð einkenni, þótt þeir, því miður, hefðu líka marga galla,
sem ekki leyna sér. Gömlu bæirnir voru hlýir að sumu
leyti. þeir voru bygðir úr innlendu efni. þeir gátu verið
mjög fallegir til að sjá. Og þeir fóru einkar vel við lands-
lagið. Hinsvegar voru þeir lekir, og ákaflega haldlitlir.
Og að sumu leyti voru þeir býsna óhollir. Kvenfólkið átti
oft illa búð í reyknum í eldhúsinu. Birta var oft af skorn-
um skamti, og sólin byrgð úti meir en góðu hófi gegndi.
Síðan kom timburhúsaöldin, sem stendur að nokkru
leyti enn. þar hefir enginn þjóðlegur stíll myndast. Timb-
urhúsin eru af allskonar gerðum, margskonar kassar,
langoftast ósmekkleg. þar að auki reynast timburhús-
in hér köld, endingarlaus, og að því er virðist heilsuspill-
andi. þar að auki eru þau yfirleitt rándýr. Bárujárns-