Samvinnan - 01.03.1928, Qupperneq 76

Fyrsta verkbannið.
(Grein þessi var rituð þegar útgerðarmenn létu skip sín
liggja meirihluta árs eftir að gengishækkunin hafði lamað svo
fjárhag þeirra, að þeir treystu sér ekki til að gera út nema urn
hávertíðina).
Inn í instu afdali og út á ystu annes landsins berast
nú fréttirnar af fyrsta verkbanninu á íslandi. Þótt þetta
séu sérstakar og nýjar fréttir, þá er þeim tekið með til-
tölulega miklu jafnaðargeði. Menn eru orðnir svo vanir
við nýjungar á seinni tímum, að þeir eru hættir að undr -
ast. Og fjöldanum virðist þetta ekki koma meira við sig
en útlendar fréttir af sama tæi. Menn eru ekki eins minn-
ugir á samábyrgðina og kaupmenn, þegar þeir eiga tal
við almenning um kaupfélögin, og það heyrist ekki, að
kaupmenn minni menn neitt á þessa samábyrgð. Þeim
virðist víst ekkert ihugunarvert, þótt almenningur út um
land verði að ábyrgjast fjölskyldur í Reykjavík. Nei, á
það er ekkert minst; en nokkrum eins og „hleypur kapp
í kinn“ og segja: Hvorir munu sigra?
Um afleiðingarnar af þessum fréttum er eiginlega
ekkert verið að tala. Aðeins örfáir menn hafa orð á því,
að þetta sé tap fyrir landið. En við skulum nú athuga,
hvað af þessu leiðir. Um 40 togarar liggja bundnir við
hafnargarðinn og upp undir 1000 verkamenn, sem á þeim
hafa starfað, ganga atvinnulausir. Það eru miklir starfs-
kraftar og mikill höfuðstóll, sem þarna er bundinn. Mikl-
ar tekjur eyðilagðar fyrir þjóðarbúinu. Nú eru það fleiri
en þessir 1000 menn, sem tapa atvinnu. Það er ekki gott