Samvinnan - 01.03.1928, Blaðsíða 84

7S
S A M V I N N A N
sem bæta mætti úr ýmsu af því, sem aflaga sýnist fara
með þjóðinni.
Það er nú því miður óneitanlegt, að margt fer nú öðru-
vísi með þjóð vorri en æskilegt væri. Á ýmsan hátt eru
að verða mjög athyglisverð straumhvörf í lífi þjóðarinn-
ar. Og naumast er hægt að verjast þeirri hugsun, að sum-
ar brevtingamar, sem orðið hafa í þjóðlífi voru að undan-
fömu, séu að ýmsu leyti varhugaverðar, og að engan veg-
inn sé ugglaust um, að af þeim geti stafað mikil
hætta fyrir framtíðarheill lands og lýðs, ef ekki verður
við gert í tíma.
Eitt mesta áhyggjuefni hugsandi manna nú á tímum
er hinn gegndarlausi fólksstraumur úr sveitum landsins
tii kaupstaðanna, sérstaklega til Reykjavíkur, svo að ná-
lega liggur við einyrkjabúskap í mörgum hinum frjósöm-
ustu bygðum landsins, þrátt fyrir stöðuga fólksfjölgun í
landinu yfirleitt.
Eins og nærri má geta, hefir þetta öfugstreymi ’
þjóðlífi voru hinar alvarlegustu afleiðingar. Og verða
menn þá fyrst varir við hrömun landbúnaðarins, sem þó
verður ekki vefeng-t að sé hinn raunbesti og farsælasti at-
vinnuvegur þjóðar vorrar, þegar á alt er iitið.
Alt frá byggingu landsins og til vorra daga er það
landbúnaðurinn og sveitalífið, sem hefir alið og fóstrað
alt hið þjóðlegasta í hugsun og háttum, sem þjóð vor
hefir best eignast á umliðnum tímum. Og í skjóli sveita-
lífsins þróast venjulega best þau frækorn, sem heilbrigt
dygðaríkt og siðbætandi líf þjóðarinnar vex upp af. Þarf
ekki annað til að sannfærast um þetta en að benda á þá
staðreynd með öðrum þjóðum, sem einnig gildir hér á
landi, hversu mikil nauðsyn það er fyrir stórbæjabúa
stórþjóðanna og kaupstaði vora, að fá stöðugt við og við
nýtt og hreint sveitablóð, til tryggingar því, að kynstofn-
inn ekki úrættist eða veiklist alt of mikið.
Eg mun nú í stórum dráttum leitast við að sýna fram
á, hvaða áberandi ókosti hinn óstöðvandi ofvöxtur kaup-
staðanna hér á landi, einkum Reykjavíkur, hefir að minni