Samvinnan - 01.03.1928, Blaðsíða 22
16
SAMVINNA N
1. Bílar eru hæfari til vöruflutninga en járnbrautir,
þar sem vegalengdin er neðan við 100 km. Undantekn-
ingu verður þó að gera um einstaka vöru til iðnaðar, svo
sem olíu og kol, af því að oftast er hægt að koma þeim
í vagnana á sjálfum geymslustaðnum og flytja þær án
umfermingar til ákvörðunarstaðar. Járnbrautarflutningur
þeirra verður því ódýrari en annara vara, og eru bílar
naumast samkepnisfærir um flutning þeirra, nema um
mjög stuttar vegalengdir sé að ræða.
2. Pari vegalengdin fram úr 100 km., vegnar járn-
brautum betur en bílunum. Samt geta bílarnir verið sam-
kepnisfærir, þótt vegalengdin, sé svo mikil, um flutning
einstakra vörutegunda, þar sem meir er vert um fljótan
flutning en ódýran. Á þetta sér einkum stað um matvæli,
sem þurfa að komast ný á markað. Vinsældir vöruflutn-
ingabílanna aukast í Vesturheimi með ári hverju. Engin
önnur flutningatæki draga meir úr fyrirhöfn notendanna
en þeir. Vörurnar eru teknar við húsdyr sendandans og
þeim ekið beint til ákvörðunarstaðarins. öll aukafyrirhöfn
við umfermingu og tilfærslu varanna sparast. Besta sönn-
unin fyrir ágæti vöruflutningabílanna er sú, að meir en 50
járnbrautarfélög í Bandaríkjunum, og meðal þeirra eru
hin stærstu og voldugustu, hafa beinlínis tekið þá í sína
þjónustu og nota þá nú til flutninga í stað járnbrautanna
að meira eða minna leyti. Járnbrautafélögin voru í fyrstu
ófús að viðurkenna yfirburði þessara nýju keppinauta, en
þau tiafa séð, að ekki þýðir að stangast við steininn og
að þau gátu haft hag af að nota þá til flutninga um stutt-
ar vegalengdir, þar sem beinn skaði er að járnbrautar-
flutningum. Því hafa þau þennan kostinn upptekið; jafn-
framt því sem notkun bílanna fer í vöxt, minkar árlega
hið mikla járnbrautakerfi Bandaríkjanna. Árið 1916 var
samanlögð lengd allra járnbrauta í landinu 408745 km.,
en þá var hámarkinu náð. Síðan hefir þessi tala farið ár-
lega minkandi. Að vísu er víða haldið áfram að leggja
nýjar braut'ir, en ekki svo að nemi því, sem lagt er nið-
ur á öðrum stöðum. 1923 höfðu járnbrautirnar alls stytst