Samvinnan - 01.03.1928, Side 83
Kaupstaðalíf og* STeitalíf.
Eitt er það, sem mikið er rætt um og ritað nú á
tímum. En það er öfugstreymið og glundroðinn í íslenska
þjóðlífinu. Meðal annars er hin uppvaxandi kynslóð sökuð
um hverflyndi og festuleysi. Menn örvænta jafnvel um
giftusamlega framtíð hennar og telj a vafasamt, hvort hún
verði dáðmeiri og framtakssamari en sú kynslóð, sem nú
er að fjara út í landinu.
Margir meðal hinna eldri og reyndari manna, sem um
langt skeið hafa háð erfiða baráttu við kaldan raun-
veruleikann, sakna nú margs af því, sem æfinlega hefir
svo mikið lífsgildi í sér fólgið. Þeim finst, að heill, sæmd
og heilbrigði hins einstaka og þjóðarheildarinnar sé óðum
að minka. Hinsvegar finna þeir til óstöðugleikans
í fari þjóðarinnar yfirleitt. Þeir finna til hégómans og
tískunnar, til spillingarinnar, sem nú eins og gagnsýrir
alt þjóðlífið. Og þetta talar hástöfum til tilfinningalífs
hinna reyndu og stefnuföstu manna, um leið og margt
gott og göfugt og þjóðlegt rifjast upp hjá þeim frá um-
liðnum tímum. En því verða áhrifin svo geysi-mikil? Og
það er máske ekki að ástæðulausu þótt menn þessa
gruni, að ýmsar góðar og göfugar dygðir, sem hingað til
hafa varðveist meðal þjóðarinnar, kunni smám saman að
þverra, en að í þess stað muni ódygðum fjölga í landinu.
En þá þykir jafnframt sýnt, að hnignun kynslóðarinnar
með margskonar spillingu í þjóðlífinu, standi fyrir dyrum.
Sé nú þetta annað en hugarburður, er síst að undra
þó að hugsandi menn horfi með hálfgerðum kvíða fram á
veginn, og reyni að svipast eftir leiðum að því marki,