Samvinnan - 01.04.1968, Blaðsíða 53
azt inn í, ekki einu sínni, heldur þrisvar?
Ég svaraði engu.
— Já, ég má nú ekki vera að svona
hangsi, er ég hræddur um. Ég hef fulla
biðstofu af sjúklingum. Mér þykir leitt
að verða að vera svona stuttur í spuna
við þig, en ég næ aldrei múrarakaupi í
dag, ef ég held ekki á spöðunum. Þú hef-
ur ennþá ekki svarað mér. Hefurðu
fundið til þessa meins lengi?
Ég hlýt að hafa kinkað kolli eða gert
einhverja ámóta bendingu, sem sérfræð-
ingurinn í stóru tánum tók fyrir jáyrði,
því að hann sagði með sýnilegum létti:
— Já, þér er bezt að fara beint til
doktor Torfa. Hann höndlar svona til-
felli með mestu prýði — þvær burtu
hverja hugsun eins og pentu úr barns-
bleyju. Þú þarft varla neitt að óttast.
Ég studdi mig við doktorinn fram að
dyrum. — Já, vertu nú blessaður, sagði
hann. — Líttu inn aftur, ef þú færð
slæmsku í stóru tána. Næsti!
Þegar ég haltraði út eftir þá meðferð
sem tærnar á mér höfðu orðið að þola,
grunaði mig að þess mundi varla langt
að bíða.
Eftir þrjár slíkar sneypufarir hefðu
sennilega flestir gefizt upp í mínum spor-
um. En eins og ég sagði áður, á þrá-
kelkni mín sér lítil takmörk. Ég geri ráð
fyrir að sálfræðingar mundu sjá í því
einhvers konar uppbót á vesaldóm minn
og feimni. Ég var staðráðinn í að berjast
til þrautar.
Nú var aðeins einn eftir á lista þeirra
skólafélaga minna sem ég hafði í upphafi
valið í því skyni að leita til. Það var
Hjalti þingmaður.
Hjalti var einhver lífsglaðasti náungi
sem ég hafði fyrir hitt, og hláturinn var
honum sjaldan fjarlægur. Ekki svo að
skilja að hann væri í rauninni afskap-
lega fyndinn. En hann kom þó öllum í
gott skap, því að hann lét flest það
flakka, sem honum kom í hug. Og þeg-
ar þar við bættist að hann lokaði sjald-
an málfærunum, þarf engan að undra
þótt ýmislegt spaugilegt ylli út úr hon-
um — oftast nær óviljandi. Og léttlyndi
hans hafði lítið látið á sjá við það, að
hann missti vinstri handlegginn á unga
aldri, rétt eftir tvítugt. Hann hafði ver-
ið að vinna á Eyrinni yfir sumartímann
og hafði þá lent í spilinu á einum dall-
inum. Skipafélagið, sem var amerískt,
hafði síðan gefið honum gerviarm af
mikilli rausn.
Ekki var Hjalti nema í meðallagi gef-
inn, enda var hann snemma talinn kjör-
ið þingmannsefni. Tölur hans um stjórn-
mál á skólaárunum voru mestmegnis
hávært glamur samkvæmt reglunni
„hæst bylur i tómri tunnu.“ Þetta hafði
lítið breytzt síðan hann tók sæti á þingi,
nema hvað hann hafði aukizt nokkuð að
raddstyrk, svo að það buldi heldur hærra
í tunnunni þegar hér kom sögu. Kvenna-
fari var hann ekki heldur nema í meðal-
lagi. Ég hafði valið hann á listann eink-
anlega vegna hispursleysis hans í um-
gengni við hvern sem var. Mér þótti sem
auðveldara mundi að tala við hann en
margan annan.
Ég fann Hjalta í þinghúsinu einn dag-
inn, þegar lítið var að gera, eins og oft
er. Tveir landsfeðranna höfðu verið að
þrátta um það í hálftíma, hvor þeirra
væri leiðinlegri, og aldrei þessu vant
hélt hvor fram yfirburðum hins. Hins
vegar máttu stéttarbræður þeirra sýni-
lega ekki í milli sjá, því að þingsalur-
inn tæmdist fljótt. Forseti deildarinnar
virtist dotta.
Hjalti tók á móti mér með mikilli
gleði og bauð mér upp á kaffi í Kringl-
unni; hann hafði alltaf verið mesti kaffi-
sötrari. Lengi vel lét hann móðan mása
um alla skapaða hluti, drakk hvern boll-
ann á fætur öðrum, og sýndi mér ýmsar
kúnstir með gervihandleggnum. Það var
helzt svo að sjá, að hann liti á hann
sem skemmtilegt leikfang. Loks datt
það samt niður í hann, að líklega ætti ég
eitthvert erindi.
— Ja hérna, lagsi, sagði hann. — Þú
hefur ekki enn sagt mér hvað þig van-
hagar um. Æ, hvað er ég að rausa? Ekki
er ég þinn þingmaður. Ég var farinn að
halda að þig vantað* kannski greiðu í
rakvélina þína, eða eitthvað svoleiðis,
ha ha ha. Ég útvega sko mínum atkvæð-
um allt sem þau þurfa með, óléttuvarn-
arpillur og allan andskotann. Þingmað-
ur og sendisveinn; það er sko hkt með
skít og kúk, ekki satt? En það er betra
svona. Þá þarf maður ekki að hugsa
meira um þessi helvítis þjóðmál; og at-
kvæðin sko, þau hugsa aldrei hvort sem er.
Þessi vaðall þingmannsins reyndist
mér óheppilegur. Þegar hann nefndi
orðið „hugsa“, fór ég að skjálfa. Ég
vissi að ég mátti ekki nefna þetta orð,
en það var eins og það eitt að heyra það
nefnt, setti mig í gang. „Hugsa, hugsa,
hugsa," þaut gegnum kollinn á mér með
ofsahraða. Ekkert annað orð komst að.
Áður en ég vissi af hafði ég hellt út úr
mér hinni banvænu setningu, eða rétt-
ara sagt, setningarbyrjun.
— Já, hugsa, sagði ég. — Ég er ný-
verið farinn að hugsa . . .
— Ja hvur asskotinn, lagsi! greip Hjalti
fram í. — Er það bara svona?
Þegar hér var komið, var Hjalti trufl-
aður. Þingsveinn kom og tilkynnti hon-
um að fundur væri hafinn í utanríkis-
málanefnd, og atkvæðagreiðsla mundi
ara sagt setningarbyrjun.
— Hvaða fjandi er þeim brátt í brók,
sagði þingmaðurinn. — Ég hef ekki einu
sinni klárað kaffið mitt ennþá. Hérna,
drengur, bíddu!
Án þess að segja fleira smeygði Hjalti
góðu hendinni upp að öxl innan undir
jakkanum vinstra megin og hristi sig
síðan ofurlítið. Niður úr vinstri jakka-
erminni datt gervihandleggurinn og
skrölti í. ..
—Ja hérna, sagði Hjalti með kímni-
svip. — Og ég sem lét hann í smurningu
alveg nýlega. Jæja, góði, taktu han.n og
farðu með hann. Kannski lætur hærra
í honum en ýmsum öðrum, sem fund-
inn sitja.
Hann sneri sér aftur að mér og bætti
við:
— Plúsinn við gervihandleggi er sko
sá, að maður getur sent þá á fundi til að
greiða atkvæði og sjálfur drukkið sitt
kaffi í róíegheitum. Það ættu allir þing-
menn að hafa þá. Ég er stundum á
tveimur nefndarfundum í einu, fæ borg-
að fyrir báða, skilurðu? Þarfaþing gervi-
handleggir!
— Jæja, hvar vorum við annars? sagði
hann svo. — Æ, já, þú ert farinn að
hugsa. Ja, þar fór í verra, lagsi, og rétt
komið að kosningum. En það er ekkert
við því að gera, þó að mér þyki leitt að
sjá góða menn fara í hundana. Ég hef
heyrt það utan að mér, að þeir vilji setja
lög á móti því, sumir — banna það, skil-
urðu? Og ég vil svo sem ekki segja að
ég sé á móti lagasetningu, en ég er sko
ekki með henni heldur. Það væri eins
og að setja lög gegn sjúkdómum; því
að þannig ht ég á það. Þetta er barna-
sjúkdómur, ekkert annað. Þú kemst yfir
hann, góði, ég er viss um það.
Heyrðu mig annars, mér dettur eitt í
hug. Ég skal tala við hann Tóta borgar-
stjóra og segja honum að gefa þér góða
kauphækkun. Það er ekkert betra til
við þessum skratta. Já, ég geri það; það
er ákveðið mál. Vertu ekki svona hnugg-
inn. Farðu og fáðu þér einn htinn, mað-
ur, og hættu að hugsa. Farðu og fáðu
þér stelpugálu, Heyrðu annars, ég held ég
komi bara . . . æ, nei, fjandinn annars,
ég má ekki vera að því; þarf að hitta
hann Finn í Banka og slá hjá honum
víxil handa atkvæði. Jæja, lagsi, vertu
blessaður. Það var gaman að sjá þig. Og
heyrðu, ef þú þarft endilega að vera
að þessum fjanda, að hugsa, þá hugsaðu
um kauphækkunina, maður, hugsaðu um
kauphækkunina, ha ha ha!
Ég staulaðist heim og lét fallast niður
í sófa án þess að fara úr frakkanum.
Ég var svo yfirbugaður af sorg og van-
máttarkennd, að mér fannst sem ég
mundi aldrei framar geta hreyft legg
eða lið.
En þegar neyðin er stærst, er hjálp-
in næst.
Eftir að ég hafði legið í löngu móki á
sófanum, rankaði ég loks við mér þegar
síminn hringdi.
Það var skakkt númer. Þegar síminn
vekur mann af svefni, er það segin saga,
að það er skakkt númer.
En nú var ég vaknaður, og ég staul-
aðist fram í eldhús og fékk mér mjólk-
ursopa. Síðan fór ég fram í forstofuna
til að gá að póstinum; ég hafði ekki haft
rænu á því, þegar ég kom heim.
Og sem ég stóð nú þarna og þreifaði
inn í tóman bréfakassann, laust allt
í einu hugsun — fyrirgefið orðbragðið —
niður í kollinn á mér. Hvernig í ósköp-
unum stóð á þvi að mér hafði ekki hug-
kvæmzt þetta einfalda ráð fyrr? Ég gæti
sem bezt beðið Sonju án þess að æmta
upp einu einasta orði.
Eins og byssubrenndur þaut ég inn að
skrifborðinu mínu og hóf að rita bón-
orðsbréfið. Það var rétt eins og ósýni-
legt afl — var það þrjózka eða sjálf-
hæðni? — stýrði á mér hendinni, þar
sem penninn flaug yfir pappirinn.
Hæstánægður með sjálfan mig las ég
fyrstu orðin yfir upphátt:
„Elsku Sonja, ég er farinn að hugsa..
53