Andvari - 01.01.1879, Blaðsíða 79

Brjef frá Norvegi.
75
og það því heldur, sem vjer þurfum þar svo sem
engu til að kosta. sumir Norðmenn brúki kostn-
aðarsaman gufu-útbúnað til að bræða við, þá þarf
þess alls ekki; það þarf eigi annað en að fá sjer
járnþynnupott, láta hann standa á trje- eða járn-
grind niðri í gamla bræðslupottinum — eða hvaða
potti sem er, sje hann nógu stór — láta vatn í hann
og elda síðan, þá fær maður jafngott lýsi og Norð-
menn með sinni gufubræðslu. Allir, sem jeg átti
tal við í Norvegi um það efni, álitu þetta sama eins
og gufubræðsluna, og bræðslan er nú orðin á þenn-
an liátt hjá mörgum með þeim eina mismun, að
ytri potturinn er lokaður að hinum, til að halda meiri
og betri hita að bræðslupottinum. Ef vjer sorter-
uðum nú lifrina, tækjum úr henni allt það sem gall-
sprungið er og það magrasta, eins og bent er til í
„lítilli Fiskibók“ Jóns Sigurðssonar, þvoðum hana
síðan áður látin væri í bræðslupottinn, þá mundum
vjer jafnvel fá betra meðalalýsi en Norðmenn, að
undanteknum þeim er hafa útbúnað til að hreinsa
(raffinera) lýsið, sem fáir eru af bræðslumönnunum,
því þeir bræða lifrina eins og hún kemur fyrir frá
fiskimönnunum. Vjer ættum að minnsta kosti að
byrgja lyíjabúðir vorar af þessari meðalategund og
að öðru leyti að standa straum af vorum eigin þörf-
um í því tilliti, því það er oss innan handar, hvað
sem liði um útflutning til verzlunar í öðrum löndum.
Að hreinsa lýsið — „raffinera“, sem kallað er á út-
lendu máli — eður að ná úr því sterkjuefni („stearin"),
sem í því er, er að mestu leyti í því fólgið, að
láta það sitra í gegn um flóka í vissum hita að
gráðutali; verður það þá bæði tærara og þolir
nokkurn kulda án þess að storkna. En sem sagt
hreinsa fáir bræðslumenn í Norvegi lýsið á þennan
hátt, heldur með því að sía það gegnum striga- eða