Andvari - 01.01.1891, Qupperneq 21

19
fyrra bindið var albúið frá hans liendi snemma á árinu
1862. Iíafði hann lagt svo mikið á sig, þar sem hann
vakti fram á miðjar nætur og sat alla helga daga
frá niorgni til kvelds og aðrar tómstundir sínar við
skriptir, að lmnn lagðist 11. júním. um vorið i megnri
taugaveiki og liugði enginn lionum líf. Tók Helgi
biskup Thordersen hann þá í sitt hús og varhonum
þar veitt hin bezta hjúkrun. Síðara hlut ág'ústm.
fór hann aptur að skreiðast á fætur og tók nú til
að búa síðara bindið undir prentun, eptir því sem
kraptar hans leyfðu, og hafði lokið við það fyrir nýár
1863; en fyrra bindið kom út uieðan hann var veikur
og fyrir þá sök ritaði Guðbi’andur Vigfússon formála
fyrir því. Síðara bindið var fullprentað 1864. Nokk-
urs konar framhald af þjóðsögunum eru Idenzlcar
gátur, þulur og d-emtanir, er byrjuðu að koma út
1887. Hefir Jón Árnason gefið sjálfur út gáturnar,
en þaö, sem eptir fer, á að meira eða minna leyti
við söfn hans að styðjast, þar sem honum entist eigi
aldur og heilsa til að gera það algerlega úr garði
sjálfur. Eptir því sem séð verður, var þjóðsögunum
vel tekið af landsmönnum þegar í fyrstu, enda ritaði
Sveinn Skúlason ágæta grein með þeim í Þjóðólfi
1863, XV, 37—120. En í útlöndum var lofsorði miklu
á þær lokið; þar á meðal lofaði slíkur vísindamaður
sem Jakob Grimm þær á hvert reipi og sagði, að Islend-
ingar hefðu, er þeir voru settir svo sem á hala ver-
aldar, verndað og varðveitt dýrmætar sögur og ágætt
mál, er annars staðar hefði týnzt eða spillzt í liarki
heimsins; komu þegar þýðingar af þeim út á ýmsum
málum.
Þjóðsögur Jóns Árnasonar og söfn hans til al-
Þýðlegra fræða þjóðar vorrar eru með hinum mestu
bóklegum þrekvirkjum, er unnin hafa verið hér á
2*