Menntamál - 01.03.1936, Síða 30

28
menntamál
nefnda eru t. d. unimæli eins allra mest virta þýzks
heimspekings, Klages, á hinum andlega frjálsu tímum
Þýzkalands fyrir daga Nazismans. Honum farast svo
orð1):
„Frá fræðilegu sjónarmiði eru allar lyndiseinkunnir
jafngildar. Aftur á móti frá sjónarmiði athafna eru
lyndiseinkunnir þriðja flokksins (upplag, eðli) þýðing-
armestar. Það er án efa það, sem Schiller á við, þeg-
ar hann lætur Wallenstein segja:
Ef eg þekki upplag innsta eðli manns,
þá veit eg og vilja hans og athafnir.“
En eg tek undir með A. S. Neill og Ethel Mannin
(Common-sense and the Child, bls. 20): „Eg trúi því,
að óknyttabörn (að upplagi) séu ekki lil — hugtakið
er þvi misskilningur. — Það er aðeins um sæl börn og
vansæl börn að ræða.“
Og eg held, að rætur þessarar ógæfu barnsins stafi
frá því umhverfi, sem það liefir lifað í á unga aldri.
Mannin segir á öðrum stað, bls. 21: „Eg trúi því, að
þar sem eru vandræðabörn, þar séu einnig að einhverju
leyti vandræða foreldrar.“
Það var sorglegt dæmi i vetur, um foreldrana héð-
an úr bænum, sem færðu sonum sínum kornungum
byrðar af víni í fangavistina austur í Árnessýslu. Slík-
ir foreldrar ættu ekki að fá að umgangast börn sín.
En það er ekki nóg, þótt til umhverfis ungbarna sé
vandað. Börnin þurfa, frá fyrstu byrjun, að mæta ná-
kvæmri umhyggju og skilningi. Það þarf að vaka yfir
áhugaefnum þeirra og taka sem mestan virkan þátt í
leikjum þeirra.
Það er átakanlegt, að mest öll andleg vanþrif barna
1) Ludvig Iílages: Persönlichkeit Einfiihrung in die Charak-
terkunde, bls. 36. Potsdam 1927.