Menntamál


Menntamál - 01.02.1972, Blaðsíða 39

Menntamál - 01.02.1972, Blaðsíða 39
skrá fyrir samfélagsfræði séu þekkingarmarkmið of einráð; viðhorfa- og tilfinningamarkmið eru ekki síður mikilvægir þættir í náminu, enda ber að taka þau til greina við námsmat og einkunna- gjöf. Þá er það og þýðingarmikið markmið, að nemendur nái leikni á tilteknum sviðum, geti t. d. fylgt settum reglum í félagslegum samskipt- um (svonefnt ,,hug-hreyfimarkmið“). í álitinu eru einstökum greinum samfélags- fræða — átthagafræði, sögu, „þjóðfélagsfræði“ (samfundskundskab) og landafræði — sett megin- markmið, sem nefndin væntir að séu ítarlegri og skýrari en markmiðsgreinar núgildandi náms- skrár. „Urnrædd meginmarkmið eru samt ol breið og rúm til þess að auðvelt sé að grundvalla á þeim námsskrárgerð og námsbókasamningu. l’il ]æss að slíkt væri unnt þyrlti að taka hvert meginmarkmið og brjóta það niður í fjölda smærri, afmarkaðri og nákvæmari markmiða . . . Á þessum markmiðum yrði ritun námsskrár og náms- og kennsluhandbóka grundvölluð, og próf og námsmat yrðu síðan miðuð við könnun þess, að hvaða marki umræddum markmiðum lrelði verið náð ... Því nánara og ljósara sem samband- ið milli markmiða og námsefnis er, því betra fyrir nemendur og kennara." í nefndarálitinu eru settar fram tillögur að námsefnisþáttum fyrir 1.—9. námsár (7—15 ára nemendur) — „lauslegar hugmyndir um efnivið, er vinna mætti úr viðfangselni í samræmi við markmið greinarinnar". Tillögurnar eru við það miðaðar, að námsefni samlélagsfræða verði ekki sundurgreint á barnastigi í sjálfstæðar kennslu- greinar, heldur samþætt (integrated) í eina náms- grein. Verði þannig leitazt við að tengja tíma við rúm (sögu við landalræði) og liðinn tíma við líðandi stund (sögu við þjóðfélagsfræði). Hið sama gildi að nokkru leyti á 7. og 8. námsári (unglingastigi). Þó að bæði kennslufræðileg og praktísk rök mæli með slíkri námsefnisskipan, að áliti nefndarinnar, vannst ekki tími til að gera heildardrög að samþættingu efnisatriða. í tillög- unum l'elast einkum drög að samþættingu landa- Iræði og sögu. Til skýringar verða hér tilfærðir nokkrir töluliðir úr námsefnistillögunum fyrir 4. námsár: 3. „k'erðazt" um Norðurlönd — kynning á legu og landsháttum (með sérstakri áherzlu á Noregi og Danniörku) — i slóð lórnleifafræðinga aftur í fortíðina: a) ísöld — steinaldarmenn b) bronsöld — hellaristur c) járnöld — verkleg tækni og daglegt líf d) Gauksstaða- eða Ásubergsskipið 4. Með víkingunt til fslands. Landnám. — lanclsgæði þá og nú — loftslag þá og nú, áhrif á atvinnuhætti — kynning á lielztu landnámum, tengd lýsingu staðhátta og byggðasiigu — lireppar, goðar, þing. Merkir sögustaðir kynnt- ir í tengslum við ættir, persónur og viðburði sögualdar. 7. Ferð til klassískrar fortíðar Grikkja (Hellena) — loftslag og landsliættir við Miðjarðarhaf — goðheimur Hellena; Ólympíuleikar — lýðræði Aþeninga — listir, hof, höggmyndir. Nel'ndin leit á verk sitt sem undirbúningsstarf, enda kænti í hlut nýrrar námsskrárnefndar að athuga, hvernig samþættingu elnisatriða af ýmsu tagi verði yfirleitt bezt hagað; á það ekki sízt við eðlisræna landafræði, sem óhugsandi er að slíta frá öðrum þáttum landafræðinnar. Augljóst er, að um leið og náminu eru sett fjölþættari markmið verða kennsluaðferðir mun þýðingarmeira atriði en þegar um hefðbundið staðreyndanám er að ræða. í því sambandi skijh- ir höfuðmáli, að komið verði við fjölbreytileg- um aðferðum, en til þess þarf aftur að dýpka námsefnið á kostnað ylirferðar þess. „Það er ótví- rætt, að grunnfærnisleg ytirferð námsefnis, sam- fara rýrum efniskosti og þröngum skilningi á inn- taki þekkingar, hefur lengi staðið skynsandegum vinnubrögðum í samfélagsfræðum fyrir þriíum." Til þess að vekja skilning nemenda á sögulegum og landfræðilegum fyrirbærum hrekkur skammt að gela yfirlit ylir heiminn; miklu vænlegra er að íjalla ýtarlega um takmarkaðan fjölda sjálf- stæðra viðfangsefna, er skipist um vissar grund- vallarhugmyndir, hugtök og alhæfingar. Þar með gefst einnig tækifæri til að gera nemendur virka í námsstarfinu. í því sambandi er bent á gildi vettvangsfræðslu. „Virkt nám hefur . . . í för með sér, að hlutdeild nemenda í aðdrætti efnis og MENNTAMÁL 33
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68

x

Menntamál

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Menntamál
https://timarit.is/publication/376

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.