Menntamál


Menntamál - 01.02.1972, Blaðsíða 43

Menntamál - 01.02.1972, Blaðsíða 43
Námsmat Námsárangur er venjulega mældur með próf- um. Munnlegar yfirheyrslur, viðræður og rök- stuðningur mörkuðu löngum lokaáfanga náms. Flokkun nemenda er þá byggð á mati prófdóm- ara og kennara á kunnáttu nemenda í ákveðnu námsefni. Inn í matið fléttast einnig álit mats- ntanna á rökhugsun og hæfileikum nemandans. Ritgerðir, sem leystu munnlegu prófin að nokkru af hólmi, eru metnar á svipaðan liátt og munn- legu prófin, þótt upplýsingar séu jafnvel tak- markaðri. Tilkoma hlutlægra prófa markar tímamót, en með þeim er tekið upp fyrirfram mat á prófum. Flokkun nemenda er hlutlægari og auðveklari, ef um stóran nemendahóp er að ræða. Það skal þó haft í huga, að sjálft matið á því, hvað er rétt og hvað rangt í hlutlægum prófum, er hug- lægt. Mjög þarf að vanda gerð hlutlægra prófa, ef þau eiga að vera gott mælitæki, því að þau veita nemendum ekkert tækifæri til sjálfstjáning- ar eða skýringa. Stöðluð kunnáttupróf (óþekkt hér á landi) eru traustasta mælitækið, ef bera á saman þekkingu nemenda eða nemendahópa eítir námsárangri. Samræmd próf (t. d. landspróf) leyfa einnig samanburð en eru ekki eins áreið- anleg. TAFLA 1 Námsefni Markmið 1 2 3 4 5 6 A B C D E Önnur breyting markaði tímamót í gerð prófa, en hana má rekja 20 ár aftur í tímann. Það var Ralph Tyler (1949), sem fyrst vakti athygli á því, að eðlilegra væri að miða próf og námsmat við markmið námsins fremur en ákveðið námsefni. Krosstaflan, þar sem markmið svo sem kunnátta, ýmis stig skilnings og allt ujDp í lausn nýrra verk- efna eru annars vegar og þættir námsefnisins hins vegar, auðveldar gerð prófa og námsmat (sjá Töflu 1). Ýmsar gerðir eru til af þessari töilu, og hafa auk R. Tylers margir aðrir lagt hönd á plóginn, t. d. B. Bloont (1956 og önnur gerð 1971), FI. Taba (1962) og N. E. Gronlund (1968). Þróun efnismats E1 meta á nýskipan á kennslu eða kennsluefni, kemur fyrst í liuga, hvort námsárangur eykst við breytingarnar. Breytt kennslulyrirkomulag eða kennsluefni þarf ekki að Jiýða bættan árangur eða betri kennslu. Áhrif breytinga eru Jjó oftast jákvæð, einkum í upphafi og einnig ef kennslu- efni liefur áður lialdizt óbreytt í lengri tíma. Algengast er að meta gæði námsefnis og kennslu eftir árangri nemenda í tilteknum náms- greinum og samanburði á meðaltölum af náms- árangri hópa með nýtt og gamalt námsefni eða aðferðir. Margir erfiðleikar eru á slíkum saman- burði. Tilraunaaðstaða getur haft tímabundin áhrif á nemendur og kennara (Hawthorn effect). Tilraunahópurinn stendur sig yfirleitt betur en samanburðarhópurinn, einkum ef tilraunin stendur skamman tíma. Er þá erfiðleikum bund- ið að ráða úr J>ví, hvort mælanlegur munur kemur af breyttum kennsluháttum og kennslu- efni eða af áhrifum, sem tilraunaaðstaðan hefur á nemendur og kennara. Þessi tegund saman- burðar nægir engan veginn til mats á gæðum eða vanköntum á breyttri námsskrá, allra sízt, ef J)að er hal't í lniga, að efnismat er fyrst og lremst mat á starfi þeirra manna, er semja námsskrá og skrifa kennsluefni og leiðbeiningar fyrir nem- endur og kennara. MENNTAMÁL 37
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68

x

Menntamál

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Menntamál
https://timarit.is/publication/376

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.