Menntamál


Menntamál - 01.02.1972, Blaðsíða 51

Menntamál - 01.02.1972, Blaðsíða 51
legan hátt, og síðan er beitt reikningsformúlu til að finna áreiðanleikann. Kuder og Richard- son komu fram með nokkrar slíkar formúlur og er ein þeirra (KR2Í) auðveld í beitingu og að jafnaði nægilega áreiðanleg. Þessi aðferð er mikið notuð vegna þess, live handhæg hún er, en áreið- anleikastuðullinn, sem fæst með KR21 formúl- unni, er þó oftast heldur í lægra lagi, lægri en fæst með annarri formúlu, KR20. Sú formúla gefur meðaltal af öllum þeim áreiðanleikastuðl- um, sem fengjust, ef prófinu væri skipt í tvennt á eins marga vegu og unnt er, og áreiðanleika- tuðull reiknaður í hvert sinn, en hún er mun seinlegri í notkun en KR21. Þegar próf liafa svo þröng tímamörk, að marg- ir Ijúka ekki verkefninu, er ekki hægt að finna áreiðanleika með öðru móti en því að láta taka próf tvisvar. Aðrar aðferðir gefa óeðlilega háan áreiðanleikastuðul. Staðalvilla. Ekkert próf mælir svo vel, að við getum treyst því, að einkunn nemandans sé hin eina rétta einkunn hans. Raunar er okkur alltaf Ijóst, að mjög er hæpið að svo sé. Ef sarni nem- andi tæki fjölclamörg, fullkomlega hliðstæð próf (eða gæti tekið sama próf oft, án þess að minni truflaði), þá myndu einkunnir hans úr þessum prófum alltaf dreifast nokkuð. Dreifingin yrði þeim mun minni, sem prófin væru áreiðanlegri mælitæki og allar aðstæður sambærilegri. Meðal- tal úr öllum prófunum væri álitin liin rétta ein- kunn nemandans. Út frá áreiðanleikastuðli er hægt að áætla, hve mikil þessi dreifing á ein- kunnum einstaklingsins yrði, eða með öðrum orð- um sagt, hve mikil staðalvilla mælingarinnar er. Þannig er hægt að segja frá áreiðanleika ýmist með áreiðanleikastuðli eða staðalvillu. Upplýs- ingar um staðalvillu fylgja oftast stöðluðum próf- um, og til eru töflur, sem gefa sæmilega hug- mynd um staðalvillu almennra prófa. Túlkun staðalvillu er í stuttu máli sú, að líkurnar eru um það bil 2:1 að sú einkunn, er viðkomandi fær á prófi, sé innan einnar staðalvillu frá hans réttu einkunn, og að í 19 af hverjum 20 tilfell- um sé hún innan tvöfaldrar staðalvillu frá hans réttu einkunn. Þótt ekki sé rétt að orða þetta á hinn veginn og segja, að líkurnar séu 2:1 að hans rétta einkunn sé innan einnar staðalvillu l'rá þeirri einkunn, sem hann fékk, þá er staðal- villa notuð til að setja líkindamörk fyrir hans réttu einkunn. Nemandi hefur t. d. fengið 75 atriði rétt á 100 atriða prófi. Staðalvilla er 5. Þá eru taldar 68% líkur á, að hans rétta einkunn sé á bilinu 70—80, og 95% líkur á jrví, að hún sé á bilinu 65—85. Væru einkunnirnar reiknaðar út með deilingu á venjulegan máta, þá gætum við ekki verið viss um, að tveir nemendur með einkunnirnar 7 og 8 væru misjafnir að getu, jafn- vel gæti verið, að tveir nemendur með einkunn- irnar 6,5 og 8,5 væru það ekki. Stöðluðum prófum íylgir jafnan tafla, sem lesa má af staðlaða einkunn eftir frumeinkunn. Ýmsir prófhöfundar eru nú íarnir að gefa stöðluðu einkunnina upp sem einkunnabil, en ekki sem eina tölu, og taka þannig tillit til staðalvill- unnar. Það bendir þeim, sem um einkunnirnar fjalla, á, að gera ekki of mikið úr óverulegum einkunnamun. Dæmi: Tveir einstaklingar fá á greindarprófi stigin 96 og 104. Staðalvilla er 5. í stað þess að gefa upp tölurnar 96 og 104 mætti segja, að stigin lægju á bilunum 91—101 fyrir þann fyrri (þ. e. 96 ± 5), og 99—109 fyrir þann seinni, og eru líkurnar þó einungis 2:1 að svo sé. Staðalvilla hefur þann kost fram yfir áreiðan- leikastuðul, að hún er í sömu einingum og ein- kunnastiginn. Hana má því nota til að túlka beint einkunn einstaklingsins, eins og áður var sagt. Þá tekur staðalvilla litlum breytingum, þótt lnin sé reiknuð út á ólíkiui; hópum. Áreiðan- leikastuðull breytist mun meira. Það er augljóst, að lítið mark er takandi á prófniðurstöðum, nema þær séu alláreiðanlegar. Stutt próf eru oftast óáreiðanlegri en löng. Þó er vitaskuld gagnslaust að lengja próf í því skyni að fá fram áreiðanlegri mælingu, nema viðbót- in sé vel samin — eins og prófið raunar allt þarf að vera. Próf, sem eru óeðlilega létt eða þung fyrir hópinn, eru venjulega óáreiðanleg í þessum skiln- ingi. Einkunnir hnappast saman, og við endur- tekna mælingu vill röð riðlast. Að öðru jöfnu er áreiðanleikastuðull þeim mun hærri, sem dreif- ing einkunna er meiri. Mest dreifing fæst, þegar MENNTAMÁL 45
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68

x

Menntamál

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Menntamál
https://timarit.is/publication/376

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.