Skírnir - 01.01.1919, Blaðsíða 47
þýðingar.
i.
Hvað er það í menuingu okkar, sem Íslendingnum
verður minnisstæðast, þegar laann hugsar til hennar hand-
an um kafið? Margt sést skýrar og réttar úr fjarsýn.
Þaðan sést svo gjörla, hverjir tindarnir mæna hæst. Und-
ir fjallsrótunum gátu þeir allir sýnst hér um bil jafnháir,
og lág fell skygt á háa hnúka. Hverju getur íslending-
urinn sagt erlendum kunningjum sínum frá að heiman,
svo að þeir fari að hlusta með athygli, og flnni að eitt-
hvað sé um að vera, sem í einu er einkennilegt og verð-
mætt? Hann getur auðvitað sagt þeim frá landinu, því
að fegurð þess er vafalaus. En þó að landið væri frægt
og athvarf ótal ferðamanna, mundi honum vera það lítið
fagnaðarefni, ef ekkert yrði talið þjóðinni til gildis, sem
landið byggir, — þeirri þjóð og menningu, sem hann er
sjálfur runninn af. Hann getur sagt þeim frá fornsögu
íslands og bókmentum. Það er eins og æfintýri. Það er
eins og hlutverk þjóðarinnar hafi verið markað á skjöld
hennar af guði sjálfum: að bera forngermanska menningu
í Ijósaskiftum heiðni og kristni út úr kringiðu Norðurálf-
unnar, láta hana bera síðustu blóm sín og þroskuðustu
ávexti á þessum afskekta griðastað. En þetta hlutverk
er fyrir löngu af hendi leyst; við sem nú lifum getum
ekki lifað eins og uppgjafabjú á þeirri frægð, við verðum
að heimta að vera eitthvað sjálfir. En hvað erum við?
Þz’átt fyrir alt okkar pólitíska vængjablak, þrátt fyrir
atvinnuframfarir til lands og sjávar, er það ekki fyrir-