Félagsrit - 01.01.1915, Blaðsíða 4

4
má því segja, að bnrn þeirra fullþroska manna, sem
nú hafa algerlega helgað sig sjómenskunni, séu fyrsti
vísirinn til sjómannastéttar hér.
Bændafólk er það talið, er jörð eða jarðarhluta
hefur til afnota, er fóðra má alidýr (skepnur) á, þótt
jafnframt stundi að einhverju leyti fiskiveiðar, En sjó-
mannastétt með eðlilegum séreinkennum myndast af því
fólki, sem býr í kaupstöðum og þorpum við sjó, og
aðalatvinnu sina hefur af sjóferðum og fiskiveiðum, án
þess að stunda landbúnað eða alidýraframleiðslu jafnframt.
Grundvöllur séreinkenna þessara stétta er barna-
uppeldið, áhrif þau, sem börnin verða fyrir á upp-
vaxtarárunum, og þau andleg og líkamleg þroskunar-
skilyrði, sem hvort uppeldið hefur á börnin.
I sjómannaheimkynnunum hvílir barnauppeldið ein-
göngu á mæðrunum; því feðurnir eru sjaldan heima,
geta þvi lítil holl áhrif haft á þau. Á mæðrunum lendir
að mestu öll umönnun heimílisins, og þær eru venjulega
einar um þetta, þvi meginhluti sjómanna er sjaldan svo
efnum búinn, að haldið geti vinnukonur húsmæðrunum
til hjálpar. Þegar börnin fjölga, verða stræti kaupstað-
anna og sjóþorpanna leikvöllur hinna eldri; mæðurnar
bunðnar af hinum yngri og geta illa gætt allra, með
húsverkunum. Börnin skemta sér við venjulega götu-
barnaleiki, andlausa og lítt hæfa til siðferðisbóta; ber
oft mest á hinum ófyrirleitnustu, og „hið illa er auð-
næmast“. Fjöldinn hefur oftast eitthvað af því að sýna.
Drengirnir fara fljótt að reyna veiðiskap við bryggjur
og frá bátum. Að drepa maðk til beitu, og fiskaseyðin,
sem þeir veiða, verður leikur þeirra: dráp og lífstortíming.
Síðan liggur leiðin út á hafið, og þar er sama l'ram-
haldið. — Barnaleikirnir, unglingastörfin og verknaður