Félagsrit - 01.01.1915, Blaðsíða 51

B1
Árlegur skattur hvers meðalbónda í þann sjóÖ mun vera
að minsta kosti 200—300 kr.; 30 bændur borga þá til
samans 6000—9000 kr. í kaupmenskuskatt á ári hverju.
Þetta getum vid, og viljum ekki leggja á okkur félags-
bönd, til að Iosna við þenna skatt. Svo dýru verði
kaupum við þetta frelsi! — En hið sanna er, að félags-
skaparböndin, sem sumum finst óþolandi ófrelsi, eru
eina ráðið fyrir okkur til að losna úr ánauð kaupmensk-
unnar, verða efnalega sjálfstæðir, — frjálsir.
Þess eru því miður of mörg dæmi, að félagsbænd-
ur bafa látið sonu sína eigna sér og verzla með fénað-
aðinn og afurðir hans við kaupmenn, eða bændurnir
eigna börnum sínum og hjúum það, sem þeir verzla
með utan hjá félaginu. En hvað hugsa þeir feður, sem
þannig nota börn sín til blóra? Á þetta er varla bægt
að minnast án klökkva. Með því eru feðurnir — auð-
vitað í athugaleysi — að sá fræi til ódygða, allskonar
viðskiftasynda og lasta, í bugskot barna sinna. P’yrir
þesskonar áhrif og tilstilli föðursins, getur ef til vill svo
farið, að einbver sonurinn leiðist að Iokum út á glæpa-
braut; því oft er „mjór mikils vísir“. Eðlilegra væri,
og hollara til siðferðisþroskunar, að húsbændur hvettu
hjú sín og börn til að gerast félagsmenn, eða þá legðu
sölufénað þessa búlausa heimilisfólks síns inn i félags-
verzlunina i sérreikning, undir sinu nafni — eins og
þeir gera, sem hjálpa þannig utanfólagsmönnum í nauð;
það ])arf engum ruglingi að valda.
Hið eina skynsamlega og rétta, það sem allir,
er sláturfénað eða afurðir hans þurfa að selja, eiga
að vera samtaka um að gera, er ad loka félags-
svœðinu algerlega fyrir allri kaupmannaverslun
með slíkar vörur. Það er nú auðvelt með sláturfélags-
4'