Félagsrit - 01.01.1915, Page 28

28
sem náS hafa skilningi á og fengið æfing i samvinnufélags-
skap í viðskiftum, fara að beita allri hugsun og starfi
sínu að því, að vera vammlausir í pessu, og það æfir
hina betri krafta sálarlífsins, verður jafnframt hollur
skóli fyrir börnin, og hefur þannig hin víðtækustu áhrif
til mannkostaeflingar.
Það segir sig sjálft, að fækkun milliliðanna eða út-
rýming þeirra, ómegðarléttirinn, hefur einnig stórfeld áhrif
á tekjuauka af framleiðslu-atvinnu. Bændur verða þá
færir um að auka framleiðsluna, rækta og byggja land-
ið, geta borgað verkamönnum hærra kaup, og lifað
áhyggjuminna og sælla lífi. Félögin eignast sjálf vöru-
hús sín og áhöld, er þurfa til að reka verzlunina, í slað
þess að áður lögðu bændurnir fram féð handa öðrum
til að byggja hús fyrir sjálfa sig. — Og siðast en ekki
sízt: félagsmenw læra og æfast í að vera í félagi, vinna
saman í bróðerni að sinni og annara velfarnan, og hlut-
takan í reglubundnum félagsskap æfir alla í að taka
þátt í stjórn og eftirliti félagsmálefnanna, bera traust til
sinna beztu manna, og láta að stjórn þeirra, er þeir
sjálíir hafa valið til þess, og sýna sig traustsins verða.
En það kappkosta allir félagsmenn að gera; því glötun
trausts að sjálfráðu í slíkum félagsskap er sama sem
sjálfsmorð. Sá, sem fyrir því verður, er ekki lengur til
sem maður.
Kaupmenskan leiðir til sálarsýkingar og örbyrgðar
hjá fjölda fólksins, en samvinnufélagsskapurinn eflir
sálarheilbrigði og almenna velmegun.