Kirkjuritið - 01.09.1973, Síða 44

myndaleiklist. í andlegu hungri sínu
leifaði Lúther til þrautar — og lét
hýðið vera hýði.
Lúther gefur lýsingu á því, sem
gerðist. „Þetta höfum vér gert. Þegar
vér fundum alla hluti myrkvaða af
páfanum með mannasetningum hans,
hulda þykku ryki og köngulóarvef og
óhreinindum alls konar, þá höfum
vér fyrir Guðs náð dregið þá fram
að nýju, hreinsað burt óhreinindin,
þurrkað rykið af, fœgt þá og dregið
fram í dagsljósið, svo að þeir skína
skœrt og hver maður geti séð, hvað
fagnaðarboðskapurinn er — og
skírnin, sakramentið, lyklavaldið,
bœnin og allir þeir hlutir, sem Kristur
hefir gefið oss — og hvernig þá
skuli hagnýta til sáluhjálpar."
Vegna þess verks, sem siðbótar-
maðurinn vann, var kallaður til að
framkvœma, þá njótum vér svo miklu
hagstœðari skilyrða en hann, að ekki
er mögulegt að líkja þeim saman. En
einnig á vorum tímum eru trúarbrögð-
in innhjúpuð í óskiljanleg skólaspeki-
leg og undarleg orð, orð og aftur
orð. Hvað þýða þau eiginlega? Þýða
þau nokkurn skapaðan hlut?
Lúther á sjálfur sinn hlut í sökinni
á þessu. Frœgur samtíðarmaður hans
'itaði: ,,Það, sem Lúther talaði vel,
talaði enginn maður betur." En Lúther
var bundinn af sinni tíð og takmörk-
unum hennar. Ótcekilegar hugmyndir
komust inn (í sum rit hans). Og líkt
sem aðrir spámenn varð Lúther að
þola þá smán, að eftiraparar festu
sig i bókstafnum án hœfni til að láta
frelsast af náðinni eða án þess að
nenna að frelsast.
Eitt hinna fáu mikilmenna í and-
ans heimi, kallaður til að rúma him-
inn og helvíti í sinni sál, er síðan
íklœddur loðmollulegum skólalœr-
dómsbrag. Þvílíkum skrúða hendir
hann af sér.
Alvarlegra er, að heimsmyndin er
orðin önnur. Kirkjan lœtur einatt svo,
sem þessi breyting hafi ekki átt ser
stað. Með alheimshugmyndinni hefir
guðshugmyndin — ef ég má leyf°
mér að tala eins og dári — stœkka^
hvað vídd snertir, jafn vissulega og
innihald hennar getur ekki orðið
dýpra en það er í fagnaðarerindiný.
Menn lifa einn við annars hlið a
tveimur tímaskeiðum.
í augum þeirra, sem hafa orð'ð
fyrir því, að hin gamla heimsmyn *
hefir verið sprengd, er ýmislegt 1
hinum venjulega kenningarmáta, sem
tjáir sig sem myþólógi og skólaspe^1'
fremur til þess fallið að hjúpa
vilja Guðs og fyrirheit en til að opin
bera þau. Aðeins fáeinir eiga þann
hœfileika að sjá hið raunveruleg0
því, sem forgengilegt er.
Það er ekki meiningin að mann
eskjan þurfi að stúdera guðfrœði oð
sögu og lœra til hlítar eins konal
heilaga mállýzku til þess að hey|ð
tal Guðs til sálarinnar. Líkt og Lúthe
á sínum tíma verðum vér á voron1
tímum að kvarta undan því, að fo9n
aðarboðskapurinn stendurekki í ^1°^°
stikunni, heldur þarf mörg alvore
sál að leita að því undir mcelike^
Ekki mœli ég með neinni nútín1^
skólaspeki sem Ijósastiku. En nrn
sálarvinnu þarf til að gera gls^i ■
skap Krists og siðbótarinnar aðgen^,
legri leitandi sálum en hann er
svo segja mœtti um boðun kirkjon
234