Kirkjuritið - 01.04.1976, Page 17

enga afstöðu til trúmála, en hinsvegar
skuli hverjum borgara heimilt að rækja
trú sína eftir geðþótta sínum og sann-
f®ringu. Þessu ákvæði hefir verið
framfylgt rækilega, allt fram á þennan
dag, svo að segja má með sanni, að
óvíða í heiminum er trúarbragða-
starfsemin fjölbreyttari og kraftmeiri
en einmitt þar.
ibúar landsins eru nú rúmlega 203
Hniljónir, í fimmtíu ríkjum, og fer ört
fjölgandi. Af þessum mikla mannfiölda
eru rúmlega 50 miljónir rómversk-
kaþólskir; grísk-kaþólska kirkjan telur
urn sjö miljónir, og álíka margir eru
QySingar. Þar er mikill fjöldi Austur-
asíumanna, sem annaðhvort eru
Múhammeðstrúarmenn, Búddatrúar,
eSa lærisveinar Konfúsíusar. i hópi
mótmælenda eru Baptistar, (Endurskír-
endur) lang fjölmennastir, með 22
Hniljónir meðlima; þar næst koma
^ethódistar, með 13 miljónir, og þá
Lúterstrúarmenn, með rúmlega 8
rr|iljónir í þremur aðaldeildum.
Það er því ekki auðhlaupið að því,
' stuttu erindi, að gera nokkra skyn-
samlega grein fyrir trúarlífi allra þess-
ara milljóna, jafn sundurleitt og það
*'ka er. Verkefni mitt er þó auðveld-
ara en ella, vegna þess að fyrir nokkr-
Um árum lét National Council of
Churches (Kirkjuráð mótmælenda)
9era skoðanakönnun, þar sem prestar
v°ru beðnir að gera grein fyrir afstöðu
si|mi í trúmálum. Mikill meiri hluti
Prestanna svaraði fyrirspurninni. Út-
koman var sú að 75% þeirra töldu sig
'haldsama, 14% hölluðust að liberal-
'srnanum, eða frjálslyndri guðfræði,
en 12% töldu sig fylgja nýja rétttrún-
aðinum, sem svo er nefndur (neo
orthodox stefnunni). Þessar tölur gefa
auðvitað ekki rétta mynd af trúarbrögð-
um landsmanna. Bæði er nú það, að
margir svöruðu ekki, og eins hitt að
söfnuðirnir fylgja ekki presti sínum
ævinlega að málum. Yfirleitt virðist
reynslan benda á að söfnuðirnir eru
íhaldssamari en prestar þeirra.
Kenningar íhaldsstefnunnar eru flest-
um kunnar, eins og þær eru settar
fram í almennum játningum kirkjunn-
ar. Við það bætist þó, í þessu sam-
bandi, kenningin um innblástur og
áreiðanleik Biblíunnar, en hún er
hvergi sett fram í játningunum, t. d.
á sama hátt og kenningin um eðli
Jesú Krists, og heilaga þrenningu.
Þao skal þó tekið fram að íhaldssamir
guðfræðingar leggja yfirleitt ekki að-
aláherslu á áreiðanleik Biblíunnar, eða
bókstaflegan innblástur, heldur á það,
að varðveita það, sem þeir kalla sögu-
legan kristindóm, þ. e. a. s. kristindóm,
sem hefir verið opinberaður í rás sög-
unnar, og sérstaklega í persónu Krists.
En í þeirri vörn og varðveizlu, verður
kenningin um óhagganlegt gildi ritn-
ingarinnar fyrsta víglínan.
Það er kunnugt, að þegar einhver
flokkur manna, sem berst íyrir ákveð-
inni stefnu, verður fyrir árásum, hvort
heldur það er utan eða innan frá, þá
þrengja þeir hringinn um sjálfa sig,
fara inní einskonar skjaldborg, og bú-
ast þar til varnar. Það er athyglisvert,
að vestan hafs hófust umræður um
innblástur ritningarinnar ekki fyrir
aivöru fyrr en um aldamótin síðustu, er
gamla og nýja guðfræðin svo nefnda,
leiddu hesta sína saman. Kirkjufeð-
urnir gömlu höfðu, eins og kunnugt
er, mjög mismunandi skoðanir á gildi
15