Jörð - 01.09.1942, Blaðsíða 6

lega í samábyrgð nú orðið!), jafnvel svo hófsömum kröfum
sem þessum, — en þá brestur ímyndunarafl lil að skilja, að
þeir, sem mestu náða hér í landinu, foringjar stjórnmála-
flokka og stétlarsamtaka, verða sakfelldir bæði af samtíð
og sögu, ef þolinmæði lierveldanna hér kvnni að þrjóta af
þessum og þvílíkum ástæðum. Og það er athugandi og afsak-
andi, að þolinmæði stórvelda, seni í lifshættu eru stödd,
er sjaldan mikil gagnvart smáþjóðum, er gera sér leik að
alvörunni og sýna jafnvel baráttu þeirra fyrir lifi, frelsi og
framtíð yfirlætislegan kulda — að ekki sé talað um, þegar
þær auk þess eiga sjálfar að njóta sigursins að. Það er bæði
gömul saga og ný, að stórveldi taki raunverulega ráðin af
,.fullvalda“ smáríki á allt annan og Jiungbærari liált, en hér
liefur verið gert, enn sem komið er. Ganga á hátíðleg heit!
Það er ekki i dag fremur en fyrir lí) öldum til neitt, sem
heitir: „Vér erum niðar Abrabams“. Traustið, sem stóð að
baki binu bátíðlega lieiti, verður að viðbaldast með stöðugri
jákvæðri afstöðu af bálfu bins aðiljans. Engin lieit eru virt
á annari undirstöðu. Og sízt af stórveldum, — sem stödd eru
í dauðans hættu. Islenzku þjóðinni var í þessu sambandi
trevst til beilbrigðs Jjjóðlífs og velsæmis. Ekki var það nú
annað.
Þó að ekki kæmi lil liins versta, þá eru það óyfirsjáanleg
tækifæri, sem- vér spilum úr höndum vorum, ef vér gerum
Bandaríkjamenn leiða á oss með skepnulegum innbvrðis
áflogum um blóðpeningá (sem auðvitað verða þá eftir allt
saman bara pappírssneplar) og auðvirðilega „flokkshags-
muni“. Enn sem komið er er sú mikla 'þjóð full af góðfýsi
í vorn garð.
VERJA er um að saka, ef illa fer? Leiðtogana í stjórn-
málum og stéttadeilum. Undir þeirra forsjá var ís-
lenzka þjóðin komin á jrztu nöf fjárhagslega, er ófriðurinn
skall á. Þrátt fyrir góðæri gerðust þau fádæmi i sögu sið-
aðra þjóða, að flestallir framleiðendur landsins urðu sama
sem gjaldþrota og eklci valt á öðru árum saman, en að síld-
veiðin brygðist eina vertíð, til að ríkissjóðurinn yrði líka
196 jönn