Syrpa - 01.09.1911, Blaðsíða 8

6
SYRPA.
Ef Verkstjóri tók eitthvaö í si{f,
einu mátti g-ilda h ve fráleitt það var,
þá sat hann við sinn keip og lét
ekki bifast hvaðsem ádundi. Hann
var þá þrár eins og sauður, og með
ámóta greind, og engan veginn hægt
að koma vitinu fyrir hann, þegar
hann var í þeím ham.
Þannig var honum farið, þessum
umsjónarmanni í Clairvaux-fangels-
inu. Með slíkum stálhamri ætlar
þjóðfélagið sér að kveikja neistann
tii nýs lífs hjá föngum sínum.
Það var einn dag, að verkstjóri
sá, að Claude var venju fremur
hnugginn í bragði. Hugur hans
var allur hjá stúlkunni hans, því
hann unni henni hugástum. Verk-
stjóri brá þá á glens við hann, hon-
um væri ekki til neins að vera að
hugsa um hana framar.
,,Mér er sagt, að hún hafi í fyrst-
unni reynt að vera sér út um vinnu,
en þegar það tókst ekki, þá greip
hún til þess að hún er dálagleg,
stúlkan. N’ú á hún sérmarga kunn-
ingja”.
Claude skifti litum og fölnaði.
,,En hvað er uni barnið mitt’,, spurði
hann svo rólega.
,,Enginn veit hvað um það er
orðið”, svaraði hinn, af létta.
Claude virtist venjast við fangels-
isvistina eftir nokkra mánuði og
sinna engu öðru. Hann vrti sjaldan
á menn og barst aldrei á. Hann
var nærgætinn í sér að upplagi og
fyrir þá sök alla jafnan alúðlegur í
viðmóti og alvarlegur; en jafn framt
því var eitthvað stoltlegt og fyrir
mannlegt í fasi hans, svo félagar
hans höfðu ekki í full.u tré við hann
og litu upp til hans. Þeir báru
vandkvæði sín upp fyrir honum allir
saman, eins og þeir höfðn komið sér
sam’an um það í kyrrþey, og vissu
þó sjálfir ekki í rauninni, hví þeir
voru að leita ráða hans. Þeir fóru
eftir tillögum hans, dáðust að hon-
um. og reyndu að líkja eftirhonum.
Lengra er ekki hægt að komast í
metum manna, Sýnir það bezt
hvað mikið var í manninn spuntiið,
að hann skyldi geta gert alla þessa
óstýrilátu ribbalda auðsveipa sér.
Valdi þessu náði hann á þeim smá
saman án þess að sækjast eftir því
og jafn vel svo, að hann sjálfar vissi
ekki af í fyrstu.
Ef hygginn maður á saman við
þá að sælda, sem ráðlitlir eru, þá
fer svo jafnan, þegar til lengdar læt
ur, að fáráðarnir sveigast með und-
irgefni og aðdáun að stjórn hygg-
inda mannsins og láta hann ölluvið
sig ráða. Það er lögmál aðdráttar-
aflsins, sem enginn fær móti staðið.
Því var það, að Claude réð lögum
og lofum og allt laut boði hans og
banni á vinnustofunum, áðurenliðn-
ir voru fullir þrír mánuðir frá því að
hann kom þangað. Hann var þar
eins og konungur eða hernuminn
páfi í kardínála sveit fremur en fangi.
Vitaskuld hlaut hann óþokka fanga-
varðanna. Það eru eftirköstin sem
bíða þeirra, sem fá meðhaldog hylli
félaga sinna í fangelsi. Þau bregð-
ast ekki. Óþokkinn sprettur upp í
slóðafari vinsældanna og velvild
þrælanna dafnar af hatri yfirboð-
aranna.
Claude var þurftarfrekur og mat-
maður mikill. Honurn nægði varla
einn dag það, sem tveimur mundi
yfri nóg. Herra de Cotadilla var
álíka matmaður og var vanur að
hafa það í skopi. Honum varhægt
að skopast að því, því hann var
spánskur stórbertogi og átti fé svo
þúsundum skifti, og var ekki nema
dægradvöl að því að fvlla svanginn,
en öðru máli er að gegna um verka-
manninn. Honum er það þung-
ur skattur að fylla svangana, fang-
anum er það ógnar ókjör, því hann
getur ekki við það ráðið. Claude
þrælaði allan daginn til að hafa of-
an af fyrir sér, meðan hann var
frjáls maður og kýldi svanginn á
á kvöldin með fjögra punda brauði.
í fangelsinu þrælaði hann líka endi-
langan dagintt, en þar fékk hann
aldrei meira í sig en hálft annað
pund af brauði og 6 lóð af kjöti.
Hann var þar bungraður alla jafn-
an, leið beinlínis sult, en hann hafði