Hlín. - 01.04.1902, Side 117
fJ^T Þessi ágæta bók fæðst hjá öllum böksölum á iandinu.
Um
Helgidaga-prédikanir
séra Jóns Bjarnasonar
segir hr. kand. theol. Haraldur Níelsson meðal annars:
„Það leynir sér eigi, að séra J. B. prédikar að sumu leyti á
annan hátt en vér erum vanastir að heyra hér á landi. Maðurinn
er eitthvað einkennilega blátt áfram og tilgerðarlaus. Hann ger-
ir sér ekkert far um að varpa neinum tilgerðar-helgiblæ yfir orð
sín; en hann reynir að fá fólkið til þess að hlusta á eða taka eftir
því, er hann ritar eða fer með. Og einmitt þess vegna segir hann
æfintýrasögur, vitnar í veraldarsöguna og náttúrusöguna, og til-
færir Ijóð og ljóðabrot eftir helztu skáld þjóðarinnar. En ljóðin
og sögurnar eru þannig valdar, að í þeim felst einhver djúpsótt-
ur og mikilvægur sannleiki — sannleiki, sem varpar skærri birtu
á það, sem hann er einmitt þá að tala um. Þessi ljóð og þess-
ar „veraldlegu" sögur verða nú einmitt til þess, að festa aðaihugs-
un ræðunnar — og séra J. B. hefir alt af einhverja mikilvæga hugs-
un fram að bera í hverri ræðu — í huga áheyrandans eða lesand-
ans, neglir hana þar fasta, ef eg mætti svo að orði komast. Og
þetta er mikill kostur. Því að vafalaust verður það eitt hið fyrsta
hlutverk kennimannsins,j,"að fá fólkið til þess að hlusta, hlusta
þannig, að það, sem sagt hefir verið í kirkjunni, gleymist ekki
óðara en heim er komið. Það er ekki nóg að sá; það verður að
annast um, að sáðkornin festist í jarðveginum. Eg fyrir mitt leyti
ætla að gera þá játningu, að mér þyldr vænna um bókina fyrir þetta".
„Eg skal eigi fara út í neinn samanburð á þessum prédikun-
um og eldri postillum vorum; til þess er eg þessari bók og þeim
of ókunnugur enn. En það fullyrði eg : engin þeirra heldur krist-
indóminum að jnönnum með meiri alvöru en þessi^ engin þeirra
leiðir eins rök að því, hvílílc blessun það er, að eiga sanna, lif-
andi trú í hjarta sínu; engin þéirra bendir eins glögt á það, hví-
líka blessun kristindómurinn flytur inn í þjóðlífið, og engin þeirra
er eins hrífandi, en jafnframt huggandi, eins og þessi — „verald-
lega‘‘-postilia“.
„Eg þykist sannfærður um það, að eftir skamma hríð verð-
ur bókin svo metin, sem hún á skilið og ávinnur sér hylli almenn-
ings. En þá má líka búast við því, að hún verði til þess, að
söfnuðir hér á landi yfirleitt geri meiri kröfur til presta sinna eft-
ir en áður. Svo mun hún og verða mörgum prestinum kærkom-
inn gestur og verður efalaust til þess að beina sumum þeirra inn
á nýjar brautir". (ísafold XXVII, 73.).