Eimreiðin


Eimreiðin - 01.04.1927, Síða 24

Eimreiðin - 01.04.1927, Síða 24
120 ÞORGEIR LJÓSVETNINGAGOÐI eimreidin Hve mörgum höfðingjum kann að hafa verið mútað með þessu fé, fáum við ekkert um að vita. Því hinir kristnu sagna- ritarar reyna að draga fjöður yfir þetta og sleppa flestir að geta um mútuféð. En um einn höfðingjann vitum við þó með vissu, að honum var mútað. Og það var einmitt sá höfðing- inn, sem mest reið á að fá á sitt band, sjálfur lögsögumaður- inn Þorgeir Ljósvetningagoði. A því, að Þorgeir hafi mútur þegið fyrir aðstoð sína við kristnitökuna, getur enginn vafi leikið, því fyrir því eru alveg órækar heimildir, og ber öllum saman, nema um sjálfa upphæðina. Um hana hefur dálítill ruglingur orðið hjá sumum í frásögninni. En sá ruglingur skiftir engu. Elzta heimildin fyrir þessu er sjálfur Ari fróði, áreiðanleg- asta heimildin, sem til er í fornritum vorum. Hann segir, að Síðu-Hallur hafi „keypt“ af Þorgeiri lögsögumanni að segja upp kristindómslögin, þó hann væri enn heiðinn. Og eins 03 vant er, skýrir Ari frá heimildarmanni sínum fyrir þessu. En það var Teitur ísleifsson í Haukadal, sá maðurinn, sem bezt mátti um þetta vita, þar sem hann var sonarsonur Gissurar hvíta, þess manns, er féð hafði meðferðis frá Olafi konungi og mest barðist fyrir kristnitökunni. En hvernig á að skilja orðið »keypti« hjá Ara, skýrir Kristnisaga (k. 11) betur. Því þar stendur: »Hallur keyptt hálfu hundraði silfurs að Þorgeiri goða, er þá hafði lögsögu* 0. s. frv. Hér fær maður þá að vita, hve há upphæðin var, sem honum var borguð, og kemur þá næst til athugunar, hvort þetta eiginlega voru mútur, þó orðið »keypti« bendi ó- neitanlega til að svo hafi verið. En til þess hafa menn ekki viljað trúa Þorgeiri, og hafa því yngri sagnaritarar viljað skýra þetta svo, að upphæðin, sem Þorgeir fékk, hafi að eins verið ný lögsögumannslaun, viðbót við Iaun hans sem lögsögumanns heiðingjanna, af því að lögin, sem hann segði upp, hefði átt að gilda jafnt fyrir báða parta, kristna menn og heiðna. Hafa menn viljað styðja þetta með því, að þessi viðbót hafi einmitt verið jöfn hinum almennu, lögákveðnu lögsögumannslaunum. En þetta er alt fullkominn misskilningur. Hin lögákveðnu lögsögumannslaun voru samkvæmt Grágás (Kgbk. I, 209) 2 hundruð álna vaðmála af lögréttufé. En það
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116

x

Eimreiðin

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Eimreiðin
https://timarit.is/publication/229

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.