Eimreiðin - 01.04.1927, Page 39

eimreiðin
ÚR FERÐABÓK HOOKERS
135
Fimm árum eftir það er fæddur á Englandi William Jackson
Hooker, sem síðar varð frægur grasafræðingur. Hooker las
ungur bók Troils og langaði eftir það mjög til Islands, en
samgöngur voru þá svo stirðar, að hann hafði litla von um
að fá því framgengt. En á stríðsárunum rættist úr þessu fyrir
honum. Hooker var góðkunningi Sir Josephs Banks, og í
niaílok 1809 lét Sir Joseph hann alt í einu vita, að enskt
kaupskip væri ferðbúið til íslands. Tók Hooker því fegins
hendi að fá far með því, þótt skammur tími væri til undir-
búnings. Hann hafði þá aðeins fjóra um tvítugt. Foringi þess-
arar verzlunarferðar var Phelps kaupmaður frá Lundúnum,
03 hafði hann sér til hjálpar danskan mann, sem túlka átti
■nál hans við Islendinga. Sá hét Jörgen Jörgensen, Jörundur
hundadagakonungur öðru nafni.
Eftir að Hooker var kominn aftur til heimkynna sinna, ritaði
hann bók um ferðina, mikla og merka í mörgum greinum.
Hann er fyrstur þeirra þremenninganna ensku, er til íslands
homu kringum fyrstu áratugamót 19. aldar og síðan létu prenta
ferðasögur sínar, en hinir voru þeir Mackenzie og Henderson.
Það er höfuðkostur þeirra bóka, að höfundar fara að mestu
eftir því, sem þeir hafa átt kost á að kynna sér sjálfir, en
faka minna frá öðrum. Hooker hefur verið athugull og virðist
segja satt og rétt frá í öllum aðalatriðum, en þess verður sífelt
að minnast, hvernig aðstaða hans var. Hann kunni ekkert í
tungu landsbúa og gat ekki talað við almenning öðruvísi en
með túlk eða túlkum, — hann varð stundum að hafa þá tvo,
09 þýddi þá annar af íslenzku á dönsku, en hinn af dönsku
á ensku, eða öfugt. Það er því varla að furða, þó að hann
bjagi illa flest íslenzk nöfn, enda bættist það á, að danskir
fnenn höfðu selt honum mörg þeirra í hendur afbökuð eftir
sínu máli (Reikevig 0. þvíl). Hooker kom beina leið frá auð-
legð og frjósemd voldugs ríkis og hitti fyrir sér hrjóstrugt og
fátækt heimskautaland, þar sem fólkið þurfti >heil landflæmi
til að halda lífi í fáeinum soltnum sauðkindumc. Sumarið sem
hann ferðaðist var tíðin hin versta, rigningasöm og köld, óár-
sn í náttúrunni með frosti og snjó snemma í ágúst, og þjóð-
]nni bannaðar bjargir sökum skorts og vandræða, er stöfuðu
af stríðinu. Hann sá landið í hráslaga, og dylst það ekki þeim
sem bókina les. Hann gerir sér ekkert far um að fegra, en
eÍ9Í verður heldur séð, að hann stingi undir stól því lofi um
islendinga, sem honum fanst þeir eiga skilið. Hitt er vafalaust,
að bjartara væri yfir bókinni, ef sólardagar ferðarinnar hefði
Verið fleiri.
Ferðabókin, Journal of a tour in Iceland, kom út í Lund-
ánum, fyrst 1811 (eftir þeirri útgáfu er farið hér), og síðan