Eimreiðin - 01.09.1968, Blaðsíða 53

ÍAVG SKÁLDKONA FINNSK
199
eftir stríð. Þetta er viðtal Hel-
enu við vin sinn, japanskan
námsmann, Kenji Ushimaru,
sem gengur undir nafninu Ken.
. . . Eftir fimm ár skellur yfir
ný heimsstyrjöld.
Og þú, sem ert friðarsinni,
hefur þessa skoðun. Hver á þá
að hindra að einhver þrýsti á
rauða hnappinn?
Það hefur grafizt svo inn í vit-
und fólksins, að þetta sé ekki
varanlegur friður, að það bíður
beinlínis eftir að stríð brjótist út.
Vina mín, stríðið hlyti að vera
léttir fyrir marga. Fólk lifir í
ótta um komandi stríð og stuðl-
ar samtímis að því að það dynji
yfir, og hræðslan er aðallega
undanfari þess, því að síðan rík-
ir sprengingin mikla. Þá eru
vopnin kvödd, og síðan fáum
við að hvíla í friði. Nei, ég
er ekki háðsfullur, allir búast
svo sterklega við stríði, að það
hlyti að valda efnahagslegri og
félagslegri kreppu, ef það kæmi
svo ekki.
Fólk er hætt að hrópa „Aldrei
framar stríð! “ þar sem það veit,
að sú verður raunin eftir næstu
heimsstyrjöld. Við erum á leið
til hins eilífa friðar, og það
hljómar dálítið skringilega.
Þannig hefur það orðið, að
kynslóð okkar, sem fæddist eftir
síðari heimsstyrjöld, er farin að
líta á sig sem fyrirstríðsæsku. Við
höfum umbreytzt frá vonglöðum
eftirstríðsbörnum í kvíðafulla
fyrirstríðsæsku. Og okkur er það
viss léttir að geta fyrirfram talizt
til hinnar glötuðu kynslóðar.
Komandi stríð hefur kippt und-
an okkur fótfestunni. Það er
sorgarsöngurinn um velmegun
evrópsks og bandarísks æskulýðs:
Söngurinn um Víetnam.
Vegvísir til hliðstæðunnar hjá
tveimur veldum, aðgreiningar-
línan, sem alltaf er verið að gana
yfir. Yfir dauða líkami okkar.
Söngurinn um þakklæti fyrir eld-
sprengjur og sprengjuþotur: Því
að fleira er í undirbúningi. Söng-
ur framtíðarinnar. Brunamein
og pínslir, sprengjuskaðar, skot-
skaðar, eiturgasskaðar (ég hósta
upp lungunum fyrir framan
myndasmiðinn). Stríðsskaðar:
Söngurinn um þolgæði hins al-
menna borgara. Að fórna sér fvr-
ir málefni: Dýrlegur er dauðinn,
þegar þú hnígur niður í fremstu
víglínu. Söngur fyrir börn, sem
vaxa úr grasi.
Við lifum á tímum, þegar hin-
ir frægðarljómuðu hershöfðingj-
ar eru orðnir aflóga gamal-
menni. Eldri kynslóð heimtar
virðingu fyrir framlag hennar til
stríðsins, en það var ekki okkar
stríð. Heimsmálin á fimmta ára-
tugnum, sem kölluðu fram hið
öfluga skipulag og stórmerku
samninga, eiga fátt sammerkt
með ástandinu í okkar tíð. Hers-
höfðingjarnir taka varnaðardæmi